Partijsko zapošljavanje, nepotizam, netransparentnost u radu, zastoj u razvoju Podgorice i realizaciji projekata, navedeni su kao ključni razlozi u inicijativama za smjenu gradonačelnice Olivere Injac i skraćenje mandata lokalnom parlamentu koje su podnijeli odbornici DPS-a, SD-a, SDP-a i LP-a u Skupštini glavnog grada.
Zahtjev za smjenu Injac biće na dnevnom redu sjednice Odbora za izbor i imenovanja koju je za 1. jul zakazao predsjednik tog skupštinskog tijela Vasilije Čarapić (PES). Ipak, prema nezvaničnim informacijama Pobjede, izglednije je da će odbornici izdejstvovati skraćenje mandata podgoričkom parlamentu.
RASPORED SNAGA
Podgorički parlament ima 58 odbornika, od kojih 34 vlasti, a 24 opozicije. Nakon što je krajem februara predsjednik Crne Gore Jakov Milatović, nezadovoljan načinom rada Pokreta Evropa sad, podnio ostavku na sve funkcije u partiji u kojoj je bio potpredsjednik i jedan od osnivača, njegov primjer ispratilo je pet odbornika u Podgorici – Dragan Radović, Nađa Ljiljanić, Dragutin Vučinić, Ranka Otašević i Jevrosima Pejović. Oni su kao Pokret za Podgoricu formalizovali zajednično djelovanje sa Građanskim pokretom Ura i Pokretom za promjene (PZP) i zajedno zauzimaju 11 mjesta u gradskom parlamentu.
Od 24 opoziciona odbornika inicijative o razrješenju Injac i skraćenju mandata Skupštini glavnog grada potpisalo je njih 22. Izostali su potpisi odbornika Bošnjačke stranke (BS) Edina Tuzovića i Aleksandra Zekovića iz Građanske inicijative ,,21. maj“. Tuzović je kazao da je zadovoljan radom Injac, ali je poručio da će glasati za skraćenje mandata
Skupštine ukoliko većina u gradskom parlamentu bude za to. Zeković je rekao da GI ,,21. maj“ načelno ne može i neće biti protiv raspuštanja parlamenta. No, da bi do toga došlo, opoziciji će biti potrebni i glasovi najmanje šest odbornika vlasti.
Šef Odborničkog kluba Socijaldemokrata (SD) Miloš Mašković kazao je za Pobjedu da je opoziciji nevažno hoće li vlast u Podgorici srušiti kroz jednu ili drugu inicijativu, ističući da su obje upućene u proceduru kako bi se političkim subjektima iz parlamentarne većine dalo što više mogućnosti da se izjasne o (ne)radu ove gradske uprave.
On očekuje da sadašnje rukovodstvo bude razriješeno do kraja jula, a da se o novoj vlasti građani izjasne na izborima koji bi bili organizovani u posljednjoj sedmici septembra.
- Incijative su pisane na način da budu prihvatljive svima, a svemu što im je prethodilo građani će imati priliku da čuju na sjednici Skupštine koja će biti zakazana najkasnije do 25. jula, a ako toga dana razriješimo gradonačelnicu Injac, ili skratimo mandat Skupštini, optimalno je da građani u posljednjoj nedjelji septembra izađu na birališta – poručio je Mašković.
SPISAK RAZLOGA
U obrazloženju inicijative za smjenu gradonačelnice, u koju je Pobjeda imala uvid, niz je razloga zbog kojih podnosici smatraju da Injac treba da napusti fotelju čelnice grada. Istaknuto je da su više od godinu dana mandata Olivere Injac obilježili brojni slučajevi kršenja Zakona o lokalnoj samoupravi, Statuta Glavnog grada i Poslovnika Skupštine.
Najočitiji primjer takvog ponašanja, kako je navedeno, predstavlja nedostavljanje Skupštini godišnjeg izvještaja o radu gradonačnice, organa i službi u roku koji je propisan Zakonom o lokalnoj samoupravi i Statutom Glavnog grada.
