Stav ambasadorke prenosimo integralno:
Kandidatura Rima za EXPO 2030 je prioritet italijanske vlade. Projekat koji promovišemo je prepoznat po kvalitetu, kako tematskom tako arhitektonskom. U tom smislu, Rim EXPO 2030 nije zamišljen da bude samo izlog za gostujuću zemlju, već kao mogućnost koja se pruža svim zemljama učesnicama da svijetu predstave najbolje načine na koje se možemo pozabaviti temom odnosa između ljudi i područja, s ove prijeko potrebne tačke gledišta – a to je održivost.
Polazeći upravo od ovog koncepta, kandidatura Rima za EXPO 2030 obraća posebnu pažnju na koncept nasljeđa putem realizovanja paviljona koji će postati stalni, omogućavajući – na taj način – ostvarivanje nesumnjive prednosti u smislu karbonske neutralnosti. Zemlje učesnice će takođe imati mogućnost da u Rimu dobiju jedan trajni izlog, odnosno pristup evropskom tržištu. To će omogućiti jačanje ekonomskih, akademskih i naučnih veza sa Italijom, a preko Italije i sa cijelom Evropom.
Upravo iz ovih razloga kandidatura Rima, koja je i jedina evropska kandidatura, je dobila zvaničnu podršku evropskih institucija – Evropske komisije, Visokog predstavnika Borela, Evropske službe za vanjsko djelovanje – kao i podršku “Business Europe” najveće organizacije koja zastupa ekonomske interese u Evropi, koja je prepoznala svojstvene kvalitete i vrijednosti našeg projekta. Kako bi omogućila široko učešće na EXPO-u, Italija je takođe predvidjela plan finansijske podrške u korist 144. zemlje. Crna Gora bi, u tom okviru, mogla iskoristiti 2. miliona eura za učešće na događaju i izgradnju paviljona, u skladu sa svojim ambicijama i očekivanjima.
Ali, to nije sve. Italijanska kandidatura je jedina koja ima plan za Odesu koja se, nažalost, morala povući iz nadmetanja zbog strašne ruske agresije na Ukrajinu. U okviru italijanskih napora za rekonstrukciju Ukrajine, pobrinućemo se – ukoliko pobijedimo – da za Odesu rezervišemo centralno mjesto na EXPO-u 2030, na način što ćemo izgraditi paviljon “Odesa u Rimu” i paviljon “Rim u Odesi”, stvarajući fizički i virtuelni most i mjesto stalnog susreta dvije zajednice. To će biti samo polazni element serije inicijativa – vezanih za EXPO – u korist rekonstrukcije Odese i realizacije projekata posvećenih djeci i omladini tog grada.
EXPO 2030 u Rimu predstavljaće jedinstvenu priliku za blisku zemlju kao što je to Crna Gora, koja će moći profitirati od pozitivnih posljedica priliva posjetilaca u Rim, za koje se ocjenjuje da će ih biti oko 30 miliona, koji će – kao što se to pokazalo tokom EXPO-a u Milanu – jednom kada stignu u Italiju posjetiti i sve susjedne zemlje a prije svega Crnu Goru, koja bi mogla da predstavi svoje ljepote mnogo široj turističkoj publici. Naš projekat za EXPO koji je čvrsto vezan za naš Nacionalni plan za oporavak i otpornost, omogućiće stvaranje ekonomskih sinergija između naše dvije zemlje, kao i uspostavljanje novih partnerstava između Italije – zemlje osnivača EU, članice grupe G7 i druge najveće sile u oblasti proizvodnje na Evropskom kontinentu – i Crne Gore.
Takođe, Crnoj Gori će biti lako da preko Italije uspostavi druge oblike saradnje sa svim ostalim zemljama članicama EU, u koju Crna Gora teži da uđe. Kandidatura Rima za EXPO 2030 je čvrsta. Naš projekat, kao što sam pokušala da sintetizujem u ovim rečenicama, je zasnovan na održivosti, na borbi protiv klimatskih promjena, na inkluziji, kao i na vrijednostima i principima koji ujedinjuju zemlje članice EU, jedne porodice čiji će član Crna Gora nadam se ubrzo postati, i NATO saveznika, među kojima je i Crna Gora.
Italija i Crna Gora su prijateljske zemlje koje povezuje istorija, kultura i neraskidive drevne veze. Ti elementi jedinstva naše dvije zemlje se ne mogu ignorisati. Vrijednosno nasljeđe koje dijelimo, u čijem se centru nalazi čovjek, njegove temeljne slobode i osnovna prava, ne može biti zamijenjeno nekim alternativnim modelom u odnosu na demokratski model. Jedan događaj svjetskog značaja, kao što je EXPO 2030, ne može se koristiti za odobravanje nacionalnih stanovišta koja su tako daleko od onih koja nas udružuju.
Kao što sam već ustvrdila u mnogim prilikama, podrška Crne Gore Italiji za EXPO 2030 bi trebalo da bude prirodna, uzimajući u obzir njene evropske težnje. Stoga se nadam da Crna Gora neće odlučiti da ide protiv tih težnji.
