Opština Nikšić i nadležni iz HE „Trebišnjica” koja posluju u okviru Elektroprivrede Republike Srpske, postigli su načelan dogovor shodne kome bi ta elektrana, godišnje uplaćivala našoj opštini oko 300.000 eura godišnje, odnosno oko tri miliona eura u posljednjih deset godina po osnovu korišćenja voda Bilećkog jezera koja pripadaju teritoriji opštine Nikšić.
- Vodio sa razgovore sa nadležnim iz HE “Trebišnjica” i našli smo osnov po kome oni nama trabaju da uplaćuju novac u opštinski budžet. Prijethodno, treba da dobijem saglasnost Vlade. Naime, po katastarski izmjerenom području, zajednička Komisija je utvrdila da 17, 2 odsto teritorije sliva Bilećkog jezera pripada Opštini Nikšić, izjavio je Portalu Analitika predsjednik Opštine Nikšić Veselin Grbović.
Prema njegovim riječima, zakonom RS dobija se naknada za korišćenje voda zavisno od proizvedene količine električne energije u elektranama koje koriste vode Bilećkog jezera.
- Na godišnjem nivou, po tom osnovu opštini Nikšić pripada najmanje 300.000 eura. Budući da je zakon donošen, 2003.godine onda ćemo napraviti sporazum, shodno kome bi budžet opštine Nikšić dobio oko tri miliona eura, kaže Grbović, dodajući da Vlada nije vodila razgovore sa Republikom Srpskom o korišćenju voda već oko nadoknade za proizvedenu struju.
- Ovaj dio koji sam pomenuo nesporno pripada opštini Nikšić, i ja ne vidim nikakav razlog da se čeka odluka Vlade, podvukao je Grbović.
Šta kaže Vlada: U Informaciji, objavljenoj na sajtu Vlade, navodi se da je predsjednik Opštine Nikšić aktom, br. 02-031-640 od 10.06.2013. godine, dostavio Ministarstvu poljoprivrede Predlog sporazuma o naknadama za korišćenje prirodnih resursa u svrhu proizvodnje električne energije, kojim se predviđa da Opština Nikšić i Hidroelektrana Trebišnjica regulišu obaveze u vezi sa plaćanjem naknade za korišćenje hidroakumulacionog objekta – Bilećkog jezera po osnovu Zakona o naknadama za korišćenje prirodnih resursa u svrhu proizvodnje električne energije („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 85/03 i 78/11), a koji se prilaže. Navedenim aktom se traži da ovo ministarstvo Predlog sporazuma proslijedi Vladi Crne Gore uz očekivanje da će Vlada dati saglasnost da Opština Nikšić zaključi Sporazum, na osnovu koga bi previđena sredstva po osnovu naknade bila direktno uplaćivana u budžet Opštine Nikšić.
U konkretnom, kako se navodi u tekstu, radi se o jednom od više do sada neriješenih pitanja u odnosima sa BiH (Republikom Srpskom) u dijelu koji se odnosi na korišćenje hidroenergetskog potencijala sliva rijeke Trebišnjice. Do neriješenih odnosa je došlo izgradnjom i puštanjem u rad hidroelektrane Grnčarevo (HE Trebinje I) 1967. godine, koja je sagrađena i na teritoriji Crne Gore - potapanjem dijela njene teritorije zbog potreba hidroakumulacije Grnčarevo, poznate sada kao Bilećko jezero, bez saglasnosti Skupštine Socijalističke Republike Crne Gore, koja saglasnost je po tadašnjem (saveznom) Osnovnom zakonu o vodama („Sl list SFRJ“, br. 13/65) bila obavezna. Po tom osnovu, po međunarodnom pravu, Crna Gora ima pravo na kompenzaciju, a to znači i na učešće u proizvedenoj električnoj energiji srazmjerno količini vode, kojom se Bilećko jezero puni sa teritorije Crne Gore, a najmanje srazmjerno površinji njene teritorije u ukupnoj površini jezera, a takođe i na naknade koje se uobičajeno plaćaju po tom osnovu kako u Crnoj Gori tako i u Republici Srpskoj.
Poznato je da je u posljednjih 10-tak godina aktuelizovano pitanje raspodjele hidro-energetskog potencijala sliva rijeke Trebišnjice. Tim pitanjem najviše se bavila Elektroprivreda Crne Gore, a posebno ekspertski tim obrazovan od strane Vlade Crne Gore, a u zadnjih nekoliko godina i ovo ministarstvo.
HE “Trebišnjica” odmah spremna da uplati novac: Za zaključivanje navedenog ugovora će očigledno biti potrebno još puno vremena, a iz dostavljenog predloga sporazuma proizilazi da je Hidroelektrana Trebišnica spremna da odmah počne sa plaćanjem predmetne naknade, pa čak i u prethodnom periodu počev od donošenja odnosnog zakona Republike Srpske iz 2003. godine.
- Stoga, a budući da se ovdje radi o plaćanju nespornog dijela obaveza po osnovu korišćenja Bilećkog jezera za proizvodnju električne energije, koja se na odreĎeni način plaćala i za vrijeme trajanja zajedničke države do 1992. godine, logično se nameća potreba da se nađe način da se predmetna obaveza realizuje kao privremeno rješenje do konačnog rješavanja svih pitanja od značaja za činjenicu izgradnje i funkcionisanja HE Trebinje I, kaže se u Informaciji.
