Kazali su da sa zabrinutošću prate nedavna dešavanja i informacije nadležnih institucija koje se tiču odbijanja ljekara Kliničkog centra Crne Gore da blagovremeno pregleda žrtvu porodičnog nasilja i silovanja.
Ovo je, kako navode u Centru, još jedan u nizu nedavnih događaja koji pokazuju manjak senzibiliteta i odgovornosti u postupanju prema ženama sa iskustvom nasilja, te stoga zahtijevaju preuzimanje odgovornosti nadležnih i uspostavljanje jasnih smjernica za postupanje zdravstvenih radnika u slučajevima seksualnog nasilja i saradnju sa ostalim institucijama u sistemu, posebno policije i pravosuđa.
„Ne moramo posebno naglašavati činjenicu da je silovanje jedan od najtraumatičnijih oblika nasilja nad ženama, naročito kada je počinilac bliska osoba, partner ili član porodice, te da su nadležne institucije, prvenstveno zdravstveni sektor sa kojim žrtve često imaju prvi kontakt, u obavezi da žrtvama pruže hitne i senzitivne zdravstvene usluge, koja ih neće dodatno traumatizovati“, kazali su u Centru za ženska prava.
U pomenutom slučaju, žrtva je pored seksualnog, bila izložena i drugim oblicima porodičnog nasilja, te je, kako ističu, njeno ukupno stanje i preživljena trauma zahtijevala posebno osjetljivu i blagovremenu intervenciju nadležnog ljekara i konzilijuma ljekara koji je, kako se navodi u saopštenju Kliničkog centra i Ljekarske komore bio neophodan da bi se ispoštovale interne procedure u ovim slučajevima.
„Pored odbrane kolege, od KC i Ljekarske komore očekujemo da se bave i pitanjima načela ljekarske etike i poštovanja prava pacijentkinje, koja je na pregled čekala od 23 časa do jutarnjih časova narednog dana. Da li je uzeto u obzir pravo pacijentkinje na poštovanje njenog ljudskog dostojanstva, jednakost i samoodlučivanje, uz pravo na ublažavanje patnje i bola u svakoj fazi bolesti i stanja, na svim nivoima zdravstvene zaštite (Zakon o pravima pacijenata Crne Gore)? Da li su pomenuti ljekari poštovali prava, slobode, autonomiju i ljudsko dostojanstvo pacijentkinje i da li su se u svom postupanju vodili principima dobročinstva, nanošenja najmanje štete i principima pravičnosti“, upitali su u Centru.
Tu je, dodaju, i pitanje posljedica koje ovakvo postupanje zdravstvenih profesionalaca može imati na istražne radnje i prikupljanje dokaza koje su u nadležnosti policije i tužilaštva, "na kojima je tužilac s razlogom insistirao, jer od njihove pravovremenosti zavisi i pristup žrtve pravdii njena buduća zaštita od nasilja".
Stoga smatraju zabrinjavajućim obrazloženje Kliničkog centra i Ljekarske komore, kojima se pozivaju na interne procedure koje ne mogu biti iznad važećih standarda koji propisuje nacionalno zakonodavstvo kojim se uređuje zdravstvena zaštita, zaštita prava pacijenata i zaštita od nasilja u porodici, zatim Istanbulska konvencija i važeći Protokol o postupanju institucija u slučajevima nasilja u porodici i nasilja nad ženama.
2Takođe zabrinjava obrazloženje navedeno u saopštenju KC i Ljekarske komore, da je odlaskom ljekara u tužilaštvo “mogla da bude nanešena nesaglediva šteta svim hospitalizovanim pacijentima na tom odjeljenju, ali i potencijalnim hitnim slučajevima koji su mogli da budu kandidati za operaciju”. Zar žrtva silovanja i porodičnog nasilja nije pacijentkinja kojoj je neophodna hitna zdravstvena zaštita ili je možda pravo drugih pacijenata na zdravstevene usluge važnije od prava pacijentkinje koja je žrtva silovanja i porodičnog nasilja? Uostalom, na odjeljenju su prisutna tri dežurna ljekara“, kazali su u Centru za ženska prava.
Navode da su iz medija upoznati da je održan sastanak između predstavnika Uprave policije, tužilaštva i Kliničkog centra Crne Gore, radi usaglašavanja procedura, ali nijesu objavljene informacije o tome na koji način će se ubuduće postupati u ovim slučajevima, kako će se štititi prava žrtava i da li je trajno otklonjena opasnost da se slična situacija ponovi.
