Češko predsjedništvo Evropske unije (EU) je sastavilo novi nacrt odluke o viznoj librealizaciji za Kosovo u kojem je datum primjene pomjeren sa 1. novembra na 1. decembar naredne godine.
"Izuzeće od viznog režima će se primjenjivati samo od datuma početka rada ETIAS-a, ali u svakom slučaju najkasnije do 1. decembra 2023", navodi se u najnovijem nacrtu u koji Radio Slobodna Evropa (RSE) ima uvid.
Ovo pomjeranje datuma kada bi vizna liberalizacija za Kosovo stupila na snagu se, prema diplomatskim izvorima, argumentuje činjenicom da se kosovskim građanima žele zasigurno omogućiti bezvizna putovanja u Šengen zonu, ako po planu, ETIAS 1. novembra ne bude potpuno funkcionalan.
U suprotnom, u slučaju tehničkih problema koje bi pomjerila funkcionalnost ETIAS-a, EU dozvoljava da se vizu ukinu za Kosovo najdalje 1. decembra i na taj način, prema navodima ovih izvora, Kosovo ne bi pretrpjelo posljedice eventualnih odlaganja na evropskom nivou.
Od petka 11. novembra je počela pojednostavljena pisana procedura u skladu sa novim tekstom.
Prema toj proceduri, smatraće se da je akt usvojen na kraju roka koji odredi Predsjedništvo, osim ako se tome protivi neka država članica. U ovom slučaju, države članice imaju rok do srijede, 16. novembra, da eventualno ulože primedbe.
U slučaju da nema nikakvih primjedbi, tekst se smatra usvojenim i prelazi sa ekspertskog na politički nivo. Ako se tekst usvoji, ambasadori država članica EU bi oko ovog pitanja trebali raspravljati krajem novembra.
Nakon toga bi trebalo da bude održan takozvani trijalog u kome učestvuju sve tri institucije EU: Evropska komisija, Evropski parlament i Savjet EU.
Na kraju ovu odluku, glasanjem trebaju da odobre Evropski parlament i Savjet ministara EU, gde se odluka donosi kvalifikovanom većinom To podrazumijeva 55 odsto država članica koje održavaju 65 odsto cjelokupnog stanovništva EU.
Češko predsjedništvo nastoji da sve relevantne zakonodavne procedure budu okončane do kraja ove godine.
Kako se saznaje, cilj češkog predsjedništva je da vizna liberalizacija bude jedna od "svijetlih tačaka" na samitu EU-Zapadni Balkan koji će se održati u Tirani, 6. decembra.
Kosovo je jedina zemlja na Zapadnom Balkanu čiji građani ne uživaju slobodu kretanja u evropskim državama. Srbija, Crna Gora i Makeodnija nemaju vizni režim od decembra 2009. godine, a Albanija i Bosna i Hercegovina su prešle na takozvanu bijelu Šengen listu u decembru 2010. godine.
