- Rukovodstvo RBN je spremno za današnji sastanak, pripremljena je još jedna u nizu varijanti Sporazuma o poravnanju, definisani su rokovi i izvori sredstava, kako za nastavak Socijalnog programa, tako i za izmirenje dugovanja u Stambeni fond. Početak rada – od prvog ponedjeljka. Što zaradite, to ćete i dobiti - navodi se u saopštenju dostavljenom Portalu Analitika.
Rudnici boksita su, kako se podsjeća u saopštenju, u potpunosti prestali sa eksploatacijom i isporukom rude boksita od maja 2009. godine, usljed uticaja svjetske ekonomske krize kupci boksita iz Crne Gore i Evrope su obustavili ili znatno redukovali kapacitete svoje proizvodnje. I bez obzira na to, rukovodstvo RBN je obezbijedilo isplatu zarada, regresa i zimnice za 2009. godinu svim radnicima preduzeća koje ne radi, kao i za period januar – april 2010.godine, u prosjeku do 800 eura mjesečno po radniku.
Veliki pripremni posao, obavljen zajedno sa Vladom Crne Gore u toku 2009. godine, omogućio je da se započne restrukturiranje RBN i da se ponudi zaposlenima u Kompaniji Socijalni program za odlazak na dobrovoljnoj osnovi, koji je 607 radnika iskazalo želju da iskoristi, tako što su primili na ruke dostojne otpremnine od 13 000 do 20 000 EURO.
Pokušaj rukovodstva RBN da ponovo pokrenu proizvodnju boksita krajem maja 2010. godine, izazvao je nezakonite protesne aktivnosti, koje je organizovao Samostalni sindikat RBN, koji su se pretvorili u zauzimanje Upravne zgrade RBN u Nikšiću, praćeno vandalskim činovima i nanošenjem tjelesnih povrjeda radnicima obezbjeđenja. Od 03. juna predeuzeće je u kolapsu: pristup radnim mjestima zaposlenim koji ne učestvuju u nezakonitim protesnim akcijama je blokiran, a nijesu ispoštovane isporuke rude boksita po ugovorima sa kupcima boksita iz Evrope. RBN je izgubio mogućnost da obavlja poslove na rekonstrukciji željezničkih tunela u okolini Nikšića, koji su bili od vitalnog značaja za Građevinski sektor RBN. Ali, sve to, izgleda, uopšte ne zanima organizatore nezakonitih protesnih radnji.
Kakve to zahtjeve imaju oni koji protestuju i protiv čega protestuju? Oni traže novac, odmah, gotovinu i sve odjednom. To su obaveze koje proističu iz Kolektivnog ugovora, o izdvajanju u Stambeni fond značajnih iznosa sredstava (2,5 mil. EURO), čije izvršenje rukovodstvo RBN nikad nije odbijalo, ali je predlagalo da se ta sredstva, ili zarade, ili da se u zamjenu za njih, preda Samostalnom sindikatu 5 objekata nepokretnosti, čija realna cijena uveliko nadmašuje vrijednost dugovanja Stambenom fondu. To su zahtjevi za smjenu tri menadžera iz dijela crnogorskog rukovodstva RBN, koji su se osmjelili da podrže alternativni sindikat, koji je naknadno formiran uz Samostalni sindikat RBN. Usput budi rečeno, ta tri menadžera je postavilo na rukovodeće funkcije, rukovodstvo RBN još prije privatizacije, imaju dobru reputaciju i autoritet, ne samo u RBN, nego i u Nikšiću uopšte. I, u principu, to bi bilo sve – plate u kompaniji koja ne radi, rukovodstvo RBN je, iako sa zakašnjenjem ali korektno ispalćivalo.
Pitanje za Samostalni sindikat RBN je sljedeće: zar se nisu mogli mirnim putem rješavati problemi i dogovarati se za pregovaračkim stolom, zajednički tražiti izlaz iz situacije, kao što se to radi u cijelom civilizovanom svijetu? Pri tome, nastaviti sa radom, otpremati rudu, zarađivati na građevinskim ugovorima, primati plate, realizovati dalje restrukturiranje Kompanije, da bi se na kraju stvorilo preduzeće koje efikasno posluje. Vjerovatno to više nije interesantno rukovodiocima Samostalnog sindikata i onima koji ih savjetuju i usmjeravaju, a realne brige radnika u RBN i njihovih porodica, te ljude malo zanimaju.
Ne može da ne čudi strpljenje običnih građana Crne Gore, umornih od pominjanja na televiziji i u dnevnim listovima problema „boksitaša“, koje sami „boksitaši“ nisu u stanju da riješe i svaki put traže intervenciju Vlade, a ipak ti obični građani iskazuju podršku onima koji nezakonito protestuju, razbijaju vrata i lome stakla, koji nanose povrede istim takvim Crnogorcima, kao što su i sami, zaposlenim u preduzeću za pružanje usluga obezbjeđenja, koji blokiraju tunele, a unutra su drugi Crnogorci, uključujući i one sa djecom, koji putuju svojim poslom.
Tolerancija vlasti prema onima koji nezakonito protestuju takođe nema granica. Kad su radnici RBN, koji su protestovali u oknu, najavili miniranje ulaza u okno, to nije izazvalo nikakvu reakciju – ni u Vladi, ni u medijima. Da li je to u redu? Ma kakav terorizam? Ma kakvi taoci? To se oni samo tako šale. Pogrom u Upravnoj zgradi RBN, nanošenje povreda radnicima obezbjeđenja – ma dajte, molim Vas, svi ste vi svoji. Sami ćete to riješiti. Tužbe su predate sudu, javnom tužiocu, policiji i još uvijek čekaju da dođu na red. Već dva mjeseca čekaju. Pravljenje smetnji u saobraćaju u Nikšiću? Ništa za to, strpjećemo se. Blokada tunela Budoš? E, tu je već policija reagovala brzo, treba priznati – našla počinioce i kaznila.
Danas treba da se održi još jedna u nizu rundi pregovora između rukovodstva RBN sa Samostalnim sindikatom, uz učešće ministra ekonomije, koja će se, kako se očekuje, obavezno završiti prihvatanjem uslova sindikata, u protivnom će „biti haos“. Čuju se i druge prijetnje, koje već imaju nacionalna obilježja.
Usput rečeno, takve predloge je rukovodstvo RBN davalo Samostalnom sindikatu od 16. juna, kad je bila pripremljena prva verzija.Ovo će biti četvrta verzija Sporazuma. Iz razumljivih razloga, biće sve teže i teže tražiti izlaz, koji će omogućiti da se situacija razriješi samo ekonomskim metodama.
