Poslije izbijanja epidemije koronavirusa i rata u Ukrajini, koji su doprinijeli teškoj krizi zbog poskupljenja u Velikoj Britaniji, „prioritet moje vlade je da donese teške, ali neophodne dugoročne odluke da promijeni zemlju“, rekao je kralj u govoru o prioritetima Vlade u parlamentu, koji je po tradiciji pripremio premijer, sada Riši Sunak, konzervativac.
Taj prvi govor kralja će možda biti posljednji za Sunaka koji je pokušao da unese malo stabilnosti poslije skandala iz ere Borisa Džonsona i svega 49 dana premijerke Liz Tras u Dauning stritu. Sunak se sada bori da udahne novi impuls dok su za narednu godinu planirani parlamentarni izbori. Konzervativci, koji su na vlasti gotovo 14 godina, po anketama daleko zaostaju iza laburističke opozicije koju u borbi za vlast predvodi Kir Starmer.
Desetominutni govor kralja, čiji politički sadržaj obično ostaje nejasan i uopšten, predstavljao je stoga jednu od posljednjih prilika za Sunaka da preokrene trend ka svojoj popularnosti.
Sunak (43), nekada ministar finansija i bankar, preko govora kralja je ponovio jželju da se bori protiv inflacije, da smanji račune domaćinstava. Založio se za školovanje više ljekara i medicinskih sestara i dodao da će postepeno zabraniti prodaju cigareta. Sunak, koji je postao premijer prije nešto više od godinu dana, želi „nove zakonske okvire“ za autonomna vozila i podstakne inovacije, posebno u vještačkoj inteligenciji.
Premijer je takođe obećao pooštravanje kazne protiv ubica i seksualnih prestupnika i jačanje ovlašćenja policije i sudova u borbi protiv „sajber kriminala i eksploatacije djece“.
U parlamentu će uz sve to biti razmotren predlog zakona o davanju dozvola za nova naftna i gasna polja da bi se pomoglo zemlji da postigne „ugljeničnu neutralnost“ do 2050. godine bez dodavanja prevelikih tereta za domaćinstva. To je u govoru prenio kralj, inače poznat po dugogodišnjoj posvećenosti zaštiti životne sredine.
Taj prijedlog zakona naišao je na negodovaje i kritike ekoloških aktivista koji se od početka novembra mobilišu protiv novih projekata eksploatacije ugljovodonika na poziv organizacije „Džast stop oil“ (Just Stop Oil), a taj prijedlog je odmah žestoko kritikovala i opozicija tokom parlamentarne debate poslije govora kralja. Ritualom govora monarha zvanično počinje sjednica Parlamenta. Čarls je došao u kočijama u svečanoj kraljevskoj odori i s krunom.
