Prema propisu, najveću platu (bez ostalih dodataka) u javnom sektoru imaće Predsjednik države, čija će osnovna zarada biti obračunata sa koeficijentom 32, a potom slijede Predsjednik Skupštine, Predsjednik Vlade, Predsjednik Ustavnog suda i predsjednik Vrhovnog suda, kojima je pripao koeficijent 30.
Ono što je zanimljivo je da istom platnom razredu sa koeficijentom 26 pripadaju, ministri, poslanici, sudije Ustavnog i Vrhovnog suda, glavni specijalni tužilac i zaštitnik ljudski prava i sloboda, kao i predsjednik Senata DRI.
Nešto nižu platu, koeficijent 25, imaće direktor ANB-a, direktor Agencije za sprječavanje korupcije i predsjednik Apelacionog suda. Nije objašnjeno po kom kriterijumu ministri i poslanici imaju veću zaradu od direktora Agencije za nacionalnu bezbjednost.
Predlog zakona predviđa da predsjednici opština i gradonačelnici, moraju imati nižu zarada od poslanika i ministara. Zarade za prosvjetne i medicinske radnike biće određene podzakonskim aktima.
“U cilju stvaranja dugoročno održivog sistema zarada, povećanja transparentnosti i uspostavljanja ujednačenosti zarada u javnom sektoru za rad na istim ili sličnim poslovima, u Skupštinskoj proceduri 48 nalazi se Predlog zakona o zaradama zaposlenih u javnom sektoru čiji neto fiskalni uticaj iznosi 13 miliona eura. Osnovne mjere koje se žele postići ovim zakonom su: uvođenje mehanizma za planiranje zarada tokom planiranja Zakona o budžetu na osnovu fiskalnih i makroekonomskih parametara; uspostavljanje principa jednakosti u obračunu zarada za sve zaposlene u javnom sektoru; ukidanje naknada po osnovu rada u radnim grupama, komisijama i radnim tijelima Vlade; ukidanje dodataka i drugih uvećanja zarada, pomoću kojih su se napravile značajne razlike u nivou zarada i prepoznavanje ovih uvećanja; kroz unificiranje dodataka na zaradu i uvođenje odredbi da dodaci isključuju ostala povećanja, očekuje se smanjenje zloupotreba u sistemu zarada; unapređenje finansijske situacije u preduzećima u državnom vlasništvu i jedinicama lokalne samouprave. Važan segment ukupnog fiskalnog sistema su i lokalne samouprave, te stanje i kretanje finansija na lokalnom nivou utiču i na ukupnu fiskalnu održivost i finansijsku stabilnost”, piše u program ekonomskih reformi upućenih Briselu.U narednom srednjoročnom periodu očekuje se nastavak trenda stabilizacije javnih finansija lokalne samouprave što će se najprije reflektovati kroz smanjenje nivoa neizmirenih obaveza i racionalizaciju tekuće potrošnje, izmirivanje obaveza iz prethodnog perioda, redovno servisiranje zakonskih obaveza i racionalizaciju broja zaposlenih.
“Naime, potpisivanjem ugovora o reprogramu duga po osnovu poreza i doprinosa na zarade zaposlenih, jedinice lokalne samouprave obavezane su da vrše redovno izmirenje obaveza po ovom osnovu kao i da izvrše racionalizaciju broja zaposlenih. Kako bi se unaprijedila fiskalna disciplina, prilikom novog zapošljavanja opštine su obavezane da traže saglasnost od Ministarstva finansija. Takođe, prije usvajanja Zakona o budžetu, lokalne samouprave moraju pribaviti pozitivno mišljenje Ministarstva finansija”, zaključuje se u dokumentu.Propis predviđa i sniženje plata, ukoliko državni ili lokalni budžet ostvaruju deficit. Manjak u državnoj kasi je praksa od 2008. godine, kada je posljednji put, zbog enormne trgovine nekretninama, zabilježen suficit, tako da neće biti iznenađenje ako u nekim od narednih godina, plate u državnom sektoru počnu da se smanjuju.
„Sredstva za zarade, mogu se povećati kada je budžet uravnotežen ili je ostvaren suficit, odnosno smanjiti kad budžet ostvaruje deficit preko nivoa od 2 odsto bruto domaćeg proizvoda. Takođe, prilikom planiranja budžeta, lokalna samouprava čije obaveze po osnovu otplate hartija od vrijednosti, kredita, garancija i poreza i doprinosa prelaze 10% tekućih prihoda ostvarenih u prethodnoj godini, dužna je da smanji sredstva za zarade za 10%, osim lokalna samouprava koja uredno izmiruje sve svoje obaveze“, navodi se u propisu.
P.Z.
