"Taj zaključak objavljen u junskom izdanju Journal of Physical Chemistry A, baziran je na kompjuterskom modelu efekata takvog udara.
“Komete nose vrlo jednostavne molekule”, objašnjava jedan od autora Nir Goldman iz Lorens Livermor laboratorije u Kaliforniji.
“Kada kometa udari u površinu planete, na primjer, takav udar pokreće sintezu kompleksnijih jedinjenja koja su preteča života na zemlji”.
Teza o tome da su gradivne molekule živog svijeta na Zemlju došle putem kometa ili asteroida, poznata kao panspermija, već je prisutna nekoliko decenija. Ipak, ideja da je sam udar komete mogao da podstakne njihovo stvaranje je nova.
Kada je zemlja bila u “mladim danima”, svake godine “bombardovana” je kometama od kojih su neke bile teške i po nekoliko hiljada milijardi kilograma i donosile gomilu materijala bogatog ugljenikom.
To je dalo bogatu osnovu za izgradnju gradivnih elemenata života.
U odvojenoj studiji naučnici su uništavali mini komete u laboratoriji, kako bi dokazali da su molekuli potrebni za nastanak života mogli da potiču i van Zemlje.
Kako bi ispitali svoju hipotezu, Goldman i njegove kolege koristili su kompjuterski model za simulaciju udara jednog kristala komete sačinjenog od više stotina molekula.
Komete su uglavnom “prljave ledene grudve”, kaže Goldman, pa je simulacija počela uglavnom sa molekulima vode, ali je uključila i metanol, amonijak, ugljen dioksid i ugljen monoksid.
Istraživači su zatim simulirali efekte udara tog kristala u Zemlju iz različitih uglova.
Pratili su hemijske promjene u trajanju od oko 250 pikosekundi, što je potrebno vrijeme da sistem postigne stabilno stanje.
“Neki uslovi bili su pogodni za stvaranje složenijih molekula”, rekao je Goldman za LiveScience.
Na primjer, na pritisku oko 360.000 puta većem od atmosferskog na nivou mora i temperaturama ok oko 2.538 stepeni celzijusa, molekuli u kristalima formirali su takozvane aromatične prstenove, jednostavna organska jedinjenja koja su preteča baza DNK.
Pod većim pritiscima, molekuli su stvarali metan, formaldehid i neke molekule ugljenika.
“Otkrića su izuzetna”, smatra Ralf Kajzer, koji proučava astrohemiju na Univerzitetu na Havajima.
“To otvara još jedan put za objašnjenje nastanka molekula preteča života na zemlji”.
Tim je pokazao da se “takvi molekuli sasvim sigurno mogu formirati na taj način”, dodao je on.
Ipak, rezultati donose “sve ili ništa”: Neke molekule mogle su donijeti komete, dok su se neke formirale od udara i od “domaćih” materijala.
Pitanje je kako odrediti koji je procenat gradivnih elemenata života nastao tokom svakog od tih procesa, smatra Kajzer.
B92
