CGO sprovodi dva projekta u okviru podprograma te organizacije, čiji je specifični cilj utvrđivanje iznosa koji se troše na javne nabavke i ugovorene usluge u Crnoj Gori, zakonitosti ili nezakonitosti sprovedenih postupaka, identifikovanje mogućih privilegovanih korisnika ili neracionalnosti u samom trošenju sredstava.
CGO smatra da su zanimljivi podaci koji se odnose na troškove službenih putovanja, a za koje je ukupno potrošeno oko 724 hiljade eura u prošloj godini.
„Posebno imajući u vidu činjenicu da su poslanici sami više potrošili za ovu svrhu u Crnoj Gori nego što su ti troškovi bili ukupno za poslanike, kao i stručno osoblje, za sva putovanja u inostranstvo“, saopštili su iz te organizacije.
Crna Gora, kako se dodaje, spada u jednu od najmanjih evropskih zemalja i u njoj ne postoje ni avionske linije između gradova što bi moglo uticati na visinu ovih troškova.
„Tako je za službena putovanja u zemlji Skupština Crne Gore tokom 2011. godine utrošila 388,24 hiljade eura, iznos se odnosi na nadoknade za dnevnice, noćenja i putne troškove poslanika/ca u Crnoj Gori, a za potrebe učestvovanja na plenarnim zasjedanjima Skupštine i sjednicama radnih tijela, i drugih vezanih aktivnosti“, kaže se u izvještaju CGO.
Od tog iznosa, kako je saopšteno, za noćenje u hotelima utrošeno je 34,73 hiljade eura, od čega za noćenja i dnevne boravke poslanika u podgoričkim hotelima Crna Gora i Siti /City/ 28,1 hiljada eura.
„Pet poslanika koji su imali najviše hotelske troškove u Podgorici su Radojica Živković iz Nove srpske demokratije (NOVA) sa 5,07 hiljada eura, Amer Halilović iz Bošnjačke stranke sa 3,98 hiljada, Veselin Bakić iz Socijalističke narodne partije (SNP) sa 3,28 hiljade eura, Novica Stanić iz NOVA sa 3,2 hiljade, Kemal Purišić iz Bošnjačke stranke (BS) sa 3,05 hiljada eura“, navedeno je u izvještaju.
Iz CGO pojašnjavaju da, pored mogućnosti da koriste hotelske usluge koje Skupština nadoknađuje, poslanici koji imaju prijavljeno boravište van Podgorice mogu iznajmiti stan u Podgorici čiji zakup im Skupština nadoknađuje do mjesečnog iznosa od 330 eura.
„Po saznanjima CGO-a jedini poslanik koji se opredijelio za tu opciju je Suljo Mustafić iz BS, što ga čini najštedljivijim putnikom-poslanikom, u okviru ovih parametara“, kaže se u izvještaju.
Najviše troškova, od poslanika, za službena putovanja u inostranstvu za prošlu godinu, koji su pokriveni skupštinskim budžetom imali su predsjednik Skupštine Ranko Krivokapić – 18,33 hiljade eura, Vasilije Lalošević iz Socijalističke narodne partije 14,61 hiljada, Miodrag Vuković iz Demokratske partije socijalista (DPS) 11,5 hiljada, Valentina Radulović-Šćepanović iz DPS 6,97 hiljada eura i Branko Radulović iz Pokreta za promjene (PzP) 6,28 hiljada eura.
Za dnevnice, noćenja i prevoz za službena putovanja u inostranstvu za prošlu godinu DPS-u je uplaćeno 58,85 hiljada eura, Socijaldemokratskoj partiji 40,47 hiljada, SNP-u 38,26 hiljada, Novoj 19,33 hiljade eura, PzP-u 10,06 hiljada Klubu albanskih poslanika 3,5 hiljada i BS-u 2,86 hiljada eura.
Damir Nikočević iz CGO kazao je da je razumljivo i opravdano da se poslanicima i zaposlenim u Skupštini Crne Gore obezbijede sva potrebna sredstva za rad, što uključuje i različite oblike nadoknada za troškove koji proističu tokom obavljanja poslaničke i profesionalne funkcije.
