. Objavljivanjem arhivske građe, dokumenata CK SK Crne Gore i KP Crne Gore, koja se odnosi na ovu temu, ispunjena je njena ambicija priređivača da prikaže namjere, stavove i konkretna rješenja koja su crnogorske vlasti primjenjivale, u vremenskom okviru navedenom u naslovu zbornika, kako bi se izborile za nacionalni identitet Crnogoraca u okviru jugoslovenske zajednice.
"Proklamovani stav Partije (CKSK Crne Gore) da je nacionalno pitanje svih naroda u Jugoslaviji riješeno oslobodilačkim ratom i socijalističkom revolucijom (1941-1945), bilo je potvrđeno i prvim socijalističkim ustavom koji je donešen 1946. godine. U njemu se kaže da je FNRJ savezna narodna država republikanskog oblika, zajednica ravnopravnih naroda….. Za Crnu Goru i Crnogorce, u nacionalnom smislu, to jeznačilo povratak svega onoga što je bilo izgubljeno 1918. godine, odlukama tzv. podgoričke skupštine. O nacionalnom pitanju, tokom naredne dvije decenije, nije bilo rasprava. Jednostavno rečeno, o ovom pitanju u partijskim forumima nije se govorilo. Otvaranje ovog pitanja započinje šezdesetih godina prošlog vijeka. U stvari, rukovodstva nekih jugoslovenskih republika iznosila su prijedloge o potrebi decentralizacije savezne države. Ovim prijedlozima tražena su veća prava republika i pokrajina. Suprotno mišljenje imali su zagovornici jačanja centralističkog sistema. O nastalim pojavama raspravljano je na Osmom kongresu SKJ (1964). Te pojave Tito je nazvao nacionalističkim deformacijama, ali i pozvao komuniste da razvijaju i afirmišu nacionalne kulture, koje se neće zatvarati republičkim granicama već, kako je navedeno, biti spona između jugoslovenskih republika. I upravo se u to vrijeme i u crnogorskim partijskim forumima počinje razmišljati o potrebi definisanja crnogorskog nacionalnog identiteta i konstituisanja crnogorske nacionalne kulture", rekla je Selhanović u intervjuu za Pobjedu. Prema njenim riječima, crnogorski komunisti su, u vremenu koje je obuhvaćeno ovom knjigom, dali ogroman doprinos nastanku i razvoju crnogorskih naučnih i kulturnih institucija.
"U tom periodu osnovani su Univerzitet i Crnogorska akademija nauka i umjetnosti, jedini štampani list „Pobjeda“ postaje dnevni list, Televizija Titograd povećava sopstvenu produkciju, počinje emitovanje nacionalnog dnevnika itd. Koliko je koja od nabrojanih institucija, pa i drugih ranije ustanovljenih, učinila na „rje- šavanju“ crnogorskog nacionalnog pitanja, zasigurno bi moglo biti posebno istraživačko zanimanje", navela je Selhanović. (Opširnije čitajte u današnjoj Pobjedi)
