"Zanatstvo je specifična preduzetnička profesija koja se pretežno obavlja sopstvenim znanjem, posebnim umijećem, zanatskim vještinama i ručnim radom, i kao sofisticirana i kreativna djelatnost u kojoj se ostvaruje posebna vrsta konekcije između stvaraoca, djela ruku, uma i duše i krajnjeg korisnika, generiše nezamjenjivu vrijednost koja se mora čuvati, obnavljati i razvijati", kaže Đurović.
Dodaje da je zanatstvo jedna od osnovnih pokretačkih snaga bržeg privrednog razvoja, pa je, poručuje, vrlo važno da država svojom politikom i odgovarajućim mjerama obezbijedi institucionalni okvir za razvoj ovog segmenta privrede, što, između ostalog, podrazumijeva konkretnu podršku države kroz odgovarajuće subvencije i programe podrške privredi, koji obezbjeđuju potrebna sredstva, uz jasan legislativni okvir.
"Crnoj Gori su potrebne sveobuhvatne društvene reforme, koje moraju uključiti i reformu zanatske oblasti. Zanatska komora Crne Gore računa da će proces donošenja Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o zanatstvu, pokrenut 2023. godine biti uspješno realizovan u tekućoj godini u interesu zanatstva, imati pozitivne uticaje i efekte u praksi i donijeti boljitak i napredak ove značajne oblasti crnogorske privrede, kao i obezbijediti paralelno očuvanje tradicionalnih činilaca uz osavremenjavanje i nužne tehnološke promjene i razvoj u sferi zanatstva Crne Gore", ističe Đurović.
Ministarstvo ekonomskog razvoja je, podsjeća Đurović, tokom protekle 2023. godine sprovelo i realizovalo Program za promociju i razvoj zanatstva u cilju oživljavanja i snažnije afirmacije zanatske djelatnosti, odnosno podsticanja razvoja crnogorskih zanata kroz pružanje finansijske podrške za nabavku opreme i alata, kao i promotivnih aktivnosti organizacije i učestvovanja na domaćim i međunarodnim sajmovima i manifestacijama i izrade promotivnog materijala.
"Slične programe država je sprovodila od 2018. godine, od kada do poslednjeg poziva za učešće u dodjeli bespovratnih sredstava je broj korisnika programa značajno uvećan i bitno su pojednostavljene pravne procedure i smanjene administrativne barijere za prijavljivanje, koje je u potpunosti digitalizovano, i to najviše zbog efikasnosti u komunikaciji, podnošenja i obrađivanja zahtjeva. No, i pored smanjenja i eliminisanja navedenih administrativnih prepreka, kao i pored velikog značaja i koristi od bespovratno dodijeljenih sredstava za razvoj zanatske djelatnosti, odziv zanatlija je u proteklih pet godina trajanja programa bio neočekivano nizak", navodi Đurović.
Zato je, poručuje, cilj i zadatak Zanatske komore Crne Gore, kao zastupnika i zaštitnika prava i interesa zanatlija, da ih blagovremeno i potpuno informiše o mogućnostima i subvencijama koje kroz odgovarajuće programe podrške država obezbjeđuje zanatlijama i da se maksimalno zalaže da sistemi podrške održe, promovišu, pospješuju, proširuju i jačaju, u interesu zanatstva, privrede, društva i države.
Podrška i podsticaj države u ovoj oblasti, kako kaže Đurović, može biti ključni zamajac očuvanju i razvoju zanatstva i dodatni impuls unaprjeđenju ove oblasti privrede.
"Država finansijskom bespovratnom podrškom kroz raličite komponente predviđene programima koji se sprovode može značajno uticati na: unaprjeđenje i osavremenjavanje procesa proizvodnje, poboljšanje kvaliteta proizvoda i usluga i njihovu bolju promociju, jačanje konkurentnosti zanata, povećanje broja zanatlija, povećanje konkurentnosti postojećih zanatlija i njihovog boljeg pozicioniranja na tržištu, očuvanje starih tradicionalnih zanata, povećanje prepoznatljivosti crnogorskih proizvoda u zemlji i šire, povećanje mogućnosti porasta izvoza, povećanje zaposlenosti, obučavanje potrebnih kadrova, firmisanje kreativnosti, podsticanje inventivnosti, smanjenje siromaštva, smanjenje sive ekonomije, podsticanje pokretanja, očuvanja, rasta i razvoja malih i porodičnih biznisa, podsticanje investicija, stvaranje nove i dodatne vrijednosti, motivisanje mladih ljudi da u našoj državi privređuju, da u njoj ostanu i doprinesu bržem ukupnom ekonomskom rastu i razvoju Crne Gore", navodi Đurović.
Jedna od, kako kaže, važnih preporuka EU Crnoj Gori zbog napretka u evropskim integracijama je izgradnja transparentnog sistema državne pomoći. Shodno tome, kao i zbog velike važnosti subvencija države za opstanak, očuvanje i razvoj zanatstva u Crnoj Gori, Zanatska komora Crne Gore očekuje, poručuje Đurović, da odgovarajući oblici finansijske podrške zanatlijama kroz različite komponente planiranih programa ni ove godine neće izostati.
Transparentnost i inkluzivnost su, poručuje, očekivani elementi Programa za unaprjeđenje konkurentnosti privrede, koji bi, skladno planovima, država trebalo da definiše i sprovede u toku 2024. godine za podršku preduzetnicima, mikoro, malim i srednjim preduzećima kako bi se postigla potrebna efikasnost i efektivnost u implementaciji programa, pa je neophodna odgovarajuća interakcija i saradnja privrede i države za najkvalitetniju platformu podrške i najbolje rezultate u realizaciji i ostvarenim učincima na mikro i makro nivou.
"Zanatska komora Crne Gore drži važnim da se zanatlije u Crnoj Gori upoznaju sa iskustvima korisnika Programa za razvoj i promociju zanatstva i njihovim stavovima o koristima, prednostima i nedostacima ovoga programa i komponenti drugih programa podrške, pa je adekvatno javno prezentovanje i promocija načina i komponenti podrške koju država obezbjeđuje vrlo važna i Zanatska komora će dati svoj doprinos potpunom informisanju zanatlija i ostvarivanju benefita kroz subvencije koje odgovarajućim realizacijama mogu značajno unaprijediti zanatsvo i podstaći ukupni razvoj u Crnoj Gori", zaključuje Đurović.
