EU je pokrenula prvu fazu prikupljanja obavještajnih podataka u okviru operacije NavForMed još u julu, ali sada će imati dozvolu da zaustavlja i ukoliko je potrebno uništava brodove kojima su hiljade migranata rizikujući živote stizali do Evrope.
"Ispunjeni su uslovi za pokretanje nove vojne faze," rekao je jedan evropski diplomata AFP-u.
Odluka je donijeta u trenutku kada ministri unutrašnjih poslova članica EU treba da se sastanu u Briselu kako bi pokušali da dogovore kvote za preraspodjelu ogromnog priliva izbjeglica koji bježe od rata i nereda na Bliskom Istoku i u Sjevernoj Africi.
Mnoge članice EU nisu bile spremne da preduzmu snažniju akciju protiv trgovaca ljudima strahujući da će se uplesti u sukobe u Libiji gdje se od smjene Muamera Gadafija 2011. rivalske frakcije bore za kontrolu nad zemljom.
Ipak, lideri EU su se složili da je potreban mnogo snažniji odgovor, uključujući upotrebu sile, poslije nesreće u aprilu kada se kod obala na jugu Italije utopilo više od 700 migranata.
Druga faza operacije NavForMed još uvijek je ograničena na akcije u međunarodnim vodama. Treća faza će uključiti vojnu akciju protiv švercera unutar teritorijalnih voda Libije s ciljem da se njihovi brodovi i mreže unište još prije nego što isplove. Taj korak će s obzirom na povećani rizik zahtjevati najmanje rezoluciju Savjeta bezbednosti UN, a poželjno bi bilo i odobrenje libijske vlade.
Napori EU da pomogne u formiranju vlade nacionalnog jedinstva u Libiji koja bi mogla da da takvo odobrenje za sada nisu urodili plodom, premda je specijalni izaslanik UN Bernardo Leon tokom vikenda rekao da je učinjen izvjestan napredak.
Prema podacima Međunarodne organizacije za migracije, više od 350,000 ljudi je do sada prešlo Mediteran u nastojanju da se domogne Evrope, a do sada je poginulo gotovo 3.000 migranata.
(N1)
