- Najveća prijetnja Balkanu je etnička tenzija koja može da plane opet. Najbolji antidot je dalji pristup zemalja Zapadnog Balkana Evropskoj uniji. Međutim, problem je što na tom putu vidimo otpornost od internih, ali još više eksternih faktora. Ne samo na Balkanu, već i u drugim djelovima Evrope vidimo kako Rusija promoviše centrifugalne sile- kaže Ahlund u razgovoru za Pobjedu.
Tokom druge polovine devedesetih godina glavno područje njegovih aktivnosti bio je Balkan, posebno Bosna i Hercegovina, a od 1997. godine bio je generalni direktor za ljudska prava Organizacije za evropsku bezbjednost i saradnju (OSCE) u Bosni i Hercegovini, zadužen za praćenje implementacije aspekata ljudskih prava Dejtonskog sporazuma.
Ahlund, sa kojim smo razgovarali tokom konferencije ,,Tolerantna i inkluzivna društva na Zapadnom Balkanu“, koju je Savjet Evrope prethodne nedjelje organizovao u Podgorici, kaže da je Balkan i dalje područje koje se suočava sa velikim izazovima.
Navodi da mnoge evropske zemlje nijesu otporne na ruski uticaj, a jedna od njih je, kaže, i Mađarska.
- Mađarska i njeni skeptični stavovi prema EU ohrabreni su od strane Rusije i zabrinut sam da bi to moglo opet da se proširi i na Balkan - kaže naš sagovornik.
Ipak, dodaje on, vjeruje da su zemlje Balkana, a među njima i Crna Gora, spremne da se odupru takvom pritisku, ako ne same, onda uz pomoć partnera.
PRIJETNJE
- Izgleda mi kao da su zemlje Balkana spremne da se nose sa tim, ne sami, trebaju pomoć od Evrope i od međunarodne zajednice. Ali ono što mi se čini je da prijetnje u zemlji dolaze iznutra, a ne samo spolja. Tako da ako pričamo o etničkim tenzijama, kao jednom od izazova, moram da kažem da se one podudaraju sa nacionalnim bezbjednosnim prijetnjama- ocijenio je Ahlund. Kaže i da Evropska unija ima želju da pomogne,
- To je moj utisak. EU ne okreće leđa Balkanu. I kao što smo i ovdje govorili, saradnja sa Savjetom Evrope, sa Evropskom unijom, jeste jedan od načina da se smanje tenzije i da se kreira kohezivnije društvo - ocjenjuje on.
Dodaje i da je Balkanu i Crnoj Gori potrebna i ekonomska pomoć, a ono što vidi kao jedan od problema na ovim prostorima je i tzv. brain drain (odliv mozgova).
- Potrebno je ohrabriti mlade ljude da ostaju u zemlji, a ne da idu iz nje, mladi su najveći izvor za svaku zemlju i to je problem regiona. Vidimo u Istočnoj Evropi kako uspješne evropske kompanije otvaraju fabrike, to je naravno važno. Rad je ovdje i dalje veoma jeftin iako ljudi imaju znanje, ali bih želio da vidim da pratite primjere Istočne Evrope, da se zemlja industrijski razvija, a mladi ostaju u njoj - zaključio je Ahlund.
(opširnije u Pobjedi)
