Rusija je zatim započela novu strategiju: podsticala je političke i etničke podjele kako bi destabilizovala Crnu Goru i spriječila njene dalje zapadne integracije, navodi se u analizi pod nazivom „Visiti o koncu: ruska strategija za destabilizaciju Crne Gore“, koju je objavio Institut za istraživanje spoljnih politika, a u koju je Pobjeda imala uvid.
U studiji koju potpisuju Vesko Garčević, Reuf Bajrović, bivši ministar energetike BiH, i Ričard Kramar, istraživač na Institutu, navodi se da bi prema najboljem scenariju Kremlja proruska vlada došla na vlast i preokrenula crnogorski evroatlantski tok. U tu svrhu Rusija je, dodaju, koordinirala sa lokalnom opozicijom i srpskim etnonacionalistima u neuspješnom pokušaju da sruši demokratski izabranu Vladu Crne Gore u oktobru 2016. godine.
- Stoga, kako bi se spriječilo preokretanje zapadnog puta Crne Gore, Sjedinjene Države i njeni saveznici NATO-a odmah moraju raditi na produbljivanju njihovog angažmana sa Crnom Gorom. Bez preduzimanja mjera za jačanje vojne saradnje, olakšavanja demokratskih reformi, ubrzavanja procesa pridruživanja Evropskoj uniji i obnove finansijske podrške za programe u vladavini prava, Zapad nije spreman da se suprotstavi destabilizacijskim naporim a Ru s i j e - navodi se u objavljenom dokumentu.
U analizi se, između ostalog, ističe da bi NATO trebalo da ojača svoju političku i vojnu saradnju sa Crnom Gorom povećanjem zajedničkih vojnih obuka i vježbi, povećanjem prisustva NATO brodova u crnogorskim lukama na stalnim ili rotacionim osnovama, te podstičući razvoj avio baze u Golubovcima i helikopter centra pretvarajući ga u regionalni centar za obuku pilota helikoptera NATO-a.
Dodaje se i da dublje zapadne integracije Crne Gore ne bi trebalo uzimati zdravo za gotovo. - Moskva nastavlja da vidi Jugoistočnu Evropu kao svoju sferu interesa, bilo kao zaštitnika pravoslavnih hrišćana koji su bili pod otomanskom vladavinom kroz Hladni rat, kao i kroz svoje odnose sa različitim srpskim i drugim regionalnim vladama poslije 1989. godine. Spremnost Rusije da koristi tajne operacije u Crnoj Gori naglašava ozbiljnost prijetnje, pokazujući koliko je Moskva spremna da obezbjeđuje svoje regionalne interese - navodi se u analizi.
Dok traži nove načine da utiče na crnogorsku politiku, navode autori, Rusija će pokušati da kultiviše nove, manje kompromitovane, političke aktere među nekoliko nedavno formiranih proruskih političkih stranaka.
- Takođe će nastaviti da sarađuje sa Srpskom pravoslavnom crkvom u Crnoj Gori, dok će DF, zajedno sa ekstremističkim proruskim grupama i Srpskom pravoslavnom crkvom nastaviti da podržava ruske interese u Crnoj Gori. Ako bi proruska vlada došla na vlast u Crnoj Gori, ne samo da bi obrnula evroatlantske integracije zemlje, već bi dalje ugrozila interese NATO-a i EU na Balkanu i Mediteranu. Pokušaj državnog udara u Crnoj Gori u oktobru 2016. godine pokazuje posljedice nedovoljne podrške za prozapadne vlade na Zapadnom Balkanu - navodi se u analizi.
Kada Kremlj osjeti da se njegov uticaj u regionu smanjuje, nasuprot zapadnom, onda Rusija postaje destabilizirajuća sila, što je bilo posebno izraženo u Crnoj Gori, pišu autori. - Važna ruska ulazna tačka leži u njenoj eksploataciji ultranacionalističkih osjećanja koja su sadržana u panslavizmu.
Pred oktobarske izbore 2016. pripremano nasilje
U mjesecima pred parlamentarne izbore 16. oktobra 2016. godine, ruski agenti, srpski ekstremisti i lideri crnogorske opozicione alijanse (Demokratski front) spremali su se da nasilno svrgnu Vladu u izbornoj noći. Planirali su da podstaknu političko nasilje u nadi da će pokrenuti proteste širom zemlje i srušiti Vladu pod vođstvom Mila Đukanovića. Prema zvaničnicima, srpski državljani formirali su organizaciju početkom 2016. godine pod rukovodstvom ruskih GRU i operativaca FSB.
Opširnije u Pobjedi...
