Od ukupnog broja, Uprava policije je u 15 slučajeva donijela rješenje kojim se ne dozvoljava održavanje javnog okupljanja, dok nije donijeto nijedno rješenje kojim se ne dozvoljava održavanje javne priredbe.
Godinu ranije, policija je izvršila 425 obezbjeđenja javnih okupljanja i 651 obezbjeđenje javnih priredbi, kojima je prisustvovalo oko 880.000 građana.
Lani je, u poređenju sa 2019. godinom, za čak trinaest i osam puta povećan broj spontanih javnih okupljanja i javnih okupljanja u pokretu. U 2020. godini su registrovana 144 spontana javna okupljanja, kojih je 2019. bilo 11, kao i 319 javnih okupljanja u pokretu, kojih je godinu ranije registrovano ukupno 40.
U 2020. je održano je i 40 istovremenih javnih okupljanja, 16 više nego u prethodnoj godini.
“Činjenica je da u izvještajnom periodu kako percepcija javnosti, tako i opšti utisak, svjedoče jednom selektivnom postupanju Uprave policije u odnosu na (ne)dozvoljavanje održavanja javnih okupljanja, obezbjeđivanje javnih okupljanja kao i različito postupanje u odnosu na obavezu prijavljivanja pojedinih javnih okupljanja. Navedeno je razlog za zabrinutost, a sljedstveno tome iziskuje i potrebu djelovanja, prevashodno Ministarstva unutrašnjih poslova, kroz sve zakonom date mehanizme. Krajnji rezultat kojem se teži jeste puno poštovanje ljudskih prava i sloboda, odnosno u konkretnom slučaju poštovanja prava na slobodu javnog okupljanja”, ističe se u izvještaju.
Kako se navodi, iz statističkog prikaza podataka dostavljenog od strane Uprave policije jasno je da se spontana okupljanja ne sagledavaju u okvirima datim Zakonom o javnim okupljanjima i javnim priredbama.
“Naime, određena javna okupljanja koja su nesporno po svojoj prirodi bila spontana okupljanja, u smislu zakona i potvrđenih međunarodnih ugovora, od strane pojedinih organizacionih jedinica Uprave policije registrovana su kao neprijavljena javna okupljanja. Sljedstveno tome, ova okupljanja su i tretirana od strane Uprave policije na način da se od učesnika tražilo da se raziđu, a ukoliko ne bi postupili po izdatom naređenju policija je preduzimala mjere i radnje u smislu primjene ovlašćenja, pa i samih sredstava prinude što je u ovom izvještaju i navedeno”, stoji u izvještaju.
U dokumentu je precizirano da je Ministarstvo unutrašnjih poslova, djelujući u skladu sa nadležnostima datim Zakonom o državnoj upravi, a u cilju obezbjeđivanja nedvosmislenog zakonskog rješenja, koje neće biti podložno bilo kakvim tumačenjima koja mogu dovesti do navedenih situacija, preduzelo je prve korake u dijelu izmjena i dopuna važećeg zakona. “Navedeno će dovesti do ujednačavanja prakse u postupanju i prekida selektivnog postupanja u odnosu na pojedina javna okupljanja. Od značaja je napomenuti kako svijest o neujednačenosti postupanja nesporno postoji i u samoj Upravi policije, čemu svjedoči organizovanje i pohađanje obuka za policijske službenike na ovu temu”, napominje se u izvještaju.
Ministarstvo zdravlja i IJZ nijesu podnosili zahtjeve za ograničenje slobode javnog okupljanja
Konstatuje se da su i same zdravstvene mjere za suzbijanje pandemije virusa COVID-19, koje su bile na snazi u izvještajnom periodu, u znatnoj mjeri doprinijele selektivnosti postupanja policije jer su bile podložne čestim izmjenama i nedovoljno precizne.
“Nadalje, Ministarstvo zdravlja, odnosno Institut za javno zdravlje, nijesu koristili zakonom datu mogućnost podnošenja zahtjeva za ograničenje slobode javnog okupljanja u slučaju kada je ugroženo zdravlje čime bi se obezbijedila potpuna i adekvatna primjena člana 14 stav 1 Zakona o javnim okupljanjima i javnim priredbama. Prema podacima kojim raspolažemo, Ministarstvo zdravlja u izvještajnom periodu nije podnijelo nijedan navedeni zahtjev, smatrajući da su se samim donošenjem naredbi za preduzimanje privremenih mjera za sprečavanje unošenja u zemlju, suzbijanje i sprečavanje prenošenja novog virusa COVID-19, stekli uslovi za navedeno, iako je pravna posljedica ovog bila samo krivična odgovornost učesnika javnog okupljanja – dakle imala su represivne posljedice, a cilj navedene odredbe zakona je upravo preventivno djelovanje u cilju zaštite zdravlja ljudi”, zaključuje se u izvještaju.
