To je istaknuto na danas održanoj pres konferenciji CEDEM-a i Građanske alijanse, povodom predstavljanja publikacije „Karakteristike postupanja u predmetima organizovanog kriminala, korupcije, terorizma i ratnih zločina – opšti osvrt na praksu sudova u Crnoj Gori“.
Kako se navodi u saopštenju dostavljenom Portlu Analitika, publikacija je pripremljena u okviru projekta Podrška reformi pravosuđa u Crnoj Gori: Podrška borbi protiv organizovanog kriminala, koji finansira Ambasada Kraljevine Norveške u Beogradu.
- Projektni zadatak je imao za cilj da doprinese sagledavanju naizgled tehničkih, ali suštinski važnih „spornih detalja“ postupka - na koje su upućivali učesnici u postupku, mediji i članovi projektnog tima - sa ciljem da takav materijal bude osnov za dalja promišljanja usmjerena ka unaprijeđenju efikasnosti krivične pravde. Stoga je potrebno naglasiti da se materijal nije bavio materijalno-pravnom osnovom presuđenja, već je bio više fokusiran na procesnu pravdu – rečeno je na konferenciji za novinare.
Takođe se navodi da su sporna pitanja suštinski vezana za dokazivanje, dokazna sredstva i dokaze pribavljene u pretkrivičnom postupku, te pasivno držanje pojedinih organa po zahtjevu suda za dostavljanjem podataka od značaja za ažurno vođenje postupka.
- Evidentan je nedostatak balansa između rezultata proaktivnih istraga, krivičnog gonjenja i presuda u slučajevima organizovanog kriminala i korupcije, uključujući slučajeve na visokom nivou i oduzimanje imovine stečene organizovanim kriminalom. Poništavanje prvostepenih presuda u ovim predmetima stvara poseban razlog za zabrinutost, dok je broj pravosnažnih osuda još uvijek nizak. Potrebno je ukazati i na mjere tajnog nadzora, posebno u kontekstu određivanja valjanosti dokaznog materijala pribavljenog tim putem, kao i na situacijama u kojima se nakon pokretanja cjelokupnog pravosudnog aparata, usljed nedostatka dokaza na samom suđenju odustaje od krivičnog gonjenja – dodaje se u saopštenju.
Iz CEDEM-a i GA smatraju da se u ovim i svim drugim slučajevima primjene novih instituta, mora uzimati u obzir praksa Evropskog suda za ljudska prava u krivičnim predmetima.
- Načelna slika ovih postupaka govori o ažurnosti, ali i kvalitetu presuđenja, jer se na drugi način ne može objasniti ukidanje sudskih presuda u istim predmetima, ponavljanje postupaka i dodatno opterećenje svih resursa – od institucija i državnih organa do stranaka i drugih učesnika u postupku. Napominjemo da svako drugo objašnjenje u ovom trenutku nedostaje, zbog čega naglašavamo potrebu analize razloga ukidanja sudskih odluka i preventivno djelovanje sudova u funkciji spriječavanja takvih pojava – zaključeno je na predstavljanju publikacije „Karakteristike postupanja u predmetima organizovanog kriminala, korupcije, terorizma i ratnih zločina – opšti osvrt na praksu sudova u Crnoj Gori“.
