Evropska komisija preporučila je, u okviru Eksplanatornog i Bilateralnog sastanka održanih prošle godine u martu odnosno maju, da Crna Gora treba da izmijeni svoj Ustav u skladu s preporukama Venecijanske komisije kako bi se obezbijedila nezavisnost i odgovornost pravosuđa, posebno od Skupštine.
- Najmanje 50 odsto Sudskog savjeta i Tužilačkog savjeta treba da čine članovi iz pravosuđa. Ovi članovi treba da se biraju od strane svojih kolega, predstavljajući različite nivoe pravosuđa, bez miješanja Skupštine. Članove Sudskog savjeta imenuje Skupština, Predsjednik i Vlada Predsjednik Vrhovnog suda, koji je takođe predsjednik Sudskog savjeta, bira se prostom većinom u Skupštini na period od pet godina. Skupština takođe bira Vrhovnog državnog tužioca i sve državne tužioce. Ovakav prekomjeran politički uticaj nije u skladu sa evropskim standardima – navodi se, između ostalog, u izvještaju EK čiji je tekst proslijeđen Portalu Analitika.
Iz EK napominju da je Crna Gora i dalje jedna od zemalja s najvišim brojem osnovnih sudova, sudija, tužilaca i administrativnog osoblja po glavi stanovnika u Evropi stoga treba nastaviti nedavno preduzete korake u cilju racionalizacije sudske mreže.
Korupcija razlog za zabrinutost: U preporuci se ističe da se Crna Gora uskladila sa najznačajnijim međunarodnim instrumentima protiv korupcije, ali da je „potrebno da poradi na njihovom kontinuiranom sprovođenju“.
- Posmatrano u cjelini, korupcija je rasprostranjena u mnogim oblastima i nastavlja da bude ozbiljan razlog za zabrinutost. Bilans ostvarenih rezultata u istragama, gonjenju i pravosnažnim osudama u predmetima korupcije na svim nivoima je i dalje na niskom nivou, a broj slučajeva, naročito onih koji se tiču korupcije na visokom i srednjem nivou, je i dalje nizak. Uprkos poboljšanju pravnog i institucionalnog okvira, dokazi ukazuju na to da se sprovođenjem još uvjek nijesu uspjeli u praksi postići dovoljni rezultati – saopšteno je iz EK koji ipak napominju da je opšti okvir za borbu protiv korupcije potpuno uspostavljen iako postoje nedostaci u zakonskoj regulativi.
- Specijalno odjeljenje Vrhovnog državnog tužilaštva, koje je nadležno za predmete korupcije na visokom nivou, pretrpano je predmetima korupcije na relativno niskom nivou, a njegovi administrativni kapaciteti su nedovoljni. Uprava policije, Državno tužilaštvo i Uprava za sprečavanje pranja novca i finansianja terorizma imaju stručnosti da obavljaju svoju nadležnost, ali im nedostaju resursi – navodi se u izvještaju.
Postići konkretne rezultate u istragama: U izvještaju EK se naodi da je organizovani kriminal jedan od glavnih izazova s kojima se Crna Gora suočava i pri tom se napominje da postoje dokazi o povezanosti crnogorskih kriminalnih grupa sa kartelima iz Južne Amerike.
- Crna Gora je atraktivna lokacija za ulaganje stranih prihoda od kriminala. Drugi ključni izazov je krijumčarenje droga, posljednjih godina kokaina iz Južne Amerike. Postoje dokazi da crnogorske organizovane kriminalne grupe imaju direktan kontakt s kartelima iz Južne Amerike. Istovremeno, zastupljeni su i drugi oblici kriminala, kao što su trgovina ljudima, razni oblici krijumčarenja, uključujući trgovinu oružjem i prevare – kaže se u izvještaju gdje se takođe napominje da je Crna Gora ojačala svoj zakonodavni okvir, naročito tokom dijaloga o viznoj liberalizaciji.
- Posebnu pažnju crnogorski organi moraju posvetiti postizanju rezultata u istragama, krivičnim gonjenjima i presudama. Potrebno je unaprijediti odnose između tužilaštva i organa za sprovođenje zakona. Takođe, Crna Gora mora unaprijediti odredbe o upotrebi specijalnih istražnih mjera koje se koriste kod istraga organizovanog kriminala, između ostalog i produženjem rokova – navodi se između ostalog u preporukama EK.
