Ministarka nauke Crne Gore Sanja Vlahović čestitala je Dan nauke ministru nauke, prosvjete i sporta Srbije Srđanu Verbiću. U Srbiji se 10. jul obilježava kao Dan nauke.
Koristim ovu priliku da Vam uputim najiskrenije čestitke povodom 10. jula, nacionalnog Dana nauke u Srbiji, kojim proslavljate i dan rođenja velikog i genijalnog Nikole Tesle.
„Sadašnjost jeste njihova, ali budućnost za koju sam istinski radio je moja“ , Tesline su riječi, koje su možda u momentu kada su izgovorene mnogima djelovale nerealno, no vrijeme se pokazalo kao Teslin najveći saveznik i potvrdilo da je riječ o čovjeku ispred svog vremena, naučniku i vizionaru, čijih otkrića svijet tek treba da postane svjestan. Kada znate da ste čovječanstvu dali jedan tako velik i genijalan um, najmanje što možete da učinite, jeste da istinski slavite njegovo ime i djelo, kao ponos nacije i primjer generacijama koje dolaze.„ navodi se u čestitki ministarke Vlahović.
Na Teslin rođendan ove godine otvara se i Egzit, koji će porukom „Revolušn“ (Revolution) odati počast Prometeju savremenog doba.
Tesla je rođen u porodici pravoslavnog sveštenika 10. jula 1856. godine u Smiljanu, prostor današnje Republike Hrvatska. Njegovi roditelji Milutin i Georgina osim njega imali su sina Daneta i ćerke Angelinu i Milku, starije od Nikole i Maricu najmlađe dijete u porodici Tesla.
Ne želeći da bude dalje na teretu porodice, odlučuje da se zaposli i 1881. godine odlazi u Budimpeštu i dobija mjesto u telefonskoj kompaniji, gdje uspješno radi kao vodeći inženjer na projektovanju i instalaciji šeste telefonske centrale u Evropi. U Budimpešti se Tesla teško razbolio, dospjevši u stanje nervne preosjetljivosti. Oporavlja se neočekivano uspješno i nastavlja rad na indukcionom motoru. Februara 1882. godine, u šetnji parkom, iznenada dolazi do njegovog rješenja na bazi obrtnog magnetnog polja.
Sa preporukom poslodavca odlazi u Pariz da radi u Edisonovoj kompaniji. Tamo radi na prepravkama Edisonovih mašina, čime stiče ugled velikog stručnjaka. U tom periodu već je imao razrađenu ideju indukcionog motora i pokušavao je da pronađe nekoga zainteresovanog za taj projekat. Posao ga odvodi u Strazbur, gdje nastaje prvi model elektromotora.
Shvativši da u Evropi neće uspjeti da realizuje svoj pronalazak, 1884. godine odlazi u SAD. Sa preporukom inženjera Bečerola, stiže u Njujork i odlazi pravo Edisonu. Očekivao je podršku od ovog velikog pronalazača. Međutim, Edison ne shvata prednost naizmjenične nad jednosmjernom strujom, pa dolazi do nesporazuma između njih dvojice. Da bi došao do polaznog kapitala patentira nekoliko otkrića iz područja regulatora lučnih lampi i regulatora dinamo-mašina jednosmjerne struje. Sa partnerom otvara ''Teslinu električnu kompaniju'' i otvara laboratoriju u kojoj realizuje svoje zamisli o polifaznom sistemu naizmjeničnih struja i isprobava indukcione i sinhrone motore, generatore,transvormatore... Od osnivanja kompanije do prve serije podnijetih patenata i novog sistema proizvođena, prenošenja i korišćena električne energije na bazi naizmjeničnih struja proteklo je samo par mjeseci. Oktobra 1887. podnosi seriju patenata koji su označili početak druge električne revolucije.
Uslijedila je primamljiva ponuda pronalazača i finansijera Vestinghausa za saradnju. Vestinghaus je sa prihvatio Tesline ideje sa potpunim povjerenjem i odigrao ključnu ulogu u praktičnoj realizaciji Teslinog sistema. U saradnji sa inženjerima ''Vestinghausa'', tesla radi na konstrukciji generatora za hidrocentralu na Nijagarinim vodopadima, gdje je prvi put u svijetu ostvaren polifazni sistem velikih razmjera.
Tesla, za koga su mnogi pisali da je mogao biti jedan od najbogatijih ljudi na svijetu, veći dio života proveo je u nemaštini. Iz njegove laboratorije sačuvan je samo mali broj instrumenata kojima se nekada služio. Nijedna od njegovih mašina nije pronađena u ostavštvini koju je po njujorškim hotelima sakupio njegov nećak Sava Kosanović. Danas se njegove bilješke, kao i njegova urna čuvaju u Muzeju Nikole Tesle u Beogradu.
Veliku misteriju predstavljaju Teslina istraživanja na ovom polju. Iako je proveo skoro godinu dana u Kolorado Springsu (1899-1900), i vodio iscrpan dnevnik o svojim istraživanjima, do šire upotrebe bežičnog prenosa električne energije do dana današnjeg nije došlo. Tesla je imao namjeru da iskoristi gornje slojeve Zemljine kugle kako bi energiju sa jednog prenio na drugi kraj svijeta. Neka svoja otkrića opisao je u eseju “Problem povećanja ljudske energije”, koji je izazvao široko interesovanje naučnog i poslovnog svijeta.
Tesla je umro u osamdeset i sedmoj godini u hotelu Njujorker 7. januara 1943. godine.
Dva dana ranije tadašnji gradonačelnik Njujorka Fiorelo La Gvardija (Fiorello LaGuardia) održao je posmrtni govor koji je radio Njujork direktno prenosio.
…Tesla je bio veliki humanista - čist naučni genije - pjesnik u nauci… On je činio izvanredne, zapanjujuce, čudesne stvari u toku svog života. Činio je to jednostavno da bi služio ljudskom rodu- a za svoje usluge nije tražio ništa.
Novac - on za njega nije mario.
Počast - ko je taj neko ko može da počastvuje drugog.
To je bio njegov stav.
Zahvalnost - on je nije očekivao niti je tražio…
Onaj značajni dio Tesle živi u njegovom dostignuću koje je ogromno-skoro nemoguće da se izračuna-koje je sastavni dio našeg života i sastavni dio naše civilizacije, naše svakodnevnice našeg tekućeg napora…”
