Uovom momentu ruske vojne snage drže daleko više teritorije u odnosu na prvobitno proklamovane ciljeve, postali su svjesni da je njihova procjena spremnosti ukrajinske vojske i naroda u potpunosti pogrešna. Istovremeno su stvoreni novi odnosi u svijetu u smislu donošenja nove strategije NATO-a, stvaranja nove kohezije unutar zemalja Evropske unije, uveden je niz embarga od strane SAD i EU. Generalno, stvoreno je novo geopolitičko okruženje i ulazimo u novu eru Hladnog rata – kaže u razgovoru za Pobjedu profesor bezbjednosti i vojni ekspert Berko Zečević.
Putin je najavio djelimičnu mobilizaciju u Rusiji, šta to znači, da li je ovo znak slabosti ili činjenice da gubi rat?
Ne bih se složio sa mišljenjem da je to znak slabosti ili da gubi rat. Rusija je počela rat sa obrazloženjem da želi da zaštiti rusko stanovništvo u regiji Donbas (oblasti Luganjsk i Donjeck) i da neutralizira naciste u Ukrajini, drugim riječima da zamijeni trenutnu ukrajinsku vladu sa proruskom vladom. Uz znatne vojne napore i ozbiljne gubitke u ljudstvu i opremi uspio je da zauzme veći dio regije Donbas, zatim veće djelove regija Zaporožje i Herson. Nije uspio da osvoji drugi grad po veličini Harkiv i zaustavljena su napredovanja prema Odesi. Posljednjih dana ruske snage su odbačene daleko od Harkiva i na granici su oblasti Luganjsk, a u oblasti Herson se vode i dalje žestoke borbe. Debakl je doživio desant u blizini Kijeva i mehanizirane snage koje su trebale osvojiti Kijev su zaustavljene i na kraju su se povukle.
U ovom momentu ruske vojne snage drže daleko više teritorije u odnosu na prvobitno proklamirane ciljeve, postali su svjesni da je njihova procjena spremnosti ukrajinske vojske i naroda u potpunosti pogrešna. Istovremeno su stvoreni novi odnosi u svijetu u smislu donošenja nove strategije NATO-a, stvaranja nove kohezije unutar zemalja Evropske unije, promjene prioriteta u snabdijevanju energetskim medijima i bazičnim proizvodima za prehranu stanovništva. Uveden je niz embarga od strane Sjedinjenih Američkih Država i Evropske unije prema Rusiji koji će svoj puni intenzitet imati narednih mjeseci i godina. Generalno, stvoreno je novo geopolitičko okruženje i ulazimo u novu eru Hladnog rata.
Njegov ministar Šojgu je objavio da Moskva šalje u Ukrajinu 300.000 rezervista i da ratuje sa Zapadom. Da li se može očekivati globalni sukob?
Sedam mjeseci vojnih sukoba koji se zovu „specijalna vojna operacija“ je završeno i dalji sukobi će se zvati rat. Dosadašnja aktivnost ruskih vojnih snaga bez obzira na značajno osvajanje teritorija su pokazale niz fundamentalnih slabosti ruske vojske, stalne smjene visokih oficira, nemogućnost fleksibilnog odgovora na promjenu situacije na bojištu, nedovoljan broj bespilotnih letilica za dobivanje informacija u realnom vremenu, preciznost modernih vođenih raketnih sistema nije u skladu sa programiranim performansama itd.
Ne mislim da potez uvođenja ograničene mobilizacije rezervista može izazvati globalni sukob. To je, prije svega, potez da se postojeće ruske snage koje su u ugovornom odnosu i koje su iscrpljene zamijene svježijim snagama, daleko manje obučenim i sposobnim za nove promjene na terenu, ali dovoljno sposobne da učestvuju u pokušaju zadržavanja osvojenih teritorija.
Ne treba zaboraviti da je tokom jučerašnjeg dana saopšteno da i snage odbrane Donbasa, sastavljene od lokalnog stanovništva, dobijaju isti status kao ruski vojnici pod ugovorom.
Ovaj potez ima za cilj stabilizaciju postojećih linija sukoba i time dobijamo novo dugoročno krizno stanje u Evropi.
Nazire li se kraj rata u Ukrajini?
Moje duboko uvjerenje je da će rat u Ukrajini trajati niz godina različitim intenzitetom. Ne mislim da je povratak na teritorijalno stanje Ukrajine od prije aneksije Krima od strane Rusije moguć bez globalnog sukoba NATO-a i Rusije, a u kojem ne bi bilo pobjednika i uz stravične žrtve civilnog stanovništva.
Sadašnji tok rata jasno pokazuje da su najviše stradala urbana naselja, sela, fabrike su razorene, mostovi srušeni, velik broj civila je raseljen, veliki broj vojnika sa obje strane su ubijeni ili ranjeni.
Jedinstven zaključak je da u ovom ratu svi gube, niko ne dobija, ali agresorske aktivnosti se moraju zaustaviti bez obzira na žrtve.
Rusija stvara političke krize u regionu
Ruske službe su duboko inflitrirane u region Zapadnog Balkan, Kremlj plaća prosrpske političare u Crnoj Gori, Dodik je kod Putina,Vučic sprovodi politiku Moskve na Balkanu. Da li Rusija može izazvati sukob u našem regionu?
Evidentno je da na prostorima Zapadnog Balkana postoje snage koje u potpunosti podržavaju politiku Rusije i u potpunosti opravdavaju narušavanje teritorijalnog integriteta Ukrajine od Rusije pri čemu su u toku pripreme za aneksiju zauzetih oblasti na istoku i jugoistoku Ukrajine.
Intenzitet aktivnosti proruskih snaga u Bosni i Hercegovini se najviše osjeća djelovanjem predsjednika SSND, gospodina Milorada Dodika, zatim kroz niz izjava najznačajnijih političara i intelektualaca Srbije i velikog dijela političara u Crnoj Gori koji su orjentirani za blisku saradnju sa Srbijom i Rusijom.
U Bosni i Hercegovini te aktivnosti su bile usmjerene ka tome da se kontinuiranom blokadom aktivnosti na nivou države stvori utisak nefunkcionalne države i da se kao alternativa izvrši disolucija države na tri entiteta koji bi samostalno vodili vanjsku politiku, imali svoju vojsku i policiju. Rat u Ukrajini je razgolitio te aktivnosti i reakcijom međunarodnih faktora taj proces je zaustavljen, ali nije u potpunosti onemogućen.
Što se tiče Crne Gore, strateški cilj Rusije, po mom mišljenju, je dovođenje na vlast snaga koje bi otežale proevropsku kurs države i u nekom pogodnom trenutku stvoriti stanje da Crna Gora izađe iz NATO-a. Time bi bile stvorene pretpostavke da se u Crnoj Gori aktivira pomorska vojna baza u središtu Južnog krila NATO-a. Zatim bi krenule aktivnosti da se vojne baze otvore u Bosni i Hercegovini, entitet RS i zatim u Srbiji.
Realno, sada aktivnost Rusije na prostorima Bosne i Hercegovine i Crne Gore se mogu kretati u stvaranju političkih kriza, a ni u kom slučaju do bilo kakvih sukoba unutar teritorija ove dvije države. A što se tiče Srbije, kriza u zoni Kosova je kontinuirano prisutna i ona ostaje i dalje samo u domenu političkih kriza. Jer i jučerašnja izjava NATO-a o spremnosti za slanje novih trupa na Kosovo pokazuje spremnost za sprečavanje bilo kakvog konflikta na ovim prostorima.
