“Ovaj veoma značajan međunarodni projekat baziran je na proučavanju neolitizacije Crne Gore. U protekle tri godine istraživane su tri pećine: Vezačka pećina u Rvašima, Seoska pećina na Prevlaci i Vruća pećina na Bioču. Dosadašnja istraživanja su dala izvrsne rezultate, koji su datovali navedene pećine u periodu od ranog mezolita do bronzanog doba. Ovogodišnja istraživanja su usmjerena na proučavanje pećine Čaja, koja se prvi put ispituje”, izjavio je Portalu Analitika rukovodilac istraživanja mr Dejan Gazivoda.
Stručni tim su, osim Gazivode, činili dr Marc Vander Linden, autor projekta u ime Univerzitetskog koledža u Londonu, Nikola Borovinić, Boško Iković, Srđan Delić, Jane Stanford Gaastra, Vesna Popović, Ivana Jovanović, Charlotte Frearson, Cornelis Drost, Alasdarir Chi, Natalie Elmer, Rebecca Vickers, Robin Townsend i Elena Afouri. Stručni nadzor je obavljala dr Lenka Bulatović.
Pećina Čaja se nalazi na obroncima planine Garač i čini je jedna prostorija. Tlo pećine se spušta od ulaza prema unutrašnjosti, odnosno, sjeverozapadnom dijelu. Orijentisana je u pravcu jugoistok-sjeverozapad. Njena dužina iznosi 29,50 m, širina je 12,50 m i visina ulaza iznosi 5.85 m. Na ulazu nalaze se stijene velikih dimenzija koje predstavljaju obrušeni svod pećine. U pećini Čaja postavljene su dvije sonde, dimenzija 2 x 2 m.
U prvoj sondi, koja se nalazila na udaljenosti 10 metara od ulaza u pećinu, pronađena su dva vatrišta sa fragmentima keramike, životinjski zub, kosti koze, ovce i jelena na dubini od 1,65 m, odnosno, 1,80 m.
Druga sonda nalazila se na udaljenosti 6 metara od prve sonde u pravcu sjeverozapada. U ovoj sondi uslovi rada su bili teži nego u prvoj sondi uslovljeni glinovitim sastavom zemljišta, ali konačno na dubini od 2,45-2,70 m počeo se javljati pokretni arheološki materijal, koji čine par fragmenata keramike, životinjski zub i kosti.
“Nakon daljih podrobnih naučnih analiza koje će se obaviti na Univerzitetskom koledžu u Londonu, pokretni arheološki nalazi će se preciznije hronološki determinisati.
Nakon završenih istraživanja sonde su adekvatno zaštićene geotekstilom, nakon čega su potpuno ispunjene zemljom i vraćene u prvobitno stanje”, precizirao je Gazivoda.
Takođe, u toku ovogodišnje kampanje promovisani su dosadašnji rezultati projektau svečanoj sali Zavičajnog muzeja u Danilovgradu, u organizaciji opštine Danilovgrad i Zavičajnog muzeja.
