Masovni protesti u Srbiji su test za odnose Evropske unije (EU) s njom, kandidatom za članstvo i „mada je srpska opozicija ta koja treba da iznjedri političku alternativu, EU mora čvršće i snažnije podržati prelazak Srbije na institucionalni poredak utemeljen na načelima demokratije i vladavine prava“, to u opširnoj analizi piše briselski Centar za evropsku politiku (EPC) i konstatuje da „protesti pokazuju da postoji duboka kriza političkog legitimiteta u Srbiji, preko čega se više ne može prelaziti zatvorenih očiju u toj zemlji i inostranstvu“.
EPC upozorava da „Evropska unija dugo ‘glasno ćuti’ na politička zbivanja i često je žmurila na Vučićevo urušavanje demokratskih standarda u Srbiji za račun stabilnosti i saradnje u rješavanju spora Beograd - Priština, udaljavanju Srbije od Kremlja, snabdijevanju evropske privrede bitnim sirovinama poput litijuma“, prenosi Beta.
Uticaj EU je u Srbiji zato vidno opao i, kako se napominje, podržavanje „stabilokratija“ je neodrživo na duži rok.
„Studenti i demonstranti u Srbiji imaju opštu podršku, a vidni su i znaci suprostavljenih gledišta u samoj vladajućoj koaliciji“, piše briselski institut čija mišljenja prate Evropska komisija i druga tijela EU.
EPC piše da je „Vučić suočen sa sve snažnijim pritiskom da prihvati formiranje prelazne vlade koja bi utrla put za slobodne i poštene izbore“ i da, poslije stradanja građana u Novom Sadu 1. novembra, „masovni višemjesečni protesti predvođeni studentima, posebno 15.marta u Beogradu, mogu predstavljati vododelnicu u novijoj srpskoj istoriji“.
Demonstracije i naročito ogroman protest u Beogradu su bili, piše u analizi, „reakcija na skoro nikakav odgovor vlade i Vučića na tragediju (u Novom Sadu), zamagljivanje činjenica, represiju i nedjelovanje“.
Briselski Centar podvlači da je „ta tragedija mogla smjesta izazvati društvenu bunu, ali su protesti pokazali da postoji široka politička podijeljenost zbog korupcionaških skandala, političke odgovornosti, nepostojanja medijskog pluralizma i navike vlasti da donosi nepopularne odluke“.
Takođe ukazuje na to da su „mirni protesti u Beogradu teško pogođeni izgleda udarom zvučnog oružja …a izostanak jasnih činjenica šta je to bilo i ko je odgovoran, još više je ojačao narodni gnijev“.
