U Ministarstvu prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine (MPUDI) kojim odnedavno rukovodi Slaven Radunović nema konkretnog odgovora kada će ovaj registar biti uspostavljen. Uslov za njegovo uspostavljanje je, kako navode, procjena državne imovine, a to je, kako ocjenjuju, izuzetno kompleksan posao koji iziskuje duže vrijeme i velika novčana sredstva. Dodaju da su u februaru prošle godine nadogradili postojeću platformu E-katastar koja se nalazi na sajtu Uprave za nekretnine, u okviru koje je izdvojena elektronska evidencija državne imovine u posebnom dijelu.
"Način i postupak cjelokupne procjene vrijednosti državne imovine iz sačinjene elektronske evidencije državne imovine nije utvrđen, odnosno nije izrađena metodologija za masovnu procjenu vrijednosti", kazali su iz MPUDI.
Zakon
ZDI još od 2009. godine propisuje da bi registar trebalo da sadrži sve podatke o nepokretnosti, uključujući mjesto, parcelu, broj lista nepokretnosti, površinu, terete i ograničenja, uz osnov sticanja prava i procijenjenu vrijednost imovine u trenutku evidentiranja, uz istovremenu usaglašenost sa katastarskim podacima. Zakonom su bili propisani rokovi od godinu za popis i procjenu vrijednosti, uz dodatna tri mjeseca za uspostavljanje registra. Ipak, te obaveze, sudeći po podacima koje su Pobjedi dostavili iz MPUDI, ni državne ni lokalne institucije u potpunosti ne
poštuju. Iako ZDI propisuje da se do kraja februara dostave popisi imovine za prethodnu godinu, nijesu svi dostavili potpunu dokumentaciju.
"Od 88 budžetskih korisnika - kompletnu dokumentaciju dostavilo je njih 75, od 327 indirektnih korisnika - njih 261, od 20 opština - dostavilo je deset, od 150 javnih službi i ustanova, čiji osnivač je opština, njih 107, dok je od 12 akcionarskih i drugih društava ovu obavezu ispunilo njih devet", kazali su Pobjedi iz MPUDI.
Podaci
Ukazuju da Uprava za državnu imovinu (UZDI) u čijoj je nadležnosti ovo pitanje ima bazu nepokretnosti koju ažurira na osnovu ugovora i rješenja koja im pristižu, te samoinicijativne kontrole podataka. Ta baza je, kako navode, osnov za objavljivanje elektronske evidencije državne imovine.
"Trenutno pomenuta baza broji 301.469 nepokretnosti, od čega 280.795 čini zemljište, a 20.674 čine objekti. Broj objekata kojima raspolaže Vlada je 11.079, a kojima raspolažu opštine je 9.595, dok je broj parcela kojima raspolaže Vlada 152.228, a kojima raspolažu opštine 128.567", navode iz MPUDI.
Na pitanje Pobjede koliko državnih nepokretnosti nije u službi institucija, iz MPUDI kažu da su iskoristili sve one koje su mogli.
"Postoje prazni poslovni prostori kojima raspolaže Vlada Crne Gore, ali su u jako lošem stanju, a koristili su ih škole, domovi zdravlja... i potrebna su velika finansijska sredstva da bi se isti priveli namjeni. Kvadratura tih poslovnih prostora je 32.288 kvadrata", kažu iz MPUDI.
Godišnji zakupi preko 2,7 miliona
Nemogućnost korišćenja sopstvenih resursa, zbog čega država zakupljuje privatne prostore za rad pojedinih institucija, državu, odnosno građane, godišnje košta preko 2,7 miliona eura.
"Za zakup poslovnih prostorija za potrebe smještaja državnih organa na mjesečnom nivou izdvaja se 226.819,72 eura sa PDV-om. Navedeni iznos se odnosi isključivo na ugovore o zakupu koje je zaključila UZDI i nije kumulativni podatak na nivou države", navode iz MPUDI.
Na dodatno pitanje Pobjede, iz MPUDI objašnjavaju da UZDI zaključuje ugovore o zakupu isključivo za potrebe državnih organa koji se osnivaju u skladu sa Uredbom o organizaciji i načinu rada državne uprave, što znači da u ovaj iznos ne ulaze ugovori koje samostalno zaključuju opštine, državna i lokalna preduzeća.
Revizije
Da Crna Gora ne zna što posjeduje, niti koja je vrijednost te imovine, odnosno da ne postoji registar nepokretnosti na način propisan zakonom, godinama ukazuju iz Državne revizorske institucije (DRI). Revizori su još 2019. godine u nalazu ukazali da tadašnje ministarstvo finansija i Uprava za nepokretnosti nijesu obavljali adekvatan nadzor nad realizacijom ugovora o nabavci proširenja SAP sistema i eksterne aplikacije za evidenciju državne imovine iz 2014. godine. Ministar finansija u to vrijeme je bio Radoje Žugić. To je, kako su utvrdili u reviziji, za posljedicu imalo da sistem nikada ne profunkcioniše, iako je plaćen 250.000 eura. Takvoj situaciji je doprinijelo i to što se popis u institucijama nije sprovodio na odgovarajući način pa ni podaci nijesu bili tačni i potpuni. U izvještaju o realizaciji preporuka, koji je Žugićev nasljednik Darko Radunović tada dostavio DRI, kao opravdanje za nezavršen posao navodili su i problem razgraničenja između države i opština. Taj posao, sudeći po posljednjem izvještaju o realizaciji preporuka iz UZDI, do danas nije u potpunosti okončan.
Posljednja revizija uspjeha koju je DRI sprovela prošle godine pokazala je da je tadašnja uprava za katastar i državnu imovinu kojom je tada rukovodio Koča Đurišić, koji je trenutno i na čelu UZDI, objavila javnu elektronsku bazu, ali da su za unos podataka uglavnom korišćeni podaci iz katastra, a da su službenici obišli samo 1,5 odsto od ukupno evidentiranih nepokretnosti. Da je ovaj posao nezavršen, te da je neophodno preduzeti aktivnosti da bi se uspostavio registar, za što je potrebna procjena vrijednosti, revizori su ponovo ukazali i u reviziji završnog računa budžeta za prošlu godinu.
