Cilj Agencije za elektronske komunikacije je da 5G mobilne mreže budu komercijalno dostupne najkasnije do kraja naredne godine, saopšteno je Pobjedi iz EKIP-a. Poručili su da to nije posao samo Agencije i mobilnih operatora, već da se moraju uključiti državni organi, privreda i akademska zajednica.
- Iskustva iz članica EU ukazuju da ne postoji jedinstven pristup, već je svaka država razvijala svoju strategiju uvođenja 5G mreža, polazeći od stanja na nacionalnom nivou i ciljeva, a uzimajući u obzir i karakteristike lokalnog tržišta. Stoga je od presudnog značaja da se što prije donese nacionalna 5G strategija i utvrdi odgovarajući akcioni plan kojim će se definisati ciljevi, identifikovati neophodne aktivnosti i nosioci za njihovu realizaciju i utvrditi rokovi – kazali su Pobjedi iz EKIP-a, dodajući da su obezbijedili izradu studije o strategiji uvođenja 5G, čiji je cilj da bude osnova za kreiranje nacionalne 5G strategije.
Autori su profesori iz Centra za telekomunikacije Elektrotehničkog fakulteta u Podgorici.
– Studijom su obuhvaćene 22 smjernice od usaglašavanja regulatornog okvira sa EU, preko dodjele adekvatnih radio-frekvencijskih resursa, opredjeljivanja odgovarajućih numeričkih resursa za IoT/M2M primjene i reformu zakonodavnog okvira za izgradnju infrastrukture i postavljanje elektronske komunikacione opreme, do definisanja komunikacione strategije po pitanju zabrinosti u pogledu štetnih uticaja EM zračenja 5G baznih stanica na životnu sredinu i u pogledu bezbjednosti 5G mreža i zaštite ličnih podataka – precizirali su iz EKIP-a.
Istakli su da je EKIP lani kompletirao tehnički i regulatorni okvir za korišćenje radio-frekvencija iz pionirskih 5G opsega 700 MHz, 3,6 GHz i 26 GHz.
– Dodjela radio-frekvencija iz ovih opsega mobilnim operatorima je planirana naredne godine. Očekujemo da će do tada biti riješen problem interferencije u opsegu 700 MHz od sistema digitalne televizije iz susjednih država – saopšteno je iz EKIP-a. Rekli su da je sredinom godine Crnogorski Telekom izvršio mjesečno testiranje 5G tehnologije na lokacijama na sjeveru, a to su najavili i ostali operatori. EKIP u četvrtom kvartalu planira dodjelu slobodnih radio- frekvencija iz postojećih opsega 2100 MHz i 2600 MHz, koji mogu operatorima poslužiti za implementaciju 5G tehnologije i prije dodjele radio-frekvencija iz pionirskih 5G opsega.
5G se ne može smatrati samo evolutivnim iskorakom u odnosu na 3G i 4G, već kompleksnom mrežom koja kombinuje 4G, Wi-Fi, druge tehnologije bežičnog pristupa i milimetarske talase. Zahvaljujući takvom konceptu, 5G će omogućiti superbrzu mobilnu širokopojasnu mrežu bez potrebe za fiksnim mrežama, pametne fabrike, komunikacije između vozila, autonomno upravljanih vozila, pa do holografske tehnologije, telemedicine, globalnih IoT senzorskih mreža – navode iz EKIP-a. Dodaju da, zahvaljujući dizajnu radio pristupne mreže (RAN) i orkestriranoj end-to-end arhitekturi, 5G može služiti kao katalizator za podsticaj inovacijama i uticati na ekonomski rast.
U 25 država EU dostupne 5G mreže
Do polovine ove godine pušteno je u rad 180 5G mreža, a ova je tehnologija implementirana u pet od 27 članica EU (osim Portugala i Litvanije). Te usluge pruža 65 mobilnih operatora.
Van EU, 5G mreže su implementirane u Velikoj Britaniji, Švajcarskoj i Norveškoj, a van Evrope u SAD, Kanadi, Kini, Japanu, Južnoj Koreji, Australiji, ali i u Argentini, Brazilu, Urugvaju, Izraelu, Bahreinu, Kuvajtu, Omanu, Kataru, Saudijskoj Arabiji, Južnoafričkoj Republici i dr. – Iako su pojedine države sa povećanim oprezom pristupile implementaciji 5G mreža, nije nam poznat slučaj da je neka zemlja stopirala implementaciju ili zabranila korišćenje 5G tehnologije – kazali su iz EKIP-a.
Teorije o štetnosti 5G posljedica neznanja
Iz EKIP-a tvrde da teorije o navodnoj štetnosti 5G tehnologije i skrivenim namjerama nemaju nikakvo utemeljenje sa stručnog i naučnog aspekta i uglavnom su posljedica nedostatka stručnog znanja i potrebe pojedinaca za senzacionalizmom. - U stručnim i naučnim krugovima postoje određene nedoumice oko uticaja elektromagnetnog zračenja koje generišu 5G bazne stanice i korisnički terminali na okolinu i zdravlje ljudi, prije svega zbog činjenice da zahtijeva gušću prostornu distribuciju i instalaciju unutar objekata gdje ljudi borave – rekli su iz EKIP-a i dodali da je nepoznanica i korišćenje radio-frekvencija iz opsega milimetarskih talasa (u početku samo 26 GHz, a u budućnosti i 40 GHz i 66 GHz), koji se prvi put koriste za ove primjene. - Međutim, nejonizujuća prirodna zračenja koja generišu bazne stanice i terminali 5G mobilnih mreža ostaju identična kao u mrežama prethodnih generacija – istakli su.
