Donacija je dio projekta „Imaj na umu: Ekološke akcije za prekogranično očuvanje biodiverziteta“, čija je ukupna vrijednost 434.287 eura, a 85 odsto sredstava je obezbijeđeno od strane Evropske unije, kroz IPA Program prekogranične Bosna i Hercegovina – Crna Gora 2014-2020. Ostatak sredstava obezbijeđen je kroz kofinansiranje Ministarstva javne uprave, digitalnog društva i medija, na osnovu javnog poziva NVO za kofinansiranje projekata koji se finansiraju iz fondova EU.
Glavni partner projekta je CZIP, a u realizaciji učestvuju još dva partnera iz BiH – Ornitološko društvo „Naše ptice“ iz Sarajeva i Udruga za zaštitu okoliša i održiva razvitka „Naša baština“ iz Tomislavgrada. Projekat je počeo sa realizacijom 15.novembra 2019. godine, a biće zavšen 30. juna 2022.
Jasmin Murić iz CZIP-a govorio je ovom projektu, istakavši da je isti obuhvatio terenska istraživanja, telemetrijsko izučavanje i praćenje sisara i ptica, obuke, studije, webinare, izrade brošura i promotivnog materijala, podizanje svijesti javnosti o važnosti očuvanja biodiverziteta, kao i mnoge druge aktivnosti.
„Projekat je obuhvatio veliki prekogranični region - sve opštine koje su pozicionirane u tom dijelu, a kada je riječ o Crnoj Gori, u pitanju je teritorija Nacionalnog parka Drumitor i Parka prirode Piva. Terenska istraživanja su rađena na teritorijama opština Plužine, Žabljak, Šavnik, Pljevlja i Mojkovac. Opšti cilj projekta „Bear in Mind“ je da se ukaže na prijetnje biodiverzitetu u prekograničnom području i da pokušamo da doprinesemo ublažavanju tih prijetnji u obje zemlje“, kazao je Murić.
On je naveo je u okviru ovog projekta realizovana dodjela električnih ograda pčelarima, kao dio želje i nastojanja da se promoviše suživot između ljudi i divljih životinja.
„Ne želimo da i dalje postoji priča da su divlje životinje štetočine, prevashodno medvjed i vuk, već želimo da ukažemo na novije i modernije pristupe suživotu i očuvanju imanja. Ova donacija je samo prvi korak ka tome. Kroz ovaj projekat uručili smo pet „čobanica“, a kroz drugi realizovani projekat još tri. Želimo da, nakon određenog perioda, čujemo utiske ljudi koji su koristili ove ograde i utvrdimo da li je ovo pravo rješenje. Otvoreni smo za sve predloge po pitanju toga kako bi CZIP mogao dodatno da doprinese da se što rjeđe dešavaju štete i konflikti između ljudi i prirode koja ih okružuje“, poručio je Murić.
Aleksandar Perović iz CZIP-a upoznao je pčelare sa opremom koju su im dodijelili.
„Riječ je o opremi francuskog proizvođača koja ima sertifikat EU i bezbjedna je i za životinje i za ljude. Uređaj ima više modova rada, napon akumulatora je 12 volti, a riječ je o impulsu koji ide kroz žicu, a ne živoj struji“, pojasnio je Perović.
Donaciju u ime pčelara Darka Radovića primio je njegov otac Budo Radović. Njihov pčelinjak nalazi se u Donjoj Bijeloj u Šavniku, te broji oko 90 košnica.
„Do sada se pčelinjak nalazio u dvorištu kuće, a sada ćemo, zahvaljujući „čobanicama“ koje smo danas dobili, pokušati da ih selimo na druge lokacije. To do sada nije bilo moguće jer se na tom terenu više puta pojavljivao medvjed,“ navodi Radović.
Medvjed im je načinio štetu prve godine kada su počeli sa pčelarstvom, ali se Radovići nijesu obraćali nadležnim institucijama za naknadu štete.
Električnu ogradu namijenjenu pčelaru Marku Ćirovića koji ima oko 220 organskih društava, primio je njegov otac Željko Ćirović iz Šavnika.
„Posljednjih sedam – osam godina, više puta nam je medvjed pričinio štetu. Prijavljivao sam štetu nadležnim institucijama ali nijesam dobio nadoknadu zbog određenih zakonskih normi. Generalno, sistem za naknadu štete od medvjeda za košnice je komplikovan“, kazao je Ćirović.
On je dodao da je izuzetno važna saradnja sa državnim institucijama i Opštinom, te da je od velikog značaja svaka pomoć, kao današnja - u vidu „čobanica“.
U sklopu dodjele električnih ograda i predstavljanju projekta, bilo je i riječi o monitoring protokolima za zaštitu i praćenje ptica i sisara. Borut Rubinić iz Slovenije govorio je načinima monitoringa osam vrsta ptica, i tom prilikom istako da je u Crnoj Gori praćenje populacije divljih ptica stvar izbora, ali da će pristupanjem EU ovo postati obaveza, te je poželjno da se što prije prihvati ova praksa. Aleksandar Perović iz CZIP-a predstavio je monitoring protokol za sisare – medvjeda i vuka.
Današnji događaj je bio i prilika da se sa predstavnicima iz Nacionalnog parka Durmitor i Parka prirode Piva razmotre načini na koje bi se monitoring mogao sprovesti, a sve u cilju prikupljanja važnih podataka, kako bi se napravio prvi korak u procesima koji bi trebalo da daju dobre rezultate po pitanju praćenja i zaštite ptica i sisara.
Ovom prilikom, dogovoreno je i potpisivanje Memoranduma o saradnji između CZIP-a i Parka prirode Piva i NP Durmitor.
