Pismo prenosimo integralno:
Poštovana gospođo fon der Lajen,
Obraćamo Vam nakon našeg prethodnog pisma, koje smo uputli u oktobru 2022. i vašeg odgovora od 15. januara 2023. Mi predstavljamo grupu zabrinutih crnogorskih aktivista, akademskih predstavnika i intelektualaca, različiih polova i porijekla. Istovremeno želimo da vam poželimo srdačnu dobrodošlicu i da vas obavijestimo da jedinstvo našeg djelovanja potiče iz posvećenosti rješavanju gorućih izazova u našem društvu, te i da sami nastojimo da doprinesmeo traženju odgovora na brojna kritična pitanja koja utiču na razvoj Crne Gore danas.
U protekle tri godine, pripadnici vladajuće većine u Crnoj Gori nanijeli su značajnu štetu osnovnim vrijednostima sadržanim u našem Ustavu. Posebno nas brine predstojeća sjednica Skupštine Crne Gore, koja će se održati 30. oktobra 2023. godine, kada će Skupština Crne Gore imenovati gospodina Andriju Mandića, bivšeg lidera anti-NATO i proruskih stranke, Demokratski front, za novog predsjednika Skupštine. Pored toga, očekuje se da će mandatar Milojko Spajić svoju poziciju osigurati uz podršku iste koalicije stranaka. Ova perspektiva implicira da će gore pomenute stranke imati značajan uticaj na parlamentarne odluke, potencijalno ometajući svaki zakonodavni napredak.
Uz to, naša zajednica novinara i aktivističkih grupa osjeća se nesigurno, jer se često suočavaju sa opasnošću od ekstremističkih srpskih skupina povezanih sa Srpskom pravoslavnom crkvom (SPC), kao i pojedinom kriminalnim organizacijama u regionu.
Nadalje, posebno smo zabrinuti zbog vladinog insistiranja na održavanju popisa od 1. do 15. 2023. godine, uprkos nedavnoj rezoluciji Evropskog parlamenta koja poziva na odgađanje popisa zbog političke nestabilnosti. Činjenica, da je predsjednik Republike Srbije, Aleksandar Vučić, sa sasvojim zvaničnicima jedan od aktera ovog procesa ukazuje na hitnost našeg poziva za podršku u suzbijanju destruktivnog uticaja gospodina Vučića, koji se manifestovao kroz obimna finansijska ulaganja u destabilizaciju Crne Gore, prije svega preko Srpske pravoslavne crkve, tokom protekle decenije.
U kontekstu svih ovih hitnih pitanja, tražimo vašu podršku za uvođenje sankcija Srbiji i drugih neophodnih mjera za zaustavljanje dalje destabilizacije i uništavanja Crne Gore i šireg regiona.
Takođe vam skrećemo pažnju na još jedan zabrinjavajući primjer kršenja ljudskih prava u Crnoj Gori.
U proteklih godinu dana vodi se koordinirana kampanja protiv Fakulteta za crnogorski jezik i književnost (FCJK). Kampanja je dostigla vrhunac podnošenjem krivične prijave Višeg državnog tužilaštva (VDT) protiv profesora Bobana Batrićevića (https://www.cdm.me/english/prosecutors-office-against-batricevic-this-is-your-order -ovo-je-vaš-mir/ ), koji je prominenti član fakulteta. Navodni prestup profesora Batrićevića bio je njegovo izražavanje stavova o aktivnostima Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori. Više državno tužilaštvo smatra da su njegovi stavovi u suprotnosti sa zakonom o javnom redu i miru.
Imperativ je ovdje podvući da Crna Gora nije teokratija, a pravo na slobodu govora je garantovano Ustavom.
Evropski parlament je na sjednici održanoj 9. marta 2022. godine usvojio rezoluciju „Strano miješanje u demokratske procese u Evropskoj uniji“. Dio rezolucije optužuje SPC da „promoviše Rusiju kao zaštitnicu tradicionalnih porodičnih vrijednosti i jača odnose između države i crkve“ (https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9 -2022-03-09_EN.html).
Uz najbolje želje u daljem radu, nadamo se da će ove informacije doprinijeti sveobuhvatnijem razumijevanju trenutne stvarnosti u Crnoj Gori.
Potpisnici :
Jelena Nikolić, inžinjer
Sonja Nedović, nastavnica
Violeta Senić, građanska aktivistkinja
Ratko Tošković, građanski aktivista
Željko Kavaja, hemičar
Bojan Zvicer, građanski aktivista
Milovan Gojović, građanski aktivista
Žarko Božović, novinar
Nino Šćepović, javni funkcioner
Nebojša Mrvaljević, građanski aktivista
Slobodan Jovanović
Veljko Martinović, ekspert za edukaciju
Tanja Šuković, novinarka
Mirka Dević, novinarka
Tanja Pavićević, novinarka
Snežana Rakonjac, novinarka
Danica Nikolić, novinarka
Tinka Đuranović, menadžerka
Bojana Dabović, novinarka
Jadranka Prelević, novinarka
Julijana Žugić, novinarka
Časlav Vujotić, novinar
Rosanda Mučalica, novinarka
Kaća Krsmanović, novinarka
dr Jelena Šušanj, univerzitetski profesor
Aleksandra Radoman-Kovačević, konsultant za razvojne programe
Mirjana Beko, doktorant
Prof. dr Aleksandar Radoman, filolog, dekan FCJK
Đorđe Šćepović, književnik
Prof. dr Adanan Čirgić, filolog, univerzitetski profesor
Prof. dr Milan Marković, generalni sekretar PEN centra CG
Prof. dr Rajko Cerović, novinar, intelektualac
Žarko Begović, građanski aktivista
