Mali broj tih preduzeća ima zaključene poslove i perspektivu, dok brojna ne rade ili posluju sa veoma niskim procentom korišćenja kapaciteta, saopštili su iz Odbora udruženja tekstila, kože, gume, obuće hemijske i farmaceutske industrije PKCG.
U Informaciji o privrednim kretanjima tokom prvih devet mjeseci, koja je razmatrana na sjednici Odbora, navedeno je da poslovanje preduzeća iz sektora tekstilne, kožarsko-prerađivačke, gumarske i hemijske industrije karakteriše visoka uvozna zavisnost, višak zaposlenih i veoma niske zarade.
Izvoz u prvih devet mjeseci iznosio je 14,6 miliona EUR, što je 14 odsto više nego u istom periodu prethodne godine, dok je uvoz pao dva odsto na 203,2 miliona EUR.
»Stepen korišćenja kapaciteta je veoma nizak, od 20 do 30 odsto, nedostaju obrtna sredstva, a preduzeća su visoko zadužena, sa stalnim blokadama žiro-računa. Cijene gotovih proizvoda zaostaju za cijenama sirovina, repromaterijala, pomoćnog materijala, energenata, transporta i komunalija«, navodi se u Informaciji, javila je Mina biznis.
Realizaciju gotovih proizvoda, kako je objašnjeno, otežava i oštra konkurencija, uz visoko prisustvo sive ekonomije.
Proizvodnja osnovnih farmaceutskih proizvoda i preparata porasla u prvih devet mjeseci 49,6 odsto u odnosu na isti period prošle godine. Proizvodnja hemikalija i hemijskih proizvoda oslabila je 7,6 odsto, odjeće 14,2 odsto, a proizvoda od gume i plastike 11,5 odsto.
Na sjednici je predstavljena i podrška Investiciono razvojnog fonda (IRF) preduzetnicima, poljoprivrednicima i malim i srednjim preduzećima kroz kredite iz aranžmana sa Evropskom investicionom bankom (EIB), a razmatran je i značaj stručnog osposobljavanja.
Predstavnici IRF-a saopštili su da je 50 miliona EUR vrijedan kreditni aranžman sa EIB-om, uz kamate od 4,5 do 6,5 odsto, odobren na period od osam godina, uz dvogodišnji godine grejs perioda sa pasivnom kamatnom stopom.
»Taj novac će biti plasirana kroz različite kreditne linije namijenjene preduzetnicima, poljoprivrednicima i malim i srednjim preduzećima, kojima će biti omogućeno da pod povoljnim uslovima dobiju kredite u maksimalnom iznosu do milion EUR, sa grejs periodom do dvije godine i kamatom od četiri do 6,5 odsto na godišnjem nivou, u zavisnosti od namjene kredita i djelatnosti korisnika«, objasnili su iz IRF-a.
To bi trebalo da doprinese promjeni strukture crnogorske ekonomije i prevazilaženju problema u poslovanju, nastalih zbog ekonomske krize. Najavljene su i posebne olakšice u vidu smanjenja kamate za preduzeća koja zaposle više od pet osoba, kao i za one koji svoje djelatnosti obavljaju na sjeveru Crne Gore ili u manje razvijenim opštinama.
Iz Centra za stručno obrazovanje su članove Odbora informisali o kontinuiranoj, programskoj i sistematskoj aktivnosti za sticanje znanja, vještina i kompetencija za samostalno obavljanje poslova. Centar, kako su naveli, razvija obrazovne programe za redovno školovanje u stručnim školama i programe obrazovanja koji su namijenjeni odraslim.
Oni su saopštili i da su u periodu od 2003. do prošle godine reformisani svi obrazovni programi u stručnom obrazovanju i urađen veliki broj programa za osposobljavanje odraslih.
Na sjednici je ocijenjeno da je interesovanje mladih za šnajderski zanat slabo, ali i da je neophodno da se država odredi o budućnosti tekstilne industrije, uz konstataciju da je teško očekivati da ona dobije status strateške grane.
Odbor je usvojio i Program rada za narednu godinu, koji će u zavisnosti od aktivnosti na ostvarivanju utvrđene ekonomske politike i interesa preduzeća, po potrebi biti dopunjavan.
