“Navedenom presudom, Evropski sud je obavezao tuženu državu da podnosiocu predstavke isplati u roku od tri mjeseca, od dana pravosnažnosti iste, iznos od 1,500 eura na ime nematerijalne štete, kao i iznos od 450 eura na ime troškova i izdataka sa pripadajućim kamatama koje bi se mogle naplatiti”, kazala je zastupnik Crne Gore pred Evropskim sudom za ljudska prava Valentina Pavličić.
Predstavku je podnio crnogorski državljanin Anton Siništaj, koji je presudom Višeg suda u Podgorici od 5.avgusta 2008.godine oglašen krivim za krivično djelo udruživanje radi protivustavne djelatnosti i pripremanje djela protivustavnog uređenja i bezbjednosti Crne Gore, u cilju stvaranja teritorijalne regije naseljene albanskim stanovništvom u okvirima Crne Gore, sa posebnim statusom suprotnim ustavnom uređenju Crne Gore, zbog čega je osuđen na jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od šest godina, u koju kaznu mu se uračunava vrijeme provedeno u pritvoru od 9.septembra 2006.godine do 5.avgusta 2008.godine.
“Navedena presuda je od strane Apelacionog suda Crne Gore potvrđena 2009.godine, dok je Vrhovni sud Crne Gore svojom presudom iste godine odbio kao neosnovan zahtjev za ispitivanje zakonitosti pravosnažne presude”, navodi Pavličić.
Protiv presude Vrhovnog suda Crne Gore, Siništaj Anton je 26.marta 2010.godine blagovremeno uložio ustavnu žalbu Ustavnom sudu Crne Gore.
“Za blagovremeno postupanje po podnijetoj ustavnoj žalbi, Siništaj Anton je podnio urgenciju predsjedniku Ustavnog suda Crne Gore na koju nije dobio odgovor. Ustavni sud Crne Gore donio je odluku 23.jula 2014.godine kojom je odbio ustavne žalbe podnosioca predstavke. Dakle, Ustavni sud Crne Gore donio je svoju odluku nakon 4 godine 8 mjeseci i 22 dana”, ističe Pavličić.
Siništaj Anton je u predstavci podnijetoj Evropskom sudu iznio pritužbe u vezi povrede člana 1 (obaveza poštovanja ljudskih prava), člana 5 (pravo na slobodu i sigurnost), člana 6 (pravo na pravično suđenje) i člana 17 (zabrana zloupotrebe prava) Konvencije.
Evropski sud je u svom dopisu-pismu dostavljenom Kancelariji zastupnika Crne Gore pred Evropskim sudom za ljudska prava naročito ukazao na dužinu trajanja postupka pred Ustavnim sudom Crne Gore, u kom smislu je zahtijevao pisano izjašnjenje tužene države.
“U vrijeme kada je Ustavni sud Crne Gore razmatrao navedenu ustavnu žalbu na snazi nije bila odredba člana 39 st. 2 Zakona o Ustavnom sudu Crne Gore („Sl.list Crne Gore“, br. 011/15 od 12.03.2015.godine) koja je propisivala da Ustavni sud u svakom predmetu mora odlučiti najkasnije u roku od 18 mjeseci od dana pokretanja postupka pred tim sudom. Ova odredba Zakona o Ustavnom sudu Crne Gore prestala je da važi Odlukom Ustavnog suda Crne Gore („Sl.list Crne Gore“, br. 055/19 od 27.09.2019.godine), tako da sada ne postoji zakonska odredba koja se odnosi na vrijeme za koje je Ustavni sud u obavezi da odluči”, objašnjava Pavličić.
Međutim, podsjećanja radi, Evropski sud je u svojoj prethodnoj presudi Siništaj i drugi protiv Crne Gore (presuda od 24. novembra 2015.godine, stav 123) proglasio da ustavna žalba može u principu da se smatra djelotvornim pravnim lijekom od 20. marta 2015. godine, jer je to datum od kada je novo zakonodavstvo stupilo na snagu.
“S tim u vezi, koristim priliku da naglasim da postojanje djelotvornosti pravnog lijeka u nacionalnim okvirima, omogućava smanjenje broja predmeta koji bi bili komunicirani Evropskom sudu, s jedne strane, dok s druge strane, temeljnim, sveobuhvatnim i efikasnim postupanjem u predmetima na nacionalnom nivou treba da se olakša njihovo kasnije razmatranje od strane Evropskog suda”, kazala je Pavličić.
Polazeći od činjenice da Konvencija u članu 6 garantuje pravo na suđenje u razumnom roku kao sastavni dio prava na pravično suđenje,poštovanje konkretnog zajemčenog prava odraz je efikasnog pravosuđa i u velikoj mjeri doprinosi jačanju povjerenja javnosti u pravosuđe.