- U smislu Zakona o lokalnoj samoupravi (član 35) Skupština je predstavnički organ građana opštine koji vrši osnovne funkcije lokalne vlasti, utvrđene zakonom i statutom, između ostalog i kontrolnu funkciju izvršnog organa, odnosno predsjednika opštine. Koliki je značaj zakon dao ostvarivanju kontrolne funkcije skupštine najbolje se vidi iz činjenice da je propisan i rok u kojem je predsjednik opštine dužan da skupštini podnese godišnji izvještaj o svom radu i radu organa i službi. Isto tako, nedostavljanje tog izvještaja u propisanom roku utvrđeno je kao jedan od razloga za razrješenje predsjednika opštine, dok je način i postupak razrješenja regulisan Statutom Glavnog grada – navedeno je u inicijativi.
Napominje se da je Injac bila u obavezi da godišnji izvještaj o svom radu u 2023. podnese do 31. marta, ali da je gradonačenica, ignorišući zakonom i Statutom propisanu obavezu, i nakon što su mediji objavili izjavu odbornika kojom je ukazaano na ovaj propust, izvršila ovu obavezu tek 16. aprila.
- Reagovanja kojima je gradonačelnica pokušala opravdati takvo postupanje, kao i odnos prema službenicima Glavnog grada, na koje se pokušala prebaciti odgovornost za svoj propust su primjer kako ne treba da postupa neko kome su odbornici ukazali povjerenje da vrši najodgovorniju funkciju u Glavnom gradu. Polazeći od navedenog, smatramo da su se stekli uslovi iz člana 62 stav 1 alineja 3 Zakona o lokalnoj samoupravi i člana 104 alineja 3 Statuta Glavnog grada, da Skupština razriješi prof. dr Olivere Injac, gradonačelnicu Glavnog grada – naglašeno je u inicijativi.
OPSTRUKCIJE I (NE)RAD
U dokumentu se ukazuje na još nekoliko primjera, kako su rekli, nezakonitog postupanja čelnice grada, posebno u dijelu opstrukcije odbornika u ostvarivanju njihovih prava i dužnosti, partijskog zapošljavanja, nepotizma i netransparetnosti u radu. Tako se navodi da je Injac, nedostavljanjem materijala koji se razmatraju na sjednicama Skupštine u propisanim rokovima, podrivala pravo dobrornika da učestvuje u radu gradskog parlamenta i radnih tijela, odnosno onemogućava da se kvalitetno pripreme za obavljanje funkcije.
- Najbolji primjer kršenja Poslovnika je dostavljanje materijala za 12. sjednicu koja je sazvana za 15. maj 2024. godine, za koju su veoma obimni i brojni materijali dostavljeni tek 9. maja – ističe se u dokumentu.
Gradonačelnici se spočitava i nedovoljan broj realizovanih aktivnosti iz Programa rada Skupštine za 2023. godinu, čiji je sama predlagač.
- Ovim Programom je bilo planirano 15 aktivnosti iz normativnog dijela, 19 aktivnosti iz tematskog dijela. Nažalost, zaključno sa 31. 12. 2023. godine relizovano je samo 16 aktivnosti čiji je nosilac, odnosno predlagač bila gradonačelnica, što je pokazatelj nedovoljne efikasnosti u izvršavanju odluka i drugih akta koje donosi skupština – pojašnjeno je u inicijativi.
Kao primjer nepoštovanja zakonskih obaveza istaknuto je i nedonošenje novog Plana integriteta Glavnog grada, koji sadrži skup mjera kojima se sprječavaju i otklanjaju mogućnosti za nastanak i razvoj različitih oblika koruptivnog i neetičkog ponašanja u okviru organa Glavnog grada, pojedinih organizacionih jedinica i pojedinačnih radnih mjesta.
- Obaveza donošenja ovog dokumenta, kojim se obezbjeđuje povjerenje građana u rad organa lokalne uprave, proističe iz Zakona o sprečavanju korupcije, a prethodi mu obrazovanje radne grupe za njegovu izradu i određivanje odgovornog lica za njegovo sprovođenje (menadžera integriteta). Imajući u vidu da je gradonačelnica donijela novu Odluku o organizaciji i načinu rada uprave Glavnog grada i osnovu nje su donijeti novi akti o sistematizaciji i organizaciona struktura organa sa novim rukovodećim kadrom, postojala je obaveza da se ovaj dokument pripremi i dostavi Agenciji za sprečavanje korupcije, kao i da se učini dostupnim javnosti objavljivanjem na internet stranici, u skladu sa zakonom – konstatuje se u zahtjevu za razrješenje Injac.
Zbog zastoja u razvoju Podgorice i realizaciji projekata koji su obećani građanima u izbornoj kampanji, kao i pobrojanih propusta u radu Injac, odbornici DPS-a, SD-a i LP-a su stava da je najbolje odborničke mandate vratiti građanima.
