U okviru obilježavanja Evropske nedjelje održivog razvoja ESDW u Crnoj Gori, Unija poslodavaca Crne Gore UPCG i Ministarstvo održivog razvoja i turizma - Odjeljenje za podršku Nacionalnom savjetu za održivi razvoj, organizovali su događaj na kojem je predstavljen Izvještaj UPCG “Nefinansijsko izvještavanje preduzeća u Crnoj Gori o društveno odgovornom poslovanju DOP”.
Predstavnica Ministarstva istakla je da izvještavanje preduzeća o društveno odgovornom poslovanju predstavlja odličan primjer za promovisanje društvene odgovornosti kao mehanizma za postizanje održivog razvoja.
"Petnaest od dvadeset osam zemalja članica Evropske unije je donijelo nacionalne politike za promovisanje društvene odgovornosti. Zajednička karakteristika svih strateških dokumenata, uključujući i Politiku za društvenu odgovornost koju je Vlada Crne Gore usvojila u decembru 2013. godine, jeste da se fokusiraju na promotivnu ulogu države u podsticanju dobrih primjera društvene odgovornosti korišćenjem instrumenata kao što su poreske olakšice, promotivne akcije, edukativne kampanje i druge mjere“, objasnila je Marija Mijušković, savjetnica u Odjeljenju za podršku Nacionalnom savjetu za održivi razvoj.
Takođe, ona je navela da se jedan od tri cilja Politike za društvenu odgovornost odnosi na povećanje broja preduzeća koja sistematično primjenjuju načela društvene odgovornosti u svom poslovanju, odnosno na mjere koje predviđaju uvođenje obaveze godišnjeg izvještavanja o društveno odgovornim aktivnostima i uspostavljanje sistema izvještavanja preduzeća o društveno odgovornim praksama.
Predstavnica UPCG je objasnila da nefinansijsko izvještavanje predstavlja objavljivanje podataka od strane kompanija koji se tiču politika, procjene rizika i dostignutih rezultata u oblasti zaštite životne sredine, društvenih i aspekata vezanih za zaposlene, poštovanja ljudskih prava, borbe protiv korupcije i mita.
“Ovi podaci pružaju investitorima i drugim zainteresovanim stranama sveobuhvatniju sliku o performansama kompanije. Obično, nefinansijske izvještaje u različitim oblicima objavljuju srednje i velike kompanije, kao sto su banke, osiguravajuća društva, telekomunikacione kompanije i sl. Forma objavljivanja ovih izvještaja je fleksibilna, pa kompanije mogu koristiti međunarodne, EU ili nacionalne smjernice koje smatraju najprikladnijim”, precizirala je Ana Rašović, šef sektora za ekonomska pitanja UPCG.
Rašović je predstavila Izvještaj UPCG “Nefinansijsko izvještavanje preduzeća u Crnoj Gori o društveno odgovornom poslovanju” koji počiva na istraživanju realizovanom u okviru EU projekta “CSR za sve” čiji je UPCG implementator u Crnoj Gori.
U istraživanju UPCG, sprovedenom u periodu april – maj 2015. god, učestvovalo je 75 preduzeća iz sva tri regiona Crne Gore, od čega 64 odsto pripada kategoriji mikro i malih, 26,7 odsto srednjih i 9,3 odsto kategoriji velikih kompanija.
Rezulti istraživanja pokazuju da je 94,7 odsto kompanija upoznato sa značenjem termina DOP, što pokazuje rast u odnosu na podatke iz 2013. god (70 odsto). Od ukupnog broja ispitanika, 69 odsto preduzeća sprovodi društveno odgovorne aktivnosti, ali većina (84,3 odsto) nema poseban sektor ili jedinicu zaduženu za DOP. Ovo govori o tome da DOP ne predstavlja planiranu ili strateški pozicioniranu, već najčešće aktivnost kojoj se u Crnoj Gori pristupa ad hoc.
Većina ispitanika (52 odsto) smatra da će značaj DOP-a za njihovu kompaniju u budućnosti rasti. U tom dijelu, značajno je što je više od polovine ispitanika (53 odsto) izrazilo interesovanje za učešće u daljoj obuci o DOP-u koju će UPCG organizovati u nastavku EU projekta “CSR za sve”.
Samo 21 odsto ispitanika je navelo da njihove kompanije objavljuju nefinansijske izvještaje, za razliku od čak 59 odsto kompanija koje to ne čine. S druge strane, 21 odsto ispitanika je navelo da njihove kompanije pripremaju, ali ne objavljuju nefinansijske izvještaje.
Kao glavne razloge koji utiču na objavljivanje nefinansijskih izvještaja, kompanije navode klijente (38,7 odsto), dobro korporativno upravljanje (35,5 odsto), kao i potrošače i društvo/lokalnu zajednicu (po 32,3 odsto). S druge strane, kao dva najveća izazova prilikom kreiranja/objavljivanja nefinansijskih izvještaja prepoznati su nedostatak vremena i resursa (32 odsto), te nesigurnost u smislu izbora najboljeg načina za objavljivanje informacija ove vrste.
Kada su u pitanju određeni standardi ili uspostavljeni okviri za izvještavanje, 23,5 odsto kompanija se vodi GRI smjernicama, 5,9 odsto standardom ISO26000, dok 5,9 odsto dostavlja Izvještaj o napretku (CoP) u okviru Globalnog sporazuma UN-a.
Prema tipu informacija koje kompanije objavljuju, najzastupljenija su saopštenja o DOP politici, njenoj implementaciji i ostvarenim rezultatima (41,9 odsto), a zatim slijede informacije o ključnim indikatorima poslovanja kao što su emisija ugljendioksida, zadovoljstvo zaposlenih, investicije u obuku (25,8 odsto).
Prilikom kreiranja nefinansijskog izvještaja, specijalizovane konsultantske usluge koristi samo 6,7 odsto kompanija, dok je 3,3 odsto kompanija prošlo neku vrstu treninga za ovu vrstu aktivnosti. Većina kompanija (95%) nikada nije vršila procjenu troškova nefinansijskog izvještavanja.
Čak 87 odsto kompanija iz uzorka nije učestvovalo ni u kakvom treningu/konsultacijama o DOP-u, dok najveći procenat onih koji su prošli ovu vrstu obuke navode da se radi o internim treninzima (37,5 odsto).
