Vlada Crne Gore je juče obavijestila građane da je odlazeći premijer Dritan Abazović „održao četvoročasovno predavanje na prestižnom UMEF Univerzitetu u Ženevi“, te da mu je nakon toga dodijeljen počasni doktorat ovog univerziteta „za liderstvo i doprinos vladavini prava, promociji mira i stabilnosti u regionu“.
Vijest bi bila dobra za Crnu Goru kada bi bila istina, međutim, Vlada je saopštila lažnu informaciju. UMEF Univerzitet, naime, uopšte nije univerzitet, već privatna biznis škola. UMEF nije nikakva „prestižna“ institucija, jer nema akreditaciju nadležnih organa Švajcarske za visokoškolske ustanove.
Da bi obrazovna institucija dobila status univerziteta u Švajcarskoj, mora proći ozbiljnu proceduru. Institucionalnu akreditaciju dodjeljuju Akreditaciono vijeće Švajcarske i Ministarstvo obrazovanja, nakon što aplikaciju pregleda i potvrdi Agencija za akreditacije i osiguranje kvaliteta (AAQ). Samo takva akreditacija omogućava obrazovnoj instituciji da se naziva univerzitetom i da njene diplome budu priznate u Švajcarskoj i u svijetu.
Diplome sa ovakvih škola nijesu problematične samo sa aspekta priznavanja sa državnog i sa nivoa drugih visoobrazovnih ustanova, već i prilikom zapošljavanja, jer poslodavci nijesu u obavezi da priznaju stepen obrazovanja sa neakreditovane ustanove.
Samim tim što UMEF nema državne akreditacije i ne spada u univerzitete, ova poslovna škola ne može biti ni rangirana na listi svjetskih univerziteta. Ove škole nema ni na jednom sajtu zvaničnih švajcarskih institucija, kao ni na sajtovima švajcarskih organizacija koje se bave upisom stranih studenata na švajcarske akreditovane visoke škole. Takođe, nekoliko švajcarskih sajtova koji se bave upoređivanjem podataka iz javno dostupnih baza, UMEF označavaju kao neakreditovanu poslovnu školu koju ne preporučuju studentima za upis zbog problema koji mogu nastati prilikom nostrifikacije diplome i zapošljavanja.
Povodom „počasnog doktorata“ odlazećeg premijera Abazovića juče se prvi oglasio poslanik SDP Adnan Striković, koji je na svom Tviter nalogu napisao:
„Radi se o neakreditovanom kontroverznom univerzitetu iz 2009.god. To što je obrukao sebe, neka je, ali obrukao je i državu, jer je tamo otišao u svojstvu Premijera CG. Skandalozno. Pozivam nezavisne novinare da istraže ovaj kvazi univerzitet i da nam predoče svoja saznanja. Imam mnogo materijala za njih“.
15
Potom je svoja saznanja sa medijima podijelio i profesor Dragan Hajduković, koji je dobar dio svoje karijere proveo upravo u Ženevi.
''U Švajcarskoj (i to baš u Ženevi) sam živio četvrt vijeka i odmah sam znao da naslov ne kazuje istinu; ni jedan jedini Univerzitet u Švajcarskoj, uključujući i prestižni Univerzitet u Ženevi ne dijeli ovako lako počasne doktorate. Nastavio sam da čitam i utvrdio da je počasni doktorat dodijelio takozvani „Swiss UMEF University“ (Švajcarski UMEF Univerzitet) za koji tokom 25 godina u Ženevi nikada nijesam čuo. Nastavio sam traganje i utvrdio da UMEF uopšte nema status švajcarskog univerziteta, nego je obična privatna biznis škola'', naveo je Hajduković i dodao da "ne samo da nije prestižni univerzitet, nego uopšte nije priznat kao univerzitet".
