Prema, do sada dostupnim podacima i analizama, benefiti od imunizacije ovom vakcinom daleko prevazilaze rizike. Poređenja radi, tvrde stručnjaci, šansa da dobijete ugruške u krvi tokom leta avionom dugim oko četiri sata, 54 puta su veće nego od ove vakcine
Širenje pristrasnih informacija o ovoj ili onoj vakcini, veličanje jedne u odnosu na drugu, dijeljenje nalaza o količini antitijela poslije vakcinacije na društvenim mrežama koje se nerijetko pretvara u „obračun“ neistomišljenika, obilježava tok vakcinacije u regionu.
Tako se u neku vrstu kampanje uključio i šef katedre za patologiju na Sečanovskom univerzitetu u Moskvi i član pregovaračkog tima za nabavku ruske vakcine za Crnu Goru, dr Sergej Boljević, koji je u jednom intervjuu početkom aprila kazao da je „dokazano da vakcina Astra Zeneka obrazuje zgrušavanje krvi“, i da „najteže posljedice teških alergijskih reakcija izazivaju Fajzerova i Modernina vakcina“, dok je Sputnik V najbezbjednija vakcina.
On je, takođe, u intervjuu potencirao i da „građani treba da znaju da je Astra Zeneka rađena na virusu kod majmuna, a Sputnjik na virusu kod čovjeka.
Valja podsjetiti da u vrijeme objavljivanja ovog intervjua, kojeg je platforma Raskrinkavanje, inače dio Međunarodne mreže za provjeru informacija, ocijenila kao ,,pristrasno izvještavanje“, 3. aprila, apsolutno nije postojao nijedan čvrst dokaz o povezanosti Astra Zeneka vakcine i pojave trombova.
EMA je tek 7. aprila objavila da postoji ,,moguća veza“ između Astra Zeneka vakcine i veoma rijetke pojave neuobičajenih ugrušaka u krvi.
Takođe, dr Boljević je, naprimjer, 18. februara gostujući na jednoj srpskoj televiziji bio oduševljen testiranjima kombinacije vakcina Sputnjik V i Astra Zeneka koje se sprovodi u Azerbejdžanu.
- To je odlična kombinacija. Astra Zeneka koristi dva ista virusna vektora, a Sputnjik V dva različita - kazao je tada Boljević.
HLADNI RAT
Od početka proizvodnje vakcina protiv novog koronavirusa u svijetu se takoreći vodi pritajeni hladni rat. Iako bi vakcine trebalo da budu politički neutralan medicinski resurs koji spašava živote, one se raspoređuju prema političkim i geostrateškim sferama uticaja.
Tako je profesor međunarodnih odnosa na Univerzitetu u Urbinu, Igor Peličari ranije za Dojče Vele ocijenio da se može govoriti o dvije filozofije koje trenutno postoje kada je riječ o vakcinama: o istočnoj i zapadnoj.
- Imamo istočnu, kako je ja nazivam, političku vakcinu, a zapadno imamo ekonomsku. Obje imaju isti medicinski cilj, ali potpuno različite političke ciljeve. Istočna je državna u svim aspektima, od planiranja, preko istraživanja, do proizvodnje i distribucije. Istočna se dijeli na osnovu interesa spoljne politike, dakle ona je čisto geopolitički instrument. Na Zapadu pak imamo situaciju da svi mi, pa i šefovi država i vlada, zavisimo od privatnih (farmaceutskih) kompanija, i ona zato nije direktno politička - smatra profesor Peličari.
On je kazao da ga ono što rade Rusija i Kina uopšte ne iznenađuje jer te zemlje imaju dugu tradiciju takozvane ,,meke sile“, ali da ga, međutim, iznenađuje situacija na Zapadu gdje „imamo osećaj da je Zapad malo zaspao ili da pak previše zavisi od privatnih farmaceutskih kompanija“.
ČINJENICE
Do sada nikakvi podaci treće faze kliničkih testiranja za bilo koju kinesku vakcinu nisu objavljeni u stručnim časopisima.
Većina onoga što znamo dolazi iz objava proizvođača i vlada zemalja gdje se ispitivanja sprovode. Sinofarm je, naprimjer, u decembru objavio da njihova prva vakcina ima efikasnost od 79 odsto u smislu prevencije simptoma kovida-19, a na osnovu preliminarnih podataka iz treće faze testiranja. To je znatno niže od 86 odsto efikasnosti koju su ranije istog mjeseca prijavili Ujedinjeni Arapski Emirati. Ostale zemlje gdje se sprovode ispitivanja su Bahrein, Egipat, Jordan i Peru.
Treća faza kliničkih ispitivanja u Rusiji je još uvijek u toku. Gamaleja institut u Moskvi i RDIF objavili su podatke iz preliminarne analize, prijavljujući efikasnost vakcine od 91,4 odsto na uzorku od 22.714 učesnika, iako su neophodni podaci od većeg broja učesnika kako bi se procijenila konačna efikasnost vakcine.
Takođe, EMA će ove sedmice pokrenuti istragu o tome da li su klinička ispitivanja ruske vakcine Sputnik V u skladu sa etičkim i naučnim standardima nakon što su osobe upoznate sa procesom odobrenja iznijele svoje zabrinutosti o tome da one nisu etički vođene.
AstraZeneka vakcinu od početka prate kontroverze, ali one su, do nedavno, više bile vezane za poštovanje ugovora o isporuci i problemima sa proizvodnjom.
Iako je ona, od tri vakcine dostupne crnogorskim građanima, prošla najviše kontrole i čiji su podaci iz kliničkih ispitivanja najtransparentniji, bije je loš glas zbog nedavno potvrđene ,,moguće veze“ između nje i veoma rijetke pojave neuobičajenih ugrušaka u krvi.
Prema, do sada dostupnim podacima i analizama, benefiti od imunizacije ovom vakcinom daleko prevazilaze rizike. Poređenja radi, tvrde stručnjaci, šansa da dobijete ugruške u krvi tokom leta avionom dugim oko četiri sata, 54 puta su veće nego od ove vakcine.
Bojazan da klinička ispitivanja Sputnjik V nisu bila u skladu sa etičkim standardima
Evropska agencija za ljekove (EMA) trebala bi ove sedmice da pokrenen istragu o tome da li su klinička ispitivanja ruske vakcine Sputnik V protiv kovida-19 u skladu sa etičkim i naučnim standardima, objavio je britanski dnevnik Fajnenšl Tajms (Financial Times), a prema pisanju lista istraga o tome da li su testovi Sputnika V bili u skladu sa standardima ,,dobre kliničke prakse“ pokrenuta je nakon što su osobe upoznate sa procesom odobrenja iznijele svoje zabrinutosti o tome da one nisu etički vođene.
U Rusiji su, prema zvanično saopštenim informacijama, pripadnici vojske i državni službenici učestvovali u testiranju vakcina koje je razvila državna laboratorija, a finansirao ruski Fond za direktne investicije (RDIF), dok su pojedini Zapadni mediji pisali da su neki od učesnika ispitivanja bili pod pritiskom nadležnih.
Direktor RDIF-ja negirao je pisanje medija i kazao da ,,nije bilo pritisaka na učesnike ispitivanja, te da Sputnik V ispunjava sve kliničke prakse“ i potvrdio da je istraga EMA-e zakazana za ovu sedmicu.
