Skoro 70% građana Crne Gore štedi, a u prosjeku iznos mjesečne ušteđevine iznosi 42 eura, pokazuje istraživanje Štedni barometar 2012 koje je za Erste banku sprovela agencija IMAS International u 12 evropskih zemalja.
Uporedo sa godinama, raste i iznos koji mjesečno uštede građani Crne Gore, pa stariji od 50 godina na stranu odvoje u prosjeku 51 euro mjesečno, dok najmlađi (15-29 godina), uštede mjesečno svega 32 eura. Gledano po polu, muškarci štede više od žena, 45 eura naspram 39 eura koje mjesečno uštedi nježniji pol. Muškarci i žene u 74 odsto slučajeva navode da štede „za crne dane“ ili vanredne okolnosti.
Više od polovine štediša smatra da će u narednih pet godina štedjeti približno isti iznos kao danas, dok nešto više od četvrtine planira da štedi više. Štediše najviše strahuju od pada vrijednosti valute i pada kupovne moći (63%), a trećina se boji da neće uštedjeti dovoljno za budućnost.
Većina građana se odlučuje za „klasičnu“ štednju, a slijedi osiguranje. Bez obzira na to da li koristi neki od štednih proizvoda, skoro jedna trećina, 31%, štedi u sefu ili u kući. Poređenja radi, u Srbiji u „slamarici“ štedi 55% građana, a u Hrvatskoj 16%.
Samo 14% građana ima pozitivan odnos prema ulaganju u akcije, obveznice i fondove, što je najmanje u odnosu na ispitivane zemlje. Najviše ispitanika sa pozitivnim odnosom prema ovoj vrsti ulaganja je u Hrvatskoj, 28%. Svega jedan odsto stanovnika Crne Gore štedi u stambenim štedionicama, za razliku od ostalih zemalja gdje je taj vid štednje razvijen i u vrhu prema učestalosti korišćenja.
Procenat građana koji ne štede (32%) veoma je visok u odnosu na druge zemlje obuhvaćene Štednim barometrom za 2012. Od Crne Gore je lošija samo Turska, gdje čak 69% ispitanika ne štedi, takođe dominantno zbog finansijske situacije. U Hrvatskoj ne štedi 31% ispitanika, Srbiji 27%, Rumuniji 26%, Mađarskoj 23%, Ukrajini 22%, Njemačkoj 10%, Poljskoj 9%, Češkoj i Slovačkoj po 6%, dok u Austriji ne štedi svega 3% ispitanika.
Svaki peti građanin Crne Gore je zadovoljan svojom finansijskom situacijom, dok 40 odsto nije zadovoljno. Najveći procenat nezadovoljnih svojom finansijskom situacijom je u Rumuniji i Ukrajini, više od polovine ispitanika, dok ih je najmanje u Njemačkoj, 15%.
Crnogorci su na posljednjoj poziciji prema značaju koji pridaju štednji novca. Njih 59% smatra da je štednja važna. U svim drugim zemljama, barem dvije trećine stanovnika smatra štednju važnom. Najviši procenat građana kojima je štednja važna je u Rumuniji i Poljskoj (81 i 82 %).
Kao dobar razlog za uzimanje kredita, više od polovine ispitanika u Cnoj Gori navodi rješavanje stambenog pitanja, dok bi se trećina zadužila i zbog kupovine motornog vozila ili zemljišta.
Gotovo dvije trećine (64%) građana smatra da ne posjeduje dovoljno znanja o finansijskim temama i osjeća potrebu da se na tom polju unaprijedi. Skoro 80% građana smatra da mladi i djeca u školama ne dobijaju dovoljno znanja o kvalitetnom upravljanju ličnim finansijama.
Telefonska anketa sprovedena je u avgustu i septembru na uzorku od 500 ispitanika starijih od 15 godina o navikama, ponašanju, stavovima, motivima i brigama koje građani imaju u vezi sa štednjom. Osim u našoj zemlji, ispitivanje je sprovedeno u Austriji, Češkoj Republici, Slovačkoj, Srbiji, Mađarskoj, Rumuniji, Hrvatskoj, Ukrajini, Njemačkoj, Poljskoj i Turskoj.
