“To ne šalje dobru sliku o onome što se dešava u Crnoj Gori i na koji način se Crna Gora vodi evropskim pregovorima. Vidimo da su pregovori ostavljeni po strani i da rješavamo unutrašnje stvari”, kazao je Mulešković.
Izvještaj je, prema njegovom mišljenju, odraz našeg društva i institucija. Dobro je što određena poglavlja imaju napretka jer, kako kaže, ako bi i tu imali negativne trendove nastao bi problem u integracijama.
“Ako bi se riješila trenutna situacija i problemi generalno u crnogroskom društvu, Crna Gora može vrlo brzo postati članica što po mom mišljenju treba da bude prioritet. Trebalo bi da ostavimo sve podjele sa strane i da se posvetimo tom putu. To je jedini put koji može da donese dobro Crnoj Gori i jedini put na koji Crna Gora može da računa”, smatra Mulešković.
U moru negativnih informacija koje se odnose na političke tačke izvještaja, ekonomija je pozitivna strana gdje se bilježi rast, što je, ocjenjuje Mulešković, posljedica otvaranja zemlje nakon pandemije koronavirusa i turizma. Međutim, kako kaže, i dalje nijesu implementirane ključne ekonomske preporuke.
“To su: preporuka o fiskalnoj konsolidaciji, koju i Evropska komisija prepoznaje kao veliki problem u Crnoj Gori, a to je problem koji imamo sa javnim finansijama, preporuka vezana za upravljanje državnim preduzećima i preporuka vezana za borbu protiv neformalne ekonomije. Neformalna ekonomija na početku godine jeste bila prepoznata kao veliki poligon za prikupljanje javnih prihoda a po tom pitaju nije urađeno ništa”, ocijenio je Mulešković.
Ističe da se u izvještaju precizira da Crna Gora može imati problema sa javnim finansijama u drugoj polovini godine iz razloga što je došlo do reforme kompletnog poreskog sistema usvajanjem zakona sa rashodne strane bez usvajanja zakona sa prihodne strane. Dodaje da se u izvještaju konstatuje i da je reforma zakonodavstva dovela u pitanje samoodrživost lokalnih samouprava.
“Zbog reforme zakonodavstva u pojedinim lokalnim samoupravama prihodi su pali za 75 odsto.Takva odluka je dodatno ugrozila javne finansije i bila dodatno opterećenje za budžet. Ove godine morali smo da uplaćujemo sredstva za lokalne samouprave iz budžetskih rezervi kako bi one mogle da funkcionišu”, kazao je Mulešković.
Iako je u izvještaju Evropske komisije konstatovano da je program “Evropa sad” usvojen, Mulešković objašnjava da on nije mogao biti analiziran za šest mjeseci.
“Tako glomaznu reformu poreskog sistema ne možete ocijeniti za šest mjeseci izvještajnog perioda ali možete ocijeniti da postoje problemi u implementaciji, što je vidljivo u ekonomskom sistemu Crne Gore. Program je negativno ocijenjen na dva mjesta: to su dio o opterećenju javnih finansija i dio o lokalnim samoupravama. Kada su se donosili zakoni sa rashodne strane nisu se donijeli zakoni sa prihodne strane i sada smo u situaciji da se zadužujemo. Ne možemo reći da je program pozitivno ocijenjen”, rekao je Mulešković.
Dodaje da unutrašnji problemi, kao što su odsustvo komunikacije između donosioca odluka i parlamenta i nedonošenje zakona, dodatno opeterećuju ekonomiju Crnu Gore.
“Moramo da vodimo bolju socijalnu politiku prema ugroženim kategorijama, penzionerima i nezaposlenim licima jer njima nisu rasli prihodi a rasli su im rashodi. Suštinski nije donesen niti jedan ekonomski zakon osim rebalansa budžeta. Moramo da razmišljamo dugoročno, ali održivo. Moramo da kreiramo i socijalne i ekonomske politike na taj način da možemo da ih finansiramo”, poručio je Mulešković.
Pojasnio je da je povećanje plata doprinijelo inflaciji u Crnoj Gori koja je veća u odnosu na inflaciju u Evropskoj uniji.
“Evropska unija pogođenija je ratom u Ukrajini nego Crna Gora. U avgustu inflacija na nivou Evropske unije iznosila je 8.2 odsto dok je inflacija u Crnoj Gori veća od 15 odsto. Iako mi zavisimo od uvoza određenih roba i usluga, mnogo veća inflacija bi trebala da bude na nivou Evropske Unije u odnosu na Crnu Goru. U martu ove godine imali smo inflaciju od devet odsto što znači da smo imali povećanje cijena i prije rata u Ukrajini. To se desilo zbog vještačkog upumpavanja novca u sistem, a ne kroz ekonomske aktivnosti”, zaključio je Mulešković.
