Svijest o značaju široko rasprostranjene robne marke prilično je razvijena u crnogorskom društvu i često je ključna u donošenju odluka prilikom kupovine, dok značaj doprinosa lične promocije proizvoda ili usluga kompanije u kojoj se radi prepoznaje relativno mali broj zaposlenih, rezultati su istraživanja Portala Analitika o povjerenju na tržištu.
Tokom istraživanja sprovedenog od 23. avgusta do 7. oktobra anketirano je 1.500 građana Crne Gore starijih od 25 godina, zaposlenih u privatnom sektoru duže od jedne godine kod istog poslodavca.
Rezultati istraživanja pokazuju da je veći broj građana svjestan prednosti koju im pruža korišćenje proizvoda određenog proizvođača nego značaja koji bi za poslovanje preduzeća u kojem rade imao njihov lični doprinos promociji.
Značaj robne marke je, prema rezultatima istraživanja, najprepoznatljiviji kada je riječ o odjeći i obući. Građani nerijetko plaćaju da bi istakli logo omiljenog modnog brenda, ali nerado, čak i u krugu poznanika, promovišu ono čime se firma u kojoj su zaposleni bavi.
Odabir konkretnog proizvođača za većinu građana važan je u određenim oblastima, odnosno njih 58 odsto. U skoro svemu što kupuju čak 20 odsto ispitanih bira određenog proizvođača, 14 odsto to čini u rijetkim situacijama, dok svaga osam odsto ne obraća pažnju na proizvođača.
Značaj robne marke najveći je kada je riječ o dojeći i obući i to kod čak 41 odsto ispitanih. Slijede tehnološki uređaji, kod kojih je proizvođač najznačajniji za 20 odsto anketiranih, dok 14 odsto taj princip primjenjuje prilikom kupovine kozmetičkih preparata, a samo sedam odsto prilikom kupovine prehrambenih proizvoda. Onih kojima je robna marka važna kod svega što kupuju je 10 odsto, naspram osam odsto onih kojima to ni u jednoj oblasti nije važno.
Kada odaberu brend koji koriste duže vrijeme, skoro polovina kupaca ne želi da ga zamijeni drugim, odnosno 48 odsto ispitanih navodi da ne mijenja omiljene proizvođače. Nešto više od jedne petine, odnosno 21 odsto ispitanih to čini u slučaju kada im proizvode drugog proizvođača na osnovu sopstvenog iskustva preporuči neko kome vjeruju, dok 13 odsto ističe da to čini u slučaju niže cijene, a devet odsto ukoliko sami procijene da je ponuda drugog proizvođača bolja.
Kada je riječ o programima lojalnosti koje nude lanci maloprodaje, više od polovine ispitanih koristi ove povoljnosti. Čak četvrtina ispitanih navodi da rijetko kupuje u drugim prodavnicama, dok istovremeno čak 30 odsto onih koji su koristili ove programe nije uočilo nikakvu prednost takve kupovine.
Značaj marke garderobe prepoznaje više od dvije trećine ispitanih, pri čemu je za marka odjeće veoma bitna, a za njih 35 odsto donekle bitna. Istovremeno, za 32 odsto ispitanih marka odjeće uopšte nije bitna.
Među onima za koje je marka odjeće veoma bitna više od trećine je onih kojima je vidljivo istaknuta oznaka modnog brenda razlog zbog kojeg kupuju takvu odjeću. Udio onih koji nastoje da „potpis“ ne bude vidljiv je manji od četvrtinu.
Kada je riječ o konkurenciji u sferi u kojoj posluju, više od dvije trećine ispitanih navelo je da ima direktnu ili konkurenciju u određenoj mjeri – čak 38 odsto navodi da ima direktnu konkurenciju, a 35 odsto da ima neku vrstu konkurencije. Dok 21 odsto navodi da se bavi specifičnim poslom u kojem konkurenciju ne mogu da definišu, njih šest odsto ne može da prepozna konkurenciju.
Među onima koji prepoznaju postojanje konkurencije onih koji troše novac na proizvode ili usluge konkurentskih kompanija je više od četiri petine, odnosno samo 19 odsto ispitanih nikada ne plaća za proizvode ili usluge koje nudi konkurencija.
Među onima koji ne kupuju proizvode, odnosno ne koriste usluge konkurencije najviše je onih koji su vlasnici firmi – čak 42 odsto ukupnog broja, slijede direktoi i menadžeri kojih je 37 odsto, šefovi sektora ili timova je 13 odsto, a zaposlenih koji imaju samo nadređene je osam odsto.
Trend je potpuno obrnut kada je riječ o strukturi onih koji kupuju od konkurencije – skoro tri četvrtine, odnosno 72 odsto čine zaposleni koji imaju samo nadređene, šefova sektora je 26 odsto, direktora tek dva odsto, a da plaća za proizvode ili usluge koje nudi konkurencija nije naveo niko ko je vlasni, odnosno vlasnica preduzeća.
Ključni razlog zbog kojeg čak 41 odsto ispitanih, koji su naveli da kupuju od konkurencije ili koriste njihove usluge to i čini je taj što smatraju da je ponuda konkurencije isplativija u odnosu na onu koju nudi njihov poslodavac, a za 24 odsto ponuda je zanimljivija.
Stav da konkurencija ima bolju ponudu sa poslodavcem je podijelio relativno mali broj zaposlenih među naketiranima, od kojih samo 16 odsto radi na poboljšanju ponude u tom smjeru. Čak 37 odsto navelo je da se ne bave tim pitanjem, naglašavajući da to nije njihov posao, dok čak 26 odsto nije otvaralo ovu temu zbog uvjerenja da to ništa ne bi promijenilo.
Proizvode ili usluge kompanije za koju rade drugima preporučuje skoro dvije petine ispitanih, pri čemu 22 odsto navodi da to čini stalno. Istovremeno, čak 39 odsto ispitanih navelo je da ne doprinosi promociji ponude kompanije.
Ključni razlog zbog kojeg zaposleni ne promovišu ponudu firme u kojoj rade za čak 28 odsto njih je to što ne žele da se bave promocijom za koju nijesu plaćeni, dok 26 odsto navodi da je razlog to što su nezadovoljni poslom koji obavljaju u kompaniji. Istovremeno, 23 odsto navelo je da u svom okruženju nemaju one koji bi mogli da priušte ponudu kompanije u kojoj rade, dok 16 odsto navodi da nije zadovoljno kvalitetom ponude koju kompanija u kojoj su zaposleni ima.
Dok su razlozi za ovakav doživljaj sopstvene uloge u poslovanju firme i njenoj promociji putem ličnih kanala komunikacije brojni, interesantna je podudarnost odgovora kod većine onih koji su istovremeno naveli da za firmu u kojoj rade „ne žele da obavljaju promociju za koju nijesu plaćeni“ i da izdvajaju novac za odjeću sa vidljivo istaknutom oznakom modnog brenda, koja je ujedno i jedan od načina promocije ovih proizvođača.