''UMEF svake godine organizuje desetak predavanja kao ovo Abazovićevo što vjerovatno ostavlja snažan utisak na neupućene studente i njihove roditelje. Školarine su veoma velike (oko 20 hiljada godisnje, ali ima i dodatnih troškova), a činjenica da UMEF ima svoje jedinice u afričkim i azijskim zemljama od Nigerije i Burkina faso do Avganistana, ukazuje da je orjentisan na djecu bogataša iz siromašnih država. Za UMEF je lijepo zaraditi velike pare, a za nesposobnu tatinu i maminu djecu je lijepo imati diplomu od takozvanog švajcarskog univerziteta sa zvučnim imenom „Swiss UMEF University“, naglasio je Hajduković.
SUMNJIVI UNIVERZITET
Ove Hajdukovićeve riječi potvrđuje i nekoliko studenata ove škole, koji su za portal „Geneva Observer“ ispričali svoja iskustva iz školovanja, a jedna od bivših studentkinja iz Gvineje je čak podnijela tužbu protiv UMEF prošle godine, sa zahtjevom da joj se nadoknade troškovi školarine u iznosu od gotovo 20.000 švajcarskih franaka, jer diploma koju je dobila nigdje nije priznata.
“Studenti koji su bili oslobođeni plaćanja školarine bili su uglavnom sinovi ili kćeri ambasadora ili ministara iz raznih afričkih zemalja. Kasnije sam shvatila da je to bio direktorov način da razvije svoje veze s važnim državnim funkcionerima koji bi mu mogli biti od pomoći u njegovom biznisu”, kazala je ona za „Geneva Observer“.
VLASNIK UMEF U BIZNISU SA CIGARETAMA
Džaved Sangdel, vlasnik UMEF-a, porijeklom je Avganistanac i slične „univerzitete“ ima u Avganistanu, Burkini Faso, Obali Slonovače i Nigeriji. Međutim, ovo nije njegov jedini posao. Naime, prema evidencijama švajcarskih javnih registara, Sangdel je do septembra 2020. godine vodio firmu „Zahmatte SA“ koja se bavi distribucijom duvanskih proizvoda, štampe i hrane po kioscima. „Zahmatte SA“ je osnovana 2003. godine u Ženevi, a njen prvi direktor je Ahmad Favad Sangdel, sudeći po prezimenu, rođak vlasnika UMEF-a. Njega u „Zahmatte SA“ dvije godine kasnije zamjenjuje Jahan Matin, Matina će naslijediti Džaved Sangdel, a njega Nikmal Sangdil, potom i Ahmad Šah Sankdel. Svi oni su Avganistanci, osim Šah Sankdela, koji je u švajcarskim javnim registrima evidentiran kao Nizozemac. Male razlike u prezimenima direktora „Zahmatte SA“ (Sangdel/Sankdil/Sankdel) govore u prilog sumnji da je riječ o porodičnom biznisu. U poslovanju ove kompanije pojavljuje se još 12 osoba u upravljačkoj strukturi i svi su Avganistanci.
Osim što ih vezuje poslovanje firme „Zahmatte SA“, Džaved Sangdel, Ahmad Favad Sangdel i Ahmad Šah Sankdel su, od osmog avgusta 2006. godine, bili osnivači i vlasnici kompanije „DA AFGHAN MAASHOOM PAALANA HELP“, koja se bavila promocijom i razvojem obrazovanja u njihovom rodnom Avganistanu, ali je ta kompanija od jula ove godine u procesu likvidacije.
Od 18. marta prošle godine, Džaved Sangdel je vlasnik kompanije „Sangdel SA“, koja se bavi prometom, izgradnjom, vlasništvom, menadžmentom i administracijom nekretnina u Švajcarskoj i inostrantvu, ali i novčanim transakcijama i kreditnim pozajmicama.
Još jedna kompanija u Sangdelovom vlasništvu bavi se prometom nekretnina. To je „Régie Immobilière SAFE SA“, koja je registrovana na istoj adresi (Route d'Aïre 187) u Ženevi na kojoj se nalazi još jedna Sangdelova škola, „Evropska globalna akademija“ (EGA). EGA nudi sticanje visokoškolskih diploma preko online nastave.
