Letjelica je u ponedjeljak obavila uspješan manevar aktiviravši potisnike da bi sonda mogla da krene ispravnom putanjom prema Zemlji. Inženjeri iz centra Lockheed Martin u Litltonu u Koloradu potvrdili su da su potisnici radili sedam minuta.
Pred njom je velika udaljenost koju mora preći prije nego što se 24. septembra 2023. godine spusti u pustinju u Juti gdje će ispustiti kapsulu punu uzoraka s asteroida Bennu. Dakle, sondu očekuje dvogodišnje putovanje tokom kojeg će preći put od 2,3 milijarde kilometara.
Osiris-Rex „se na putu kući, od Benua udaljava brzinom većom od 600 milja na sat“, rekao je Dante Laureta, šef misije, u NASA-inom video prenosu događaja. Sonda s asteroida nosi više od 60 grama uzoraka.
Letjelica je prema asteroidu Bennu lansirana s Floride 2016. godine, a da bi postigla zacrtani cilj, američka svemirska agencija je, u oktobru 2020. ušla u njegovu orbitu, postavši prva letjelica koja je kružila oko asteroida. Tada je pokrenuta operacija visokog rizika.
Sonda se postupno približavala asteroidu te je pružila svoju robotsku ruku s uređajem za prikupljanje uzoraka. Na nekoliko je sekundi došla u kontakt s asteroidom kada je uređaj dotakao njegovu površinu te je izazvana eksplozija komprimiranog azota dovoljno snažna da podigne prašinu s površine koja je potom uhvaćena u poseban rezervoar.
Naučnici NASA su se iznenadili kad su shvatili da je robotska ruka utonula nekoliko centimetara u površinu asteroida, ukazujući na to da „površine ovakvih asteroida mogu biti prilično mekane“, rekao je Laureta.
Prikupljeno više uzoraka nego što je planirano
Upravo zbog toga je prikupljeno više uzoraka nego što je prvobitno planirano, pa su se vrata rezervoara zaglavila. Misija je gotovo propala.
Ali, inženjeri su ih na kraju uspješno zatvorili te su dragocene uzorke premjestili u kapsulu pričvršćenu za centralni dio letjelice.
Osiris-REx je ostao uz asteroid Bennu nekoliko mjeseci gdje je proučavao krater na površini, a sada se konačno vraća na Zemlju.
Nakon što ispusti kapsulu u Zemljinu atmosferu i ona se spusti na područje Jute, letjelica će ostati u svemiru, a ako joj ostane dovoljno goriva, NASA bi je mogla poslati u novu misiju.
Pošto stignu na Zemlju uzorci će se prenijeti u NASA Svemirski centar Džonson u Hjustonu, ali naučnici će ih analizirati samo 25 posto, a preostalih 75 posto ostaće netaknuto kako bi ih mogle proučavati buduće generacije stručnjaka iz cijelog svijeta, koje će vjerovatno imati napredniju tehnologiju, objavila je agencija.
Analiza bi trebalo da pomogne naučnicima da bolje shvate nastanak Sunčevog sistemas i razvoj Zemlje kao nastanjive planete.
