Da su crnogorski mediji objektivni i profesionalni u svom izvještavanju misli trećina ispitanika, a 25,3 odsto je dalo negativnu ocjenu medijskom izvještavanju u kontekstu profesionalnosti, etike i objektivnosti.
To je pokazalo istraživanje „Povjerenje u medije, medijska pismenost I građani Crne Gore“ Digitalnog forezničkog centra (DFC) sprovedeno od 30. marta do 15. aprila. Nacionalnim reprezentativnim istraživanjem punoljetnih građana je obuhvaćeno 16 crnogorskih opština, a učestvovalo je 1.022 ispitanika .
Da mediji rade u interesu političkih struktura misli gotovo polovina ispitanih – 48.0 odsto, a da rade u interesu vlasnika medija 28.9 odsto ispitanika. Samo 7.5 odsto građana ocjenjuje da mediji rade u interesu građana.
Najviše građana Crne Gore se informiše putem televizija, čak 76,5 odsto, gotovo dvije trećine ispitanika koristi društvene mreže (64,7 odsto), portale prati skoro 60 odsto ispitanika, dok manji broj sluša radio (46,7 odsto) i čita dnevnu štampu (28,6 odsto).
U istraživanju „Povjerenje u medije, medijska pismenost i građani Crne Gore“ je objavljeno i da je procenat građana koji svakodnevno gledaju televiziju, a kojih je sada 76,5 odsto, drastično niži u odnosu na podatke iz 2021. (87.8 odsto) i naročito 2020. godine kada je televiziju svakodnevno gledalo 91.6 odsto.
Povjerenje u medije
Anketirani građani u najvećem procentu vjeruju TV Vijesti – 32.2 odsto, slijedi RTCG sa 26,4 odsto, Nova M 13,1 odsto, Prva TV 16,6 odsto, Gradska TV 3.1 odsto, TV 777 ima 2,5 odsto povjerenja građana, a Adria (A1) 3,9 odsto.
Kada je riječ o štampanim medijima, 40,8 odsto povjerenja anketiranih je dalo Vijestima, Danu vjeruje 26,3 odsto a Pobjedi 19,6 odsto ispitanih, piše u istraživanju.
Pobjedi je iz DFC-a pojašnjeno da broj štampanih i prodatih primjeraka nema mnogo direktne veze sa povjerenjem u određeni medij. Istakli su da je rađena generalna procjena među građanima a ne samo među onima koji svakodnevno kupuju ili čitaju novine.
- Pitanje povjerenja građana u medije je generalna procjena – ispitivalo se povjerenje opšte populacije pa i onih koji gotovo nikada ili rijetko kupuju dnevne novine, a ne samo onih koji ih čitaju i kupuju kao primarni izvor informisanja – kazali su Pobjedi iz DFC-a.
Portale, prema anketi, svakodnevno koristi 38,4 odsto ispitanih građana. Portalu Vijesti najviše vjeruje 27,5 odsto građana, slijedi CDM sa 14,9 odsto pa RTCG 10,8 odsto. Portal Analitika je na četvrtom mjestu sa 7.7 odsto povjerenja, IN4S ima 6,7 odsto, Pobjedin portal 5.9 odsto. Slijedi Dan sa 5,3, Antena M 2,9, Kolektiv 2.5, te Borba sa 2,2 odsto.
Iako je posljednja vijest na portalu Fos Media objavljena prije pet mjeseci, 17. decembra, 1,7 odsto anketiranih je odgovorio da njemu poklanja najviše povjerenja. Na pitanje redakcije Pobjede da li su anketari ponudili taj portal kao izbor ili su se ispitanici sami sjetili, odgovoreno je da su građani sami davali odgovore i pomenuli taj portal iako duže vremena ne radi.
Čak 32,6 odsto ispitanih ocjenjuje da mediji koriste činjenice pomiješane sa glasinama u svom izvještavanju, dok nešto manji procenat smatra da mediji ne provjeravaju temeljno informacije koje objavljuju.
Značajan je i procenat ispitanika koji vjeruje da mediji često ili gotovo uvijek različito izvještavaju o istom događaju (38.4 odsto).
Prema istraživanju DFC-a, 41.5 odsto građana navodi da mediji ne utiču na formiranje njihovih stavova, a s 23,1 odsto je kazalo da mediji to čine. Od njih 7,6 % smatra da im mediji u potpunosti formiraju stavove, što u odnosu na isto pitanje iz 2020. godine čini znatan rast jer je tada bilo tek 2,2 procenta.
Da mediji mogu da utiču na promjenu toka događaja smatra 41.8 odsto ispitanika, a 17,4 odsto misli da mediji nemaju uticaja.
Dezinfomacije
Da je problem dezinformacija, lažnih vijesti izražen u Crnoj Gori, misli 37,3 odsto ispitanika a samo 4,2 odsto da uopšte nije.
Istraživanje je pokazalo da je 78 odsto građana barem jednom uočilo lažne vijesti u crnogorskim medijima, dok je 6,4 odsto kazalo da nije nikada. Većina ispitanika navela je da se to dogodilo na internetu (65.3 odsto), dok su lažne vijesti najmanje zastupljene na televiziji, radiju i štampanim medijima.
Trećina ispitanika je navela da najvjerovatnije ne bi uradili ništa ukoliko bi primijetili lažnu vijest na društvenim mrežama, te bi vjerovatno ignorisali takvu informaciju.
Iako se u odnosu na prethodne dvije godine smanjio procenat građana koji smatraju da je potrebno da država kontinuirano nadzire i kontroliše medijske sadržaje, taj procenat je i dalje visok. Na pitanje „Da li smatrate da država treba da nadzire i kontroliše medijske sadržaje na internetu kako bi se zaustavio plasman dezinformacija i lažnih vijesti?“ 54.7 odsto je odgovorilo sa „da, uvijek“, dok 4.1 odsto misli da se to treba raditi u nekim slučajevima. Protiv državnog nadzora nad medijima je petina ispitanika, odnosno 20 odsto.
