To mjesto je 2016. godine osnovao tadašnji predsjednik Evropske komisije Žan-Klod Junker, ali ta funkcija nije obnovljena dolaskom Ursule fon der Lajen.
Za specijalnog izaslanika naimenovan je Kipranin Kristos Stilianides, bivši evropski komesar za humanitarnu pomoć i bivši poslanik Evropske narodne partije (EPP).
Oko 50 poslanika EPP-a zatražilo je naimenovanje specijalnog izaslanika.
Prema navodima Evropske komisije, uloga izaslanika je da uspostavi dijalog sa nacionalnim vlastima i drugim akterima u zemljama gdje postoji vjerska diskriminacija.
Specijalni izaslanik ima ulogu i da podstakne međuvjerski dijalog i uspostavi mjere čiji je jedan od ciljeva sprječavanje vjerskog ekstremizma, kao i da promoviše vjersku toleranciju.