Evropa i Sjedinjene Države smatraju da će Albanija, Bosna, Kosovo, Crna Gora, Sjeverna Makedonija i Srbija jednog dana postati članice kluba od 27 država, nakon ratova 1990. koji su doveli do raspada Jugoslavije.
Međutim, Kina i Rusija, koje su u trgovini i investicijama na Balkanu zaostajale za Evropskom unijom, grade sve veći uticaj. To se ogleda prije svega u vakcinama koje su te dvije zemlje ponudile Evropi u pandemiji, čime su nadmudrile evropski blok.
- Moramo da priznamo, da uprkos nepokolebljivoj posvećenosti EU integracijama, region je duboko razočaran u proces proširenja - navedeno je u dokumentu zvaničnika EU od 5. maja koji je poslat ministarstava spoljnih poslova država članica EU.
U dokumentu, koji je pripremljen za sastanak evropskih šefova diplomatija održan na kojem se razgovaralo o Balkanu ali nijesu donijete zvanične odluke, ističe se da je takvom osjećaju doprinijela percepcija kašnjenja u isporuci vakcina protiv kovida-19.
Nakon više godina zanemarivanja regiona od strane EU, Hrvatska je organizovala Samit EU u maju 2020. godine kako bi dala novi zamah balkanskim integracijama.
Sjeverna Makedonija i Albanija trebalo je da pokrenu pregovore o članstvu krajem prošle godine.
Međutim, Bugarska ne želi da dozvoli Sjevernoj Makedoniji da napreduje, pozivajući se spor oko jezika i kulture.
Francuska je 2019. stavila veto na početak pregovora o pristupanju sa Sjevernom Makedonijom i Albanijom, izrazivši sumnju oko napora te dvije zemlje u oblaszi demokratije i borbe protiv korupcije.
Evropska komisija insistira na tome da Albanija i Sjeverna Makedonija moraju zajedno da napreduju.
Međutim, diplomate EU su ocijenijele da je predlog komesara za proširenje EU Olivera Varhelija, koji je kasnije povučen, da samo Albanija treba da započne pregovore o članstvu pojačao osjećaj rastrojenosti.
Ministri EU na jučerašnjem sastanku u Briselu nijesu uspeli da se pomjere sa mrtve tačke.
Usporeni su i pregovori o članstvu Crne Gore i Srbije, dvije države za koje se smatra da su najviše napredovale u procesu pristupanja. Sa druge strane, BiH i Kosovo tek treba da formalno dobiju status država kandidata.
- Široko je rasprostranjena percepcija na Zapadnom Balkanu da su šanske za ulazak u EU sve manje i da se evropske inspiracije gube pod složenim setom uslova i procedura - ističe se u internom izveštaju.
Evropski blok sada šalje 650.000 doza vakcina, proizvedenih na zapadu, u šest balkanskih zemalja, ali tek nakon što su Kina i Rusija distribuirale u region milione doza.
