Ona navodi da je nekoliko ključnih razloga zbog kojih dezinformacije, manipulacije informacijama, kao i strani maligni uticaj predstavljaju prijetnje po demokratije i demokratske procese.
“Prije svega oni podrivaju povjerenje građana u institucije sistema, ali i u medije kao glavne kanale informisanja. Takođe, utiču na dodatnu polarizaciju već polarizovanog, konkretno crnogorskog društva,” rekla je Danilović.
Objašnjava da se dezinformacijama utiču na izborne ishode, na kredibilitet glasanja, kao i na stabilnost i legitimitet demokratskih vlasti.
,,Polarizacija medija i medijske scene učinile su Crnu Goru dodatno ranjivom na strano miješanje i manipulacije informacijama. Političke elite ignorišu ili relativizuju problem stranog miješanja,” smatra analitičarka DFC-a.
Kroz manipulacije informacijama ogleda se hibridno djelovanje režima u Moskvi i Beogradu, a Crna Gora i region u kontinuitetu su, objašnjava Danilović, izloženi takvim propagandama.
,,Manipulacije informacijama se šire putem proxy aktera u Crnoj Gori, kroz više kanala. Ti kanali uključuju političke aktere, političke partije, regionalne i lokalne medije ili portale, vjerske i krajnje desničarske organizacije… Strani maligni uticaj i manipulacije informacijama, kao jedan od ključnih mehanizama hibridnog djelovanja, mogu uticati na izbore, na druge demokratske procese, kao što su formiranje vlasti, usvajanje određenih zakona, popis stanovništva…” ističe Danilović.
Studija Digitalnog forenzičkog centra ,,Mehanizmi borbe protiv dezinformacija” pokazala je koliki je uticaj dezinformacionih kampanja, jer više od 30% građana smatra da NATO i SAD predstavljaju glavnu bezbjednosnu prijetnju Crnoj Gori, dok 25% tako vidi Rusiju.
,,Studija je pokazala da Crna Gora nema bilo kakav strateški okvir za borbu protiv stranog miješanja, dok je problem dezinformacija adresirala prvi put 2023. godine, kroz medijsku strategiju,” naglašava Danilović.
Novi Zakon o medijima predviđa period od trideset dana za upis medija u evidenciju, da se transparentno i jasno objavi vlasnička struktura, kaže analitičarka DFC-a.
,,Taj problem od trideset dana je upravo zbog portala koji šire dezinformacije za vrijeme predizbornih kampanja. Takav trend, na koji je DFC ukazivao, imali smo tokom lokalnih izbora u Nikšiću, portali se pojave, djeluju trideset dana ili manje, i nakon toga se ugase bez ikakvih posljedica,” podsjeća Danilović.
U Crnoj Gori postoje portali koji više od petnaest godina djeluju, šire propagandu, govor mržnje, neki nijesu evidentirani, nemaju impresum ili je lažan. Sa druge strane, kaže Danilović, brine pasivnost i nezainteresovanost institucija da taj problem riješe.
,,Novi Zakon o medijima za sada predviđa samo novčane kazne za portale koji krše odredbe Zakona, ili šire propagandu ili govor mržnje. Da li će biti unaprijeđeno nešto na tom polju ostaje da vidimo,” poručuje Danilović.
Crna Gora mora raditi na podizanju nivoa medijske i digitalne pismenosti, u čemu može iskoristi dobre prakse i primjere država članica EU, koje obrazovanje stavljaju pri vrhu strategija za borbu protiv dezinformacija, zaključuje Danilović.
