Sporazum predstavlja prvi kolektivni korak vlada država potpisnica nakon pripreme novog klimatskog sporazuma u decembru prošle godine u Parizu.
“Ovo će biti najveća ceremonija potpisivanja u istoriji UN-a, na kojoj će se ukazati na politički zamah u borbi protiv klimatskih promjena i okončanje ere fosilnih goriva”, saopšteno je iz nevladine organizacije (NVO) Grin houm /Green home/.
Navodi se da će na dan ceremonije biti organizovani i sastanci za državne aktere, uključujući preduzeća i lokalne samouprave, kako bi se ubrzale pripreme za pravljenje akcionih planova za prelazak sa fosilnih na obnovljive izvore energije.
U saopštenju se kaže da, s obzirom na to da su sve zemlje Jugoistočne Evrope (JIE) učestovale u sastanku COP21 koji je održan u decembru 2015. godine u Parizu i obavezale su se na dogovor koji podrazumijeva da je granica od 1,5 stepeni celzijusa sigurnija linija odbrane protiv klimatskih promjena, one bi trebale krenuti tim putem.
„Trebalo bi da otkažu izgradnju novih termoelektrana u Bosni i Hercegovini (Tuzla, Banovići, Ugljevik), Srbiji (Kostolac B3, Kolubara B1 i B2), Crnoj Gori (Pljevlja 2) i drugim zemljama JIE i usmjeriti više pažnje na energetsku efikasnosti i obnovljive izvore energije“, dodaje se u saopštenju.
Iz Grin houma su ocijenili da stanje na globalnom tržištu pokazuje da je blizu kraj upotrebe uglja.
Iz te NVO su ukazali da se neke od posljednjih evropskih firmi koje proizvode ugalj u Češkoj, Rumuniji i Poljskoj, bore za vladinu podršku kako ne bi propale i sa sobom povukle hiljade zaposlenih.
„Jedan od načina da se krene naprijed kada je riječ o zemljama JIE je okretanje ka obnovljivim izvorima energije, energetskoj efikasnosti i pametnim mrežama što se već dešava širom Evrope, i rezultat toga je da trend eksploatacije uglja polako umire“, kazali su iz Grin houma.
Prema njihovim riječima, jedan od pokazatelja da to rješenje nije neostvarivo je i energetski model za Jugoistočnu Evropu za 2050. godinu koji pokazuje, kako su saopštili, da je moguće ostvariti tu promjenu na istom ekonomskom nivou koji podrazumijevaju trenutne investicije u energetski sektor Jugoistočne Evrope.
Iz Grin houma su naveli da se kroz taj eksperstski model došlo do rezultata koji su bazirani su na javnim podacima i prikupljani u regionu JIE tokom dvije godine, od međunarodnih stručnjaka i regionalnih organizacija civilnog društva.
„Ako argumenti tržišta i klimatskih promjena nijesu dovoljni za djelovanje, troškovi zdravlja bi trebali biti“, poručili su iz te NVO.
Oni su ukazali da posljedice zagađenja vazduha, koje je plod rada postojećih termoelektrana u JIE, uključuju zdravstvene troškove do 8.5 milijardi EUR godišnje i 7.181 preuranjenih smrti godišnje u Evropi.
„Od toga doprinos termoelektrane „Pljevlja“ se procjenjuje na vrijednost do 257 miliona EUR godišnje“, dodali su iz Grin houma.
MINA
