„Vlada takozvane ekološke države Crne Gore razvoj energetike zasniva na tehnološki, ekološki i društveno zastarjelim planovima i nerealnim projekcijama. Već više godina ignoriše mišljenja brojnih međunarodnih i nezavisnih eksperata i univerzitetskih profesora o ozbiljnim društveno-ekonomskim posljedicama hidroelektrana na život lokalnog stanovništva i jedinstvenu prirodu Morače i Skadarskog jezera“, saopštila je Nataša Kovačević iz Green Home-a.
Kako navodi, scenario obuhvata izgradnju četiri HE na Morači, koja je jedna od samo nekoliko preostalih slobodno tekućih rijeka u Evropi. Velike hidroelektrane imaju veliki uticaj na život u rijeci i oko nje, one blokiraju puteve migratornim ribljim vrstama i transport sedimenata nizvodno, a smanjenim protokom se ugrožava nizvodne korisnike voda, kao i prirodne vrste i staništa.
Nezavisna revizija strateške procjene uticaja na životnu sredinu Strategije razvoja energetike koju su uradili WWF, Green Home, MANS i SEEChange.net potvrdila je da Strategija obiluje nedostatkom ulaznih podataka, proračuna, nerealnih prognoza, lokacija, kaže se u saopštenju.
Kako podsjećaju, istraživanje provedeno 2008. godine u kanjonu Morače registrovalo je 115 vrsta ptica, što sa kanjonima Mrtvice i Male rijeke predstavlja 42 odsto ukupnog broja vrsta koje gnijezde u Crnoj Gori, od čega većina ima neki vid ili nacionalne ili medunarodne zaštite.
Morača premašuje ukupnu ornitološku vrijednost za 23 vrste u odnosu na Nacionalni Park Lovćen, dok je registrovano i 1600 biljnih vrsta što je za 100 više nego u istom nacionalnom parku.
„Crna Gora kao kandidatkinja za članstvo mora već sada planirati primjenu EU regulative na koju se obavezala. Plan izgradnje HE na Morači ignoriše preporuke i ekološke propise EU, naročito Okvirne Direktive o vodama, Direktive o staništima, Direktive o pticama koje zahtijevaju da države izbjegavaju projekte koji bi mogli dodatno ugroziti kvalitet životne sredine i slatkovodnih ekosistema – osim ukoliko su oni od vitalnog nacionalnog značaja, što Vlada uz sve napore do danas nije uspjela dokazati“, komentisala je usvajanje Strategije Franćeska Antoneli i WWF-ovog Mediteranskog programa.
Kao odgovor na izazove vezane za energiju u budućnosti, crnogorska Vlada bi u okvirima planiranih investicija od 3 milijarde eura do 2021. trebalo da da prioritet sprovođenju mjera za podizanje energetske efikasnosti, smanjenje gubitaka i modernizaciju energetske mreže, te iskorištavanje velikog potencijala alternativnih izvora energije kao što su sunce i vjetar, kako bi donijeli koristi čitavom crnogorskom društvu: njenoj ekonomiji, stanovnicima i prirodi, zaključuje se u saopštenju.
