Društvo

U nekadašnjoj Jugoslaviji 29. novembar decenijama se praznovao kao Dan Republike

SFRJ bi danas slavila 78. rođendan

Da je opstala Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija (SFRJ) danas bi napunila 78 godina.

SFRJ bi danas slavila 78. rođendan Foto: Pobjeda/ Stevo Vasiljević
RTCGIzvor

Današnji dan, 29. novembar, se u nekadašnjoj Jugoslaviji decenijama praznovao kao Dan Republike.

Dan Republike obilježavao je godišnjicu Drugog zasijedanja AVNOJ-a u Jajcu 29. novembra 1943, kada su predstavnici partizanskog pokreta otpora proglasili federalno uređenje Jugoslavije i ustavotvornu skupštinu FNRJ 29. novembra 1945.

Praznik je proslavljan za svečanom trpezom, uz dva neradna dana, 29. i 30. novembar, a svečane akademije bile su organizovane u glavnim gradovima republika bivše SFRJ. Đaci prvaci tog dana su dobijali crvene pionirske marame, a dijeljena su i ordenja.

Krajem novembra 1943, u Jajce su stigle delegacije predstavnika naroda iz svih krajeva Jugoslavije.

Na zasijedanju, u lokalnom Domu kulture, bilo je prisutno 142 delegata. Predsjedavao je predratni predsjednik skupštine Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca doktor Ivan Ribar.

Odluke Drugog zasijedanja AVNOJ-a pročitane su nešto pred ponoć 29. novembra, pa je taj datum uzet kao datum njihovog donošenja. AVNOJ je konstituisan u zakonodavno i izvršno predstavničko tijelo Jugoslavije.

Kao najviši izvršni i naredbodavni organ narodne vlasti konstituisan je Nacionalni komitet oslobođenja Jugoslavije (NKOJ), koji je imao sva obilježja narodne revolucionarne Vlade.

Izbjegličkoj Vladi i kralju Petru Drugom Karađorđeviću zabranjen je povratak u zemlju. Donijeta je odluka da se ne priznaju obaveze i odluke koje je u inostranstvu u ime Jugoslavije sklopila izbjeglička vlada.

Kao posebna odluka AVNOJ-a Josipu Brozu Titu dodeljena je titula "maršal Jugoslavije", na osnovu predloga koji je postavila slovenačka delegacija.

Portal Analitika