„No, CGO cijeni da bi se u tome svi budžetski korisnici, a posebno narodni zastupnici trebali odnositi izuzetno odgovorno, posebno imajući u vidu ekonomsku krizu i ukupna ograničenja Budžeta Crne Gore. U tom kontekstu, trebalo bi preispitati visinu naknade za putne troškove poslanika u zemlji, jer se ona čini, u ovim okolnostima, nesrazmjerno visokom stvarnim troškovima“, naveo je on.
CGO predlaže da se utvrdi i obaveza svih poslanikaa da „rade na terenu“, razgovaraju sa biračima jer bi njima trebalo da budu odgovorni, a i sami se pozivaju često na činjenicu da su predstavnici naroda, „iako je suštinski mali broj građana i građanki kojima se poslanici neposredno obraćaju van perioda izbornih kampanja“.
CGO smatra iskorakom unaprijeđenje procedure u dijelu formulara za isplatu putnih troškova poslanikaa, kao i sistema isplate koji sada ide preko žiro-računa.
„Pojedini troškovi unutar stavke ugovorne usluge su upitni sa stanovišta domaćinskog upravljanja i CGO sugeriše da se takvi izbace iz planiranja za narednu godinu (npr. cvijetni aranžmani), smanje na razumniju mjeru (npr. usluge parking servisa, pranja auta) ili regulišu na druge transparentnije načine (npr. ugovori o djelu, naknade za projekte)“, dodaje Nikočević.
Tokom prošle godine za kupovinu avio karata preko izabrane putničke agencije za snabdijevanje avio kartama u avio saobraćaju Miross utrošeno je 130 hiljada eura, za gorivo za motorna vozila od Jugopetrola AD Kotor u vrijednosti 42 hiljade eura, dok je za pranje službenih auta firmi Pronto Boljević iz Podgorice plaćeno sedam hiljada eura.
Za usluge servisiranja i održavanja službenih putničkih motornih vozila kod kompanije Osmanagić Nikšić plaćeno je 15 hiljada eura, za nabavku dva nova putnička motorna vozila niže srednje klase za koje je ugovor zaključen sa firmom Rokšped iz Podgorice 34,9 hiljada eura, za nabavku kancelarijskog, birotehničkog i štampanog materijala od 69,5 hiljada eura.
Usluge smještaja u hotelu Siti koštale su 45,26 hiljade eura, nabavka video agencijskih usluga po ugovoru sa firmom MAMA 30 hiljada, nabavka cvjetnih aranžamana šest hiljada, dvije baze časopisa iz oblasti prava i političkih nauka za potrebe Skupštine 7,5 hiljada eura, dok je nabavka 75 notebook rčunara i sedam licenci Windows7 Home od Informatika Montenegro koštala 36,9 hiljada, a nabavka monografije „Za Crnu Goru“ od firme Grafo 17,5 hiljada eura.
CGO ukazuje da je potrebno u periodu ekonomske krize pristupiti brižljivije planiranju i trošenju budžetskih sredstava i preispitati svrsishodnost određenih troškova koji nijesu u ukupnom iznosu zanemarljivi.
Oni navode da je za cvijetne aranžmane je u prošloj godini plaćeno šest hiljada eura, što je ravno 24-mjesečnoj pripravničkoj plati u bruto iznosu koju kroz program Radna praksa za visokoškolce, ovih mjeseci, nadoknađuje Zavod za zapošljavanje poslodavcima.
„Odnosno, dvije mlade visokoobrazovane osobe, kojih je na žalost veliki broj među nezapošljenima u Crnoj Gori danas, moglo je da odradi jednogodišnji pripravnički staž u istoj Skupštini za cijenu koja je plaćena za cvijetne aranžmane, a nemjerljiva je društvena korist ovako obrnutog utroška sredstava“, saopšteno je iz CGO.
U izvještaju se navodi da među poslanicima koji imaju prijavljeno mjesto boravka u Podgorici, pet najskupljih u smislu naknade troškova za korišćenje privatnog automobila u Podgorici i Cetinju, kao i za dnevnice za sjednice na Cetinju su Koča Pavlović iz PzP – 1,74 hiljade eura, Mevludin Nuhodžić iz DPS – 1,73 hiljade, njegov partijski kolega Obrad Stanišić – 1,62 hiljade, Emilo Labudović iz Nove – 1,48 hiljada i Miodrag Vuletić iz DPS – 1,38 hiljada eura.
