Sadašnji italijanski premijer, a bivši komesar Evropske komisije za konkurentnost, koji je zbog stručnosti, oštrog uma i diplomatskih sposobnosti, ali i odbijanja da se povinuje jakim pritiscima različitih lobi grupa zaradio titulu jednog od najuvaženijih evropskih zvaničnika, optimista je kada je evropska budućnost Crne Gore u pitanju. Za Pobjedu govori o snažnim diplomatskim odnosima dvije zemlje, evropskom i evroatlantskom putu Crne Gore, ali i o teškoj funkciji premijera u jednom od najkompleksnijih razdoblja novije italijanske istorije.
- Naši odnosi datiraju odavno i značajno su se razvijali u posljednjih nekoliko godina zahvaljujući našoj geografskoj blizini, naravno, ali i našoj istorijskoj vezi i prijateljstvu. Italija podržava napore Crne Gore da se pridruži Evropskoj uniji i da postane punopravni član NATO. Ona je prvi strani investitor u Crnoj Gori i njen drugi trgovinski partner u EU. Bilateralna trgovina je 2011. iznosila 150 miliona eura. Postoji znatan broj italijanskih kompanija koje posluju u Crnoj Gori i doprinose njenom razvoju u oblasti energetike i infrastrukture. Saradnjom su obuhvaćeni i životna sredina, turizam, kao i borba protiv organizovanog kriminala i saradnja između pravosudnih organa, kazao je Monti.
Govoreći o prisustvu italijanskih kompanija u Crnoj Gori, Monti je istakao da je ono veoma značajno, naročito od 2009.
- Italijanska kompanija A2A je investirala u projekat povećanja proizvodnje hidroelektrične energije, a Terna će izgraditi podvodni kabl koji će omogućiti da Crna Gora izvozi dio te struje, očigledno će prilikom toga voditi računa o aspektima životne sredine. Direktno ili indirektno, to predstavlja investiciju koja iznosi gotovo polovinu BDP-a Crne Gore. Crna Gora ima jedinstvenu šansu da postane regionalni centar za električnu energiju i poveže se sa evropskom elektromrežom, čak i prije nego što se pridruži EU. Zahvaljujući italijanskim kompanijama, Luka Bar se takođe razvija i povezuje sa drugim evropskim lukama. Postoje i druge mogućnosti za saradnju u energetskom sektoru ili u razvoju infrastrukture i auto-puteva, kao i u oblasti turizma i ostalim sektorima. Važno je da Crna Gora nastavi da pruža poslovno okruženje koje podržava italijanske i druge strane investicije, jer je to od vitalnog značaja za privredni razvoj zemlje i stvaranje rasta zaposlenosti, naveo je Monti.
Upitan da procijeni napredak Crne Gore na evropskom putu i sprovođenje reformi, Monti je kazao da je Crna Gora ostvarila dobar napredak u nizu oblasti, uključujući vladavinu prava i osnovna prava, stoga očekujem da izvještaj komisije bude pozitivan.
- Mi ohrabrujemo crnogorsku vlast da nastavi proces reformi sa posebnim osvrtom na ustavne reforme koje su neophodne da se osigura nezavisnost i odgovornost pravosuđa. Konkretni napori za punu saglasnost sa zakonodavstvom EU u oblasti vladavine prava imaće odlučujuću ulogu kada je riječ o nastavku pregovora održivim tempom. Takođe vidim mogućnosti za saradnju na regionalnom nivou, kao što su Centralno-evropska inicijativa i Jadransko-jonska inicijativa koje su komplementarne putu ka EU, rekao je Monti.
Govoreći o šansama Crne Gore da dobije pozivnicu za NATO u Čikagu, Monti je podsjetio da je Crna Gora već dio Akcionog plana za članstvo u NATO.
- Nadam se da će samit u Čikagu potvrditi težnje vaše zemlje da se pridruži organizaciji. Italija podržava ulazak Crne Gore u NATO, što je važan faktor u obezbjeđivanju mira na Balkanu i omogućava punu integraciju zemalja regiona. Crna Gora predstavlja dobar primjer mirnog postojanja različitih etničkih grupa i, uopšte, dobrih odnosa sa svojim susjedima. Takođe, postoje važni znaci generacijskih promjena i diskontinuitet sa prošlošću, zaključio je Monti.
Foto: bloomberg.com
