Program će biti implementiran od 2021. do 2024. godine u Glavnom gradu Podgorica i sedam opština: Bar, Berane, Bijelo Polje, Herceg Novi, Nikšić, Tivat and Ulcinj.
Kao dio današnjeg događaja, predstavnici ovih opština su potpisali Memorandum o saradnji sa Ministarstvom pravde, ljudskih i manjinskih prava i Savjetom Evrope. Ciljevi Programa su usmjereni na poboljšanje lokalne demokratije, odgovornosti, inkluzivnosti i reagovanja prema romskim građanima.
Dvije nove komponente Programa, u poređenju sa prvom fazom koja je bila implementirana od 2017. do 2020. godine, će se fokusirati na ublažavanje posljedica koje je prouzrokovao virus Covid-19 u romskim zajednicama i Budžetiranje odgovorno prema Romima. Kao i u prvoj fazi programa, NVO „Mladi Romi” je organizacija za podršku i u drugoj fazi ROMACTED-a.
U svom uvodnom obraćanju, šefica Programske kancelarije Savjeta Evrope u Podgorici, Evgenia Giakoumopoulou, je iskazala zadovoljstvo što je ROMACTED program nastavljen i u drugoj fazi.
„On je ponovo okupio značajne partnere na lokalnom i nacionalnom nivou koju će nastaviti da rade zajedno na socijalnoj inkluziji i unaprjeđenju kvaliteta života Roma i Egipćana u Crnoj Gori”, saopštila je ona.
Ministar pravde, ljudskih i manjinskih prava Sergej Sekulović je podsjetio da je u procesu socijalne inkluzije Roma/kinja i Egipćana/ki u Crnoj Gori učinjeno mnogo, ali da ostaje obaveza da sve institucije sistema nastave da rade u smjeru postizanja još boljih rezultata, što je i pretpostavka koja Crnu Goru približava standardima EU, ali i ispunjavanju postojećih obaveza kao države članice Savjeta Evrope. „U našoj zajedničkoj obavezi da sprovodimo antidiskriminacione politike kroz poštovanje ljudskih prava svih građana i građanki, lokalni nivo ima veoma značajnu ulogu”, istakao je ministar.
Oana Christina Popa, šefica Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori, je ohrabrila opštine koje učestvuju u ROMACTED programu da nastave sa svojim dobrim poslom, da u kontinuitetu rade na definisanju svojih prioriteta na inkluziji Roma, jačanju kapaciteta i povezivanju sa romskim zajednicama.
„Evropska unija će nastaviti da podržava ovaj proces. Naši mali grantovi će vam pomoći da postignete neke od strateških ciljeva. Neka ovo bude svijetli primjer za sve opštine u Crnoj Gori da počnu da rade na socijalnoj inkluziji svih svojih građana“, poručila je ambasadorka Popa.
Marina Vasić, ROMACTED programska menadžerka, je navela da je ROMACTED program nastao kao rezultat dugogodišnjih napora Evropske unije i Savjeta Evrope da na najbolji način odgovore na izazove sa kojima se susrijeće romska zajednica. “Naša metodologija stavlja poseban akcenat na osnaživanje i organizaciju samih zajednica da artikulišu svoj potencijal i naprave održive promjene u sistemu”, zaključila je ona.
U daljem radu Konferencije učesnici su diskutovali o izazovima sa kojima se suočava romska populacija, kao što su siromaštvo, neadekvatno stanovanje, neposjedovanje dokumenata, nezaposlenost, i načinima kako odgovoriti na iste. Predstavnici Ministarstva finansija i socijalnog staranja, Regionalnog savjeta za saradnju, UNHCR-a, Help-a i Crvenog krsta Crne Gore su bili među govornicima na događaju.
Druga faza programa ROMACTED zvanično je započela 1. januara ove godine i biće implementirana do 31. decembra 2024. godine (48 mjeseci).
Program Evropske unije i Savjeta Evrope ROMACTED II je prirodni nastavak implementacije I faze programa ROMACTED na Zapadnom Balkanu i u Turskoj (2017-2020), koji služi za konsolidaciju i proširenje napora za poboljšanje integracije romske populacije u lokalnim zajednicama, kroz pojačano učešće u kreiranju lokalnih politika i sprovođenju lokalnih akcija.
