Prema podacima koji su dostupni javnosti teško je, ili bolje rečeno nemoguće ocijeniti pravi stepen zagađenja vazduha u Opštini Pljevlja. Podaci koji su dostupni su nepotpuni i često se ne mogu pratiti kroz vrijeme, jer nisu uporedivi (npr. jedne godine uzima se srednja dnevna, jedne srednja godišnja vrijednost).
Nedavno je NVO “Breznica” nedavno javnosti prezentovala Izvještaj o kvalitetu vazduha u Opštini Pljevlja od 2009. – 2012. koji je izrađen u saradnji sa još 6 NVO-a iz Crne Gore u okviru projekta Veća transparentnost i odgovornost vlasti. U pomenutom izvještaju smo posebno naglasili i istakli da institucije koje su nadležne za zaštitu životne sredine ni same ne raspolažu svim podacima o stepenu zagađenosti vazduha u Pljevljima, što za posljedicu ima da stanovnici ove opštine mogu samo da pretpostavljaju koliko je zatrovan vazduh koji udišu.
- Prema zvaničnim podacima, mjerne stanice su često u kvaru ili zbog tehničkih nedostataka oprema stoji i ne koristi se na adekvatan način. Mjerna oprema koja je postavljena na mjernom mjestu Gradina sredinom 2012. godine, donacija Međunarodne agencije za atomsku energiju iz Beča (IAEA), zbog problema sa internet vezama, još uvijek nije uspostavljen stabilan protok podataka sa te lokacije“, naglasili smo i naveli u pomenutom Izvještaju, kaže predsjednik ove NVO Milorad Mitrović.
Takođe, uopšte nije moguće dobiti zvanične podatke od Doma zdravlja i Instituta za javno zdravlje o učestalosti pojave malignih tumora, posebno maligniteta pluća i drugih bolesti sistema za disanje, dok je broj oboljelih od malignih bolesti u stalnom porastu. Primijetan je veliki rast učestalosti bolesti respiratornih organa, pa je za tri godine broj oboljelih porastao čak dva i po puta. Zabilježen je i porast oboljenja respiratornih organa kod djece, a sve je više prevremeno rođene djece.
Zbog ovakvog odnosa države i njenih institucije prema ovom veoma velikom i značajnom problemu, u kome se zagađenje i kontrola kvaliteta vazduha i životne sredine uopšte, još uvijek odvija u nakakvoj tajanstvenosti, ne transparentnosti, ali uvijek u sveri manipulativnosti, mi smo odlučili da sami krenemo u priču o dobijanju pouzdanih i tačnih podataka o stepenu zagađenja. Drugim riječima ako neće držama – moramo mi.
- Naša NVO će već danas postaviti na zgradu Opštine (u samom centru grada )mjerni uređaj koji danas ovde prezentiramo javnosti, koji će vršiti automatsko mjerenje i obradu podartaka koje će svaki građanin moći da vidi i sazna stepen zagađenja preko globalne internet platforme u svako vrijeme. Neće više biti obmanjivanja, laži i manipulacija kada je u pitanju zagađenje u Pljevljima, kaže Mitrović.
Prema njegovim riječima, kvalitet vazduha je zabrinjavajuće loš i građani treba da znaju koliko je to zagađenje, a ne kao do sada da podatke dobijaju retroaktivno. Cilj ove aktivnosti je da poveća interesovanje građana o problemu zagađenja životne sredine u kojoj žive, kao i da poveća interesovanje građana za građansku kontrolu kvaliteta vazduha i životne sredine.
- Ovaj elektronski mjerni uređaj će mjeriti i davati on line podatke za izmejerene vrijednosti za: ugljen monoksid, azot monoksid, azot dioksid, tempataturu i vlažnost vazduha u svako vrijeme. Pomenuti uređaj je za sad samo jedan, njega smo posudili od kolega koji su sprovodili pilot projekat koji se realizovao u Podgorici, koji je bio dio globalnog sistema, koji je implementirao “Ozon” iz Nikšića a finansirarala kancelarije UNDP. Tačnost i pouzdanosti podataka dobijenih sa ovih uređaja ispitivan je na uređajima Centra za ekotoksikološka ispitivanja i Meterološkog zavoda Crne Gore, odnosno na njihovim mjernim stanicama, tako da se za ovaj uređaj može reći, da je izuzetno pouzdan, odnosno podatci i parametri koje detektuje i obradi su u potpunosti sigurni i tačni, navodi Mitrović.