Stoga su podnijeli i inicijativu za skraćenje mandata Skupštine Glavnog grada.
- Donošenjem odluke o skraćenju mandata Skupštine glavnog grada Podgorice stvaraju se uslovi da predsjednik Crne Gore raspiše izbore za odbornike, nakon kojih će se konstituisati nova odbornička većina, koja će realizovati data obećanja i razvijati grad u interesu svih građana – poručeno je u inicijativi.
VRAĆANJE DUGOVA
Mašković je uvjeren je da građani Podgorice žele promjene, zbog čega misli da prijevremeni izbori ne odgovaraju glavnom konstituentu vlasti – Pokretu Evropa sad.
- Izbori ne odgovaraju onima koji su prevarili građane, a to je prije svega Pokret Evropa sad koji je u predizbornoj kampanji prodavao maglu. To su građani shvatili… Rade sve kako bi zadržali vlast, zato što su svjesni da nikada više neće biti u prilici da je vrše u glavnom gradu. Tu tezu najbolje potrvđuju rezultati izbora u Budvi i Andrijevici, gdje se vidi rapidan pad te populističke partije, bez ideja, ideologije, koja je okupljena samo oko onoga što se zove lični interes – kazao je Mašković za Pobjedu.
On ističe da je sistem Glavnog grada rastavljen na djelove, sa ljudima bez iskustva na rukovodećim pozicijama.
- To pokazuju loši rezultati rada, ali i inspekcijski nalazi, pa čak i rješenja kojima se određenim rukovodiocima zabranjuje rad, poput onog slučaja sa komandirom Službe zaštite i spašavanja Zdravka Blečića – naveo je Mašković, podsjećajući i na poskupljenje brojnih usluga, od cijena parkinga, vode, komunalija, zakupa tezgi na tržnicama i pijacama...
Tu ubraja i, kako je rekao, vraćanje dugova PES-a nekadašnjem Demokratskom frontu (DF) kroz iniciranje izmještanja Spomenika vojvodi Mirku Petroviću sa Trga nezavisnosti.
- To nas samo gura u podjele, a ne u pomirenje kojim su puna usta Pokretu Evropa sad… - ocijenio je funkcioner SD-a.
S druge strane, prema mišljenju Maškovića, interese PES-a ne slijedi aktuelna predsjednica Skupštine glavnog grada Jelena Borovinić-Bojović, koja je predvodila listu ,,Za budućnost Podgorice“.
- Kako će se procesi dalje odvijati zavisi od odlazeće predsjednice Skupštine glavnog grada Jelene Borovinić-Bojović za koju ne znamo koju partiju predstavlja, niti za čije interese radi. No, znamo da to nisu interesi Pokreta Evropa sad, jer je javna tajna da se upravo ona najviše obradovala inicijativi za razrješenje gradonačelnice Olivere Injac, maštajući da će sjesti u njenu fotelju – naglasio je Mašković.
On je uvjeren da će građani Podgoric znati da cijene učinke opozicije u prethodnih godinu i po dana i da će to pokazati na biralištima.
- Vanredni lokalni izbori od velike su važnosti ne samo za Podgoricu već za čitavu Crnu Goru. Opozicija je spremna i očekuje dobre rezultate. Kakva će biti dinamika zavisi od predsjednika države koji je nadležan za raspisivanje lokalnih izbora. Mislim da je realno očekivati da se dese u posljednjoj sedmici septembra, zato što u tom periodu treba da se dogode lokalni izbori u Kotoru – zaključio je Mašković.
Dajkovićevi „uhljebi“
Mašković je upozorio da čak i manji koalicioni partner PES-a – Slobodna Crna Gora Vladislava Dajkovića koristi poziciju da bi ,,uhljebljavala“ partijske kadrove. To dokazuje spiskom zaposlenih u Službi za građane, kojom rukovodi Dajković, a među kojima su članovi te partije.
- Tu možemo vidjeti i odbornika Slobodne u Skupštini glavnog grada, Bobana Radevića, koji je po osnovu ugovora o djelu angažovan u Službi za građane. Postavlja se pitanje i da li je Radević u konfliktu interesa zbog toga što je i sam glasao odluku kojom se povećava iznos opredijeljen za ugovore o djelu, odakle se sada i finansira - ukazao je Mašković.
