Autohtona populacija Balkanskog risa (Lynx lynx balcanicus, Buresch, 1941) predstavlja najugroženiju subpopulaciju evroazijskog risa u Evropi, a 2011. godine došlo se do zaključka da na prostoru naše zemlje, Albanije, Makedonije i Kosova ima svega 20 do 40 odraslih jedinki.
- Upravo iz tog razloga JP Nacionalni parkovi i Centar za zaštitu i proučavanje ptica Crne Gore pokrenuli su Program za oporavak Balkanskog risa – podrška očuvanju kritično ugrožene podvrste evroazijskog risa i u julu počeli sa istraživanjem stanja te populacije u Nacionalnom parku Prokletije. Istraživanje, kojim će biti obuhvaćena i okolina koju čine lovne jedinice, će narednih dana početi i u NP Durmitor, a nakon toga i u NP Biogradska gora. Osnovno istraživanje podrazumijeva otkrivanje potencijalnog rasprostranjenja te vrste na teritoriji Crne Gore kroz standardizovane upitnike za lokalno stanovništvo, navodi se u saopštenju.
Predviđeno je da ova faza projekta traje narednih šest mjeseci, a podrazumijevaće prikupljanje i obradu podataka kako o potencijalnim staništima za risa, tako i o potencijalnim staništima i trendu populacija drugih sisara koji predstavljaju risov plijen i koji su mu konkurencija.
Nakon toga u toku 2014. u regionima u kojima anketa bude pokazala potencijano prisustvo risa, istraživanja će se nastaviti u smislu nabavke modernije opreme (kamere – zamke) za praćenje stanja ove životinje. Kroz projekat prvi put će se definisati stvarna gustina populacije krupnih sisara u okviru zaštićenih područja Crne Gore i njihove okoline.
Ris je toliko ugrožena vrsta da je postala simbol zaštite prirode na zapadnom Balkanu . Ova vrsta divlje mačke može dostići visinu i do 65 centimetara i težinu do 30 kilograma i lovi uglavnom srne, divokoze i zečeve. Gubitak zdravih staništa u velikoj mjeri utiče na smanjenje plijena, pa i količinu hrane za tu vrstu.
- Osim JP Nacionalni parkovi i Centra za zaštitu i proučavanje ptica Crne Gore uključeni i švajcarska nevladnina organizacija KORA, njemački EuroNatur, Makedonsko ekološko društvo, Društvo za zaštitu i očuvanje prirodne sredine u Albaniji kao i nevladine organizacije ERA i Finch sa Kosova. Pored njih u projektu učestvuju i druge nevladnine organizacije i nadležne vladine agencije u zemljama u kojima ta životinja živi, kao i međunarodne institucije, poput Norveškog instituta za istraživanje prirode, Međunarodne unije za očuvanje prirode (IUCN/Komisije za očuvanje vrsta (SSC) velikih mesojeda – inicijativa za Evropu, te IUCN /SSC – Specijalističke grupe za mačije vrste, navodi se u saopštenju JP Nacionalni parkovi.
Foto: pouke.org
