„Kad govorimo o zahtjevima Evropske komisije u vezi sa ispunjavanjem te granice, da se javni dug, odnosno procenat BDP-a drži ispod 60 odsto, mi na taj indikator jedino možemo uticati ukoliko smanjimo javni dug ili povećamo bruto domaći proizvod (BDP). Prema ekonomskim procjenama to se neće desiti. I prema Fiskalnoj strategiji do 2027. godine predviđeno je dodatno zaduživanje, čime će se u apsolutnom iznosu uvećavati javni dug. Sa druge strane, projektovan je bruto domaći proizvod, gdje je u Fiskalnoj strategiji dat taj osnovni scenario po kojem će javni dug 2027. biti oko 64 odsto projektovanog BDP-a” - rekao je Mirković za 24 sata na TVE.
Svaki rebalans budžeta predstavlja posljedicu loše projektovanog budžeta ili je podstaknut potrebom revidiranja zbog zaduživanja, objašnjava Mirković. Podsjeća da se to dešavalo i u prethodnom periodu, pa je finansiranje tekuće potrošnje umjesto od kapitalnih investicija, dolazilo od zaduživanja.
Visoka stopa inflacije, kaže Mirković, za prvih sedam mjeseci ove godine, mjerena indeksom potrošačkih cijena, iznosila je 4,6 odsto, a najveći doprinos inflaciji su rast cijena obuće, odjeće, prehrambenih proizvoda, goriva, ali i cijene usluga.
“Uticaj cijena usluga u ugostiteljstvu i smještaju naročito je evidentan u mjesečnoj inflaciji u julu. S obzirom na to da nemamo još zvanične podatke za avgust, može se očekivati dodatni pritisak na cijene u toj oblasti. Počeo je program limitiranja cijena, a upitno je koliko to ima efekta i na životni standard i na ekonomiju. Trebalo bi da se uradi jedno sveobuhvatno istraživanje, analiza i tačno kvantifikovati uticaj na životni standard, jer svako limitiranje cijena može na dugi rok proizvesti i neke dodatne efekte, koji će uticati na remećenje ravnoteže između ponude i potražnje. Upravo se u takvim politikama, i u takvim programima, zanemaruju oni indirektni efekti koji su u početku nevidljivi, a kasnije imaju značajne efekte na cijelu ekonomiju” - naglasio je Mirković.
Crnogorska ekonomija je mala, uvozno zavisna, objašnjava Mirković, tako da sve što se dešava na međunarodnom tržištu ima efekta i na tržištu u Crnoj Gori.
“Međutim, imamo i one untrašnje faktore, koji su potaknuti prije svega rastom zarada, uvođenjem poreske reforme, odnosno programa iz 2022. godine koji je imao pritisak na cijene i rast cijena. Programom Evropa sad 1 povećane su zarade, ali to nije proisteklo iz produktivnosti, privrede, realne ekonomije, već su zarade porasle administrativno, tim što su ukinuti doprinosi na zdravstvo i tako dalje” - istakao je Mirković.
Kreditna zaduženost znači da smo se zbog finansiranja tekuće potrošnje odrekli nekih budućih dohodaka, podsjeća Mirković.
“Svako zaduživanje znači da će u budućnosti i građani i privreda morati da mijenjaju strukturu potrošnje, u čemu će otplata kredita zauzimati prvo mjesto. Od ostalog raspoloživog dohotka će se finansirati druge potrebe, odnosno potrošnja, što će se odraziti i na životni standard” - naglasio je Mirković.
Crna Gora ima značajno veći uvoz roba u odnosu na izvoz, kaže Mirković i napominje da to ima značajnog uticaja na BDP.
“Uvijek treba voditi računa o proizvodnim mogućnostima koje zemlja ima, odnosno, komparativnim prednostima zemlje. Stoga se postavlja pitanje da li je jeftinije da uvozimo određene proizvode, ili da ih proizvodimo, uzimajući u obzir raspoložive resurse i proizvodne kapacitete” - zaključio je Mirković.
