Društvo

Sedam decenija od legendarne Bitke na Neretvi

0902komandanti
Prije 70 godina, 9. februara 1943. godine, za vrijeme Četvrte neprijateljske ofanzive u Drugom svjetskom ratu, počeo je protivnapad partizana protiv združenih njemačkih, italijanskih, četničkih i ustaških snaga na Neretvi, poznat kao Bitka za ranjenike.

Sedam decenija od legendarne Bitke na Neretvi
Portal AnalitikaIzvor

Kao i u mnogim drugim bitkama u Drugom svjetskom ratu, odnos sukobljenih strana nije bio ravnopravan. Nasuprot 42.500 jugoslovenskih partizana, bilo je 150.000 neprijateljskih vojnika sa 200 aviona.

Pošto se većina partizanskih snaga, izbjeglog naroda i ranjenika našla na desnoj obali Neretve, u Jablanici, partizanski komandant Josip Broz Tito je napravio manevar - porušio je sve mostove preko Neretve, pa je izgledalo kako je odustao od prelaska rijeke. Partizanske udarne snage su se tokom noći prebačile na lijevu obalu i razbile četničku prethodnicu. Nakon toga su i svi preživjeli partizanski ranjenici, njih preko 3.500, prenijeti preko rijeke.

Komandanti divizija u bitci na Neretvi bili su i crnogorski heroji, Peko Dapčević - komandant Druge proleterske divizije, Vlado Ćetković - komandant Osme kordunaške divizije, i Petar - Pero Ćetković - komandant Treće udarne divizije, koji je poginuo za vrijeme ofanzive, 28. marta 1943, u borbama kod Nevesinja.

0902jablanicaPočetkom maja iste godine, partizanski Vrhovni štab sa glavninom snaga je stigao u Crnu Goru, što je označilo kraj Četvrte neprijateljske ofanzive, dok se četnička Vrhovna komanda povukla u Srbiju, zajedno sa ostacima snaga preživjelim nakon poraza na Neretvi i Drini, i 18.000 žrtava.

Rezultat Bitke na Neretvi je strategijski uspjeh partizanskih snaga kroz uspješno povlačenje većine borbenih jedinica i totalni slom plana Snaga osovine da se uništi Partizanski pokret u Jugoslaviji.

Crnogorski reditelj Veljko Bulajić je, po događajima u toj ofanzivi, 1969. godine snimio film „Bitka na Neretvi“, koji je do sada širom svijeta pogledalo više od 550 miliona ljudi. Riječ je o najskupljem filmu snimljenom u Socijalistickoj Federativnoj Republici Jugoslaviji, a iste godine je bio nominovan za Oskara u kategoriji za najbolji strani film.

Izvor: Udruženje Crnogoraca Srbije "Krstaš"

Foto: geolocation.ws

Portal Analitika