Tvrđava Grmožur nalazi se na istoimenom kamenom ostrvcu koje leži u sjeverozapadnom dijelu Skadarskog jezera. Tvrđavu su 1843. godine podigli Turci. U oslobodilačkim ratovima 1846-1848. godine Crnogorci su je zauzeli i pretvorili u kaznionicu za teže prestupnike.
U zemljotresu koji je na početku 20. vijeka pogodio područje Skadarskog jezera, tvrđava je stradala nakon čega nije obnavljana. Rješenje o proglašenju ove tvrđave kao važnog dijela fortifikacione arhitekture, zaštićenim kulturnim dobrom, donijeto je 1949.
Samo utvrđenje zauzima čitavo ostrvo. Odbrambeni zidovi prate osnovni oblik terena, zatvarajući nepravilni, izduženi prostor površine oko 430 metara kvadratnih. Ograđeni prostor je poprečnim zidom podijeljen na dva jednaka dijela.
Komunikacija između ova dva dijela ostvarena je probijanjem vrata koja se nalaze u poprečnom zidu. U utvrđenje se ulazilo kroz dvije kapije. Ulazi su branjeni kulama. Ulazi su formirani kao portali sa kamenim dovratnicima i lučnim nadvratnicima. Svi objekti zidani su od lomljenog kamena utopljenog u krečni malter, sa očuvanom visinom zidova između tri i šest metara.
U literaturi se može pročitati da je tvrđava uz Lesendro, Vranjinu i Žabljak činila štit prema Crnoj Gori, a ujedno kao značajna fortifikaciona i strateška kota, ometala komunikaciju između Crmničke i Riječke nahije. Crnogorci su Tvrđavu osvojili u oslobodilačkom ratu 24. januara 1878, kada je iste godine, ukazom knjaza Nikole postala zatvor.
Uspostavljanjem ove ustanove prvi put se mijenja odnos prema osuđenicima, na način uobičajen u tadašnjim evropskim zemljama, kada su ustanovljena pravila koja su se odnosila na osuđene i stražare. Uoči Balkanskih ratova, iz strateških i bezbjednosnih razloga zatvor je preseljen u Podgoricu, gdje je formiran centralni zatvor Jusovača.
U snažnom zemljotresu koji je pogodio Crnu Goru i posebno oblast Skadarskog jezera 1905, utvrđenje Grmožur je znatno oštećeno i do danas nije obnavljano.
Crmičani su ovo ostrvo nekada zvali Ostrvo zmija, a ornitolozi danas Ostrvo ptica. Ipak, ovo ostrvo je najpoznatije po zatvoru, zbog čega ga nazivaju i “crnogorski Alkatraz”.
Danas je ova tvrđava bez krovne konstrukcije, sa zidovima u fazi obrušavanja sa podlokanim elementima. Objekat je zarastao u šiblje, sa nepristupačnim komunikacijama, pravi mali primjer tvrđave koja kao da je zatvorena u „vremenskoj kapsuli“. Sa ogromnom količinom nebrige i zaborava.
