Patrijaršijski i sinodski tomos o oslobađanju mitropolija od jurisdikcije Ekumenskog trona i njihovom pripajanju Srpskoj pravoslavnoj crkvi i priznanju novonastalog crkvenog jedinstva
MELETIJE
po milosti Božjoj Arhiepiskop Carigrada, Novog Rima i Vaseljenski Patrijarh
Božija Crkva kako trebuje i vazda uređuje, smatra da je i ovo prikladno valjanom ustrojstvu, dobrom uređenju i kanonskom poretku, da u skladu sa političkim promjenama usklađuje i uređuje granice crkvene administracije, ukoliko to dozvoljavaju sveti crkveni zakoni, kako bi se upravljanje crkvenim poslovima obavljalo besprekorno i na korist Hristovom narodu.
Prema tome, u odnosu na Bogospasenijsku Kraljevinu Srbiju s obzirom na to da je nakon balkanskih ratova iz 1912. i 1913. godine i po svršetku Velikog rata, milošću i blagoslovom Božijim, proširena i uvećana u ujedinjeno Kraljevstvo Srba, Hrvata i Slovenaca, obuhvatila svojom teritorijom eparhije koje su do skora bile pod kanonskom upravom Patrijaršijskog ekumenskog trona i to, na osnovu Ugovora iz Bukurešta od 10. avgusta 1913. godine, mitropolije Skopsku, Raško-prizrensku, Debarsku i Velešku, Pelagonijsku, Prespansku i Ohridsku, dio mitropolije Vodenske, Episkopiju Polijansku, na osnovu Nejskog ugovora od 27. novembra 1919. Godine Mitropoliju Strumičku, a na osnovu Sporazuma sa Austrijom potpisanog u Sen-Žermenu en Le od 10. septembra 1919. godine u Bosni i Hercegovini mitropolije Bosansku, Hercegovačku, Zvorničku, Banjalučku i Bihaćku. Kako su u okvire granica ovog ujedinjenog Kraljevstva SHS ušle i Autokefalne Pravoslavne Crkve, Karlovačka i Crnogorska, kao i dvije dalmatinske eparhije, Zadarska i Kotorska, zajedničkom odlukom poglavara ovih crkava, koji su se okupili na Saboru, proglašeno je njihovo upravno jedinstvo sa Crkvom Srbije u jednu autokefalnu crkvu pod imenom „Autokefalna Ujedinjena Pravoslavna Srpska Crkva Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca". Shodno rečenom, naša velika Hristova Crkva, na molbu Crkve i vlade Kraljevstva SHS, imajući u vidu kanoničnost i opravdanost crkvenog ujedinjenja u jednu cjelinu onih crkvenih oblasti koje su već politički ujedinjene, radi kanonskog jedinstva i harmonije u upravi, po kanonu crkvenih Otaca, koji kaže: „da episkopi svakoga naroda treba da priznaju Prvoga među sobom i da ih on predvodi kao poglavar" i radi veće i opšte koristi ujedinjenih oblasti koje imaju od ovog ujedinjenja, jednoglasnom odlukom, koja je donijeta na sjednici Svetoga Sinoda pod predsjedavanjem Naše malenkosti, odlučuje i utvrđuje sledeće:
Blagosilja crkveno oslobođenje od Patrijaršijskog ekumenskogcarigradskog trona i pripajanje Autokefalnoj ujedinjenoj pravoslavnoj srpskoj Crkvi gore pomenutih eparhija koje su do skora bile pod njegovom upravom, priznajući i proglašeno jedinstvo autokefalnih crkava Srbije, Crne Gore i Karlovaca, kao i dvaju dalmatinskih eparhija, prihvata od ovih obrazovanu Svetu autokefalnu ujedinjenu pravoslavnu srpsku Crkvu kao sestru u Hristu, koja ima i uživa sva prava autokefalnosti, po institucijama i poretku Svete pravoslavne Crkve.
Za dokaz, stalnu i vječitu potvrdu svega što je ovako kanonski odobreno i utvrđeno, odnosno onih eparhija i djelova našeg Svetoga patrijaršijskog ekumenskog trona, koje su pripale Bogospasenijskoj Kraljevini SHS,odnosno jednoj Ujedinjenoj Autokefalnoj pravoslavnoj srpskoj Crkvi, koja je obrazovana u ovoj Kraljevini, izdajemo sa našim, u Svetome Duhu, visokopreosvećenim mitropolitima, dragoj braći i saradnicima, ovaj naš Patrijaršijski i sinodski Tomos, koji se jednak i ne promijenjen nalazi i u svetom Kodeksu naše Velike Hristove Crkve, sa željom da Bog svake milosti, koji nas je pozvao u svoju vječnu slavu u Isusu Hristu, podari svagda blagoslov i svako plodonosno dobro svim eparhijama, koje su na ovaj način od nas odvojene, kao i svoj svetoj sestri Autokefalnoj ujedinjenoj pravoslavnoj srpskoj Crkvi Kraljevstva SHS. Njegova je slava i sila va vjeke vjekova. Amin.
Ljeta Gospodnjeg 1922. mjeseca februara 19-og, indikta V.
Vaseljenski patrijarh Meletije, odlučuje
Kesarijski Nikolaj
Nikejski Vasilije
Halkedonski Grigorije
Amasijski German
Neokesarejski i Katarijski Polikarp
Rodoski Apostol
Ankare Gervasije
Varnski Nikodim
Haldijski i Kerasundski Lavrentije
Iliupoljski i Tirski Smaragd
Sarandaeklisijski Agatangel
Metrijski i Atirijski Joakim
Patriotski pokret "Lovćenske straže 1990" dostavio je isti dokument i na grčkom jeziku.